Türkçe öğretimi: ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME

Türkçe öğretimi: ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME


Türkçe öğretimi: ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME

AHMET BULGAY

ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME

Ölçme ve değerlendirmenin amacı, öğrencinin eksik yönlerini tamamlamasına ve becerilerini geliştirmesine yardım etmektir. Değerlendirme; öğrencilerin düşünme, anlama, sorgulama, ilişki kurma, analiz-sentez yapma becerilerini geliştirme düzeyini ölçmek için yapılmaktadır. Değerlendirme sonunda iyi örneklerin nasıl yapıldığı ve uygulanan yöntem ve teknikler paylaşılmalı ancak öğrenciler arasında karşılaştırma yapılmamalıdır.

Ölçme ve değerlendirme çalışmaları çeşitli uygulamalarla gerçekleştirilmektedir.

Bunlar öğrencinin kendini değerlendirmesini, öğretmenin öğrencinin gelişim düzeyini ölçmesini ve öğrenme süreci ile kullanılan yöntem ve teknikleri değerlendirmesini kapsamaktadır. Değerlendirme süreç ve sonuç değerlendirme olarak gerçekleştirilmektedir. Süreç değerlendirme öğrenme-öğretme sürecinin her aşamasında yapılabilir. Sonuç değerlendirme ise sürecin sonunda yapılan değerlendirmedir.

 

  1. KAZANIMLARIN ÖĞRENME-ÖĞRETME SÜRECİNE DAĞILIMI


Türkçe Dersi Öğretim Programı'ndaki hiçbir kazanımın eksik bırakılmaması, programın sistemli bir şekilde uygulamaya yansıtılması amacıyla bütün kazanımların öğrenme-öğretme sürecine dağılımı gerçekleştirilmiştir. Bu dağılım aynı zamanda planlama, uygulama, denetim ve yayınlama süreçlerini kolaylaştırmak için düzenlenmiştir.

Kazanımların dağılımı aşağıda verilmektedir. Her kazanımın sınıf düzeyi yay ayraç içerisinde belirtilmiştir.

 

TÜRKÇE DERSİ (1-5.SINIFLAR) ÖĞRETİM PROGRAMI KAZANIMLARININ ÖĞRENME - ÖĞRETME SÜRECİNE DAĞILIMI

Aşağıda Türkçe Dersi (1-5. Sınıflar) Öğretim Programı kazanımlarının öğrenme öğretme sürecine dağılımı verilmiştir. Bu kazanımlar farklı başlıklar altında da işlenebilir.

 

  1. HAZIRLIK



  1. Ön Hazırlık



  • Dinlemek ve okumak için hazırlık yapar. (1-5)



  1. Zihinsel Hazırlık



  • Ön bilgileri harekete geçirme

  • Dinlediklerini anlamlandırmada ön bilgilerini kullanır. (1-5)

  • Ön bilgilerini kullanarak okuduğunu anlamlandırır. (1- 5)

  • Dinlediklerini veya okuduklarını anlamlandırmada sunulan görsellerden yararlanır. (1-5)

  • Anahtar kelimelerle çalışma

  • Metindeki anahtar kelimelerle çalışma yapar. (1-5)

  • Metni tanıma ve tahmin etme

  • Başlıktan hareketle dinleyeceği konunun içeriğini tahmin (1-5)

  • Başlıktan hareketle okuyacağı metnin içeriğini tahmin eder. (1-5)


 

  • Görsellerden yararlanarak metnin içeriğini tahmin eder. (1-5)



  • Amaç belirleme

  • Dinleme amacını (3-5)

  • Okuma amacını belirler. (3-5)

  • Tür, yöntem ve teknikleri belirleme

  • Dinleme amacına uygun yöntem belirler. (4-5)

  • Okuma amacına uygun yöntem belirler. (4-5)

  • Metnin türünü dikkate alarak okur. (1-5)

  • Katılımlı dinler. (3-5)

  • Seçici dinler. (4-5)

  • Not alarak dinler. (5)

  • Sorgulayarak dinler. (4-5)

  • Bilgi edinmek için, haber, sunu, belgesel vb. dinler ve izler. (1-5)

  • Eğlenmek için masal, hikâye, şarkı, tekerleme, tiyatro vb. dinler ve izler. (1-5)

  • Şiir ve müzik dinletilerine katılır. (4-5)

  • Grup konuşmalarını ve tartışmalarını dinler. (2-5).

  • Serbest okuma yapar. (1-5)

  • Anlama tekniklerini kullanır. (2-5)

  • Not alarak okur. (3-5)

  • Okurken önemli gördüğü yerleri belirginleştirir. (2-5)

  • Bilgi edinmek için okur. (1-5).

  • Eğlenmek için fıkra, bilmece, tekerleme, masal vb. okur. (1-5)

  • Paylaşarak okumaktan zevk alır. (1-5)

  • Sorgulayıcı okur. (2-5)


 

  1. ANLAMA


 

  1. Görsel Okuma, Dinleme ve Okuma



  • Kuralları uygulama

  • Dikkatini dinlediğine veya okuduğuna yoğunlaştırır. (1-5)

  • İşitilebilir bir ses tonuyla okur. (1-3)

  • Dinlerken vurgu, tonlama ve telâffuza dikkat eder. (1- 5)

  • Sesli okumada vurgu ve tonlamalara dikkat (2-5)

  • Okuduğu kelimeleri doğru telâffuz eder. (1-5)

  • Noktalama işaretlerine dikkat ederek okur. (1-5)

  • Kurallarına uygun sessiz okur. (2-5)

  • Akıcı okur. (1-5)

  • Görgü kurallarına uygun dinler. (1-5)

  • Kitabı özenle kullanır.(1-2)

  • Tahmin etme

  • Dinlediği olayın nasıl gelişeceğini ve sonucunu tahmin eder. (1-5)

  • Metnin giriş, gelişme ve sonuç bölümleri hakkında tahminlerde bulunur. (2-5)

  • Anlamı bilinmeyen kelimelerle çalışma

  • Dinlediklerinde geçen bilmediği kelimelerin anlamlarını araştırır. (2-5)

  • Dinlediklerinde geçen bilmediği kelimelerin anlamlarını tahmin eder. (2-5)

  • Metinde verilen ipuçlarından hareketle karşılaştığı yeni kelimelerin anlamlarını tahmin (2-5)


 

  1. Metni İnceleme



  • Resim ve fotoğrafları (1-5)

  • Şekil, sembol ve işaretlerin anlamlarını bilir. (1-5)

  • Karikatürde verilen mesajı algılar. (3-5)



  • Renkleri tanır, anlamlandırır ve (1-5)

  • Grafik ve tablo ile verilenleri (2-5)

  • Harita ve kroki (3-5)

  • Trafik işaretlerinin anlamlarını (1-5)

  • Görsellerden hareketle cümleler ve metinler yazar. (1-5)

  • Dinlediklerinde veya okuduklarında ne, nerede, ne zaman, nasıl, niçin ve kim sorularına cevap arar. (1-5)

  • Dinlediklerini veya okuduklarını zihninde canlandırır. (1-5)

  • Dinlediklerinin veya okuduklarının konusunu belirler. (1-5)

  • Dinlediği veya okuduğu şiirin ana duygusunu belirler. (2-5)

  • Dinlediklerinin veya okuduklarının ana fikrini belirler. (2-5)

  • Dinlediklerinde veya okuduklarında destekleyici ayrıntıları, yardımcı fikirleri bulur. (4-5)

  • Dinlediklerinde veya okuduklarındaki dil, ifade ve bilgi yanlışlıklarını belirler. (3-5)

  • Dinlediği konulara ilişkin sorular sorar ve sorulara cevap (1-5)

  • Okuma öncesi, okuma sırası ve sonrasında metinle ilgili soruları cevaplandırır. (1-5)

  • Dinlediklerinde veya okuduklarında “hikâye unsurlarını belirler.( 1-5)

  • Dinlediklerinde veya okuduklarında duygusal ve abartılı sözleri ayırt eder ve sorgular. (3-5)

  • Dinlediklerinde veya okuduklarında öznel ve nesnel yargıları ayırt eder. (4-5)

  • Dinlediklerinde veya okuduklarında gerçek olanla hayal ürünü olanı ayırt eder. (3-5)

  • Dinlediklerinde veya okuduklarında sebep-sonuç ilişkileri kurar. (2-5), (1-5)

  • Dinlediklerinde veya okuduklarında karşılaştırmalar yapar. (2-5)

  • Dinlediklerinde veya okuduklarında geçen varlıkları ve olayları sınıflandırır.(1-5), (2-5)

  • Dinlediklerinde önemliyi önemsizden ayırt eder. (5)

  • Okuduklarında eksik bırakılan ve konuyla ilgisi olmayan bilgiyi fark (5)

  • Okuduğu metnin içeriği hakkındaki düşüncelerini belirtir. (1-3)

  • Dinlediği konuya uygun farklı başlıklar bulur. (3-5)

  • Başlık ve içerik ilişkisini sorgular. (3-5)

  • Metindeki anlam bakımından çelişkili ifadeleri saptar. (3-5)

  • Metin içi anlam kurar. (1-5)

  • (Dinleme ve okuma) Bir etkinliğin veya işin aşamalarını anlatan yönergeleri uygular. (1-5)

  • Dinlediklerini veya okuduğunu özetler.(3-5)


 

  1. Söz Varlığını Geliştirme



  • Dinlediği kelimelerin gerçek ve mecaz anlamlarını ayırt eder. (4-5)

  • (Okuma) Kelimelerin gerçek, mecaz ve terim anlamlarını ayırt eder. (4-5)

  • Dinlediklerinde veya okuduklarında eş ve zıt anlamlı kelimeleri ayırt eder.(2-5)

  • Dinlediklerinde eş sesli kelimeleri ayırt eder. (2-5)

  • Eş sesli kelimelerin anlamlarını ayır (2-5)

  • Ekleri kullanarak kelimeler türetir. (3-5)

  • Görsellerden yararlanarak söz varlığını geliştirir. (1-5)


 

  • Betimleyen ve tanımlayan ifadeleri dikkate alarak okur. (4-5)

  • Genel ve özel durumları bildiren ifadeleri dikkate alarak okur.(4-5)

  • Destekleyici ve açıklayıcı ifadeleri dikkate alarak okur.(3-5)

  • Özetleyen ve sonuç bildiren ifadeleri dikkate alarak okur. (3-5)

  • Önem belirten ifadeleri dikkate alarak okur. (3-5)

  • Farklı düşünmeye yönlendiren ifadeleri dikkate alarak okur. (2-5).

  • Metin içerisindeki renkli, altı çizili, koyu ifadelerin önemli noktaları vurguladığını bilerek okur. (1-5)


 

  1. ZİHİNDE YAPILANDIRMA a.Günlük Hayatla İlişkilendirme



  • Dinledikleri veya okuduklarıyla ilgili, kendi yaşantından ve günlük hayattan örnekler verir. (1-5)

  • Dinlediklerini veya okuduklarını başkalarıyla paylaşır. (1-5)

  • Dinlediklerinde veya okuduklarında ortaya konulan sorunları belirler ve onlara farklı çözümler bulur. (3-5), (2-5)

  • Metindeki düşüncelerle kendi düşünceleri arasında benzerlik ve farklılıkları belirler. (2-5)

  • Verilen örneklerin konuya uygun olup olmadığını sorgular. (5)

  • Dinledikleri ilgili çıkarımlar yapar. (3-5)

  • Okuduklarından çıkarımlar yapar. (3-5)

  • Eksik bırakılan metni (4-5)

  • Kitle iletişim araçlarıyla verilen bilgileri, haberleri, düşünceleri (1-5

  • Reklamlarda verilen mesajları sorgular. (1-5)

  • Beden dilini yorumlar. (1-5)

  • Doğayı izler, doğadaki değişimleri fark eder ve (1-5)

  • Çevresindeki sosyal olayları anlamlandırır ve (1-5)


 

  1. Diğer Derslerle ve Ara Disiplinlerle İlişkilendirme


Hayat bilgisi, Afet eğitimi, Matematik, Girişimcilik Fen ve teknoloji, İnsan hakları ve vatandaşlık, Sosyal bilgiler, Kariye bilinci geliştirme, Görsel sanatlar, Özel

eğitim, Rehberlik ve psikolojik danışma, Müzik, Beden eğitimi Spor kültürü ve olimpik eğitim

  1. Araştırma



  • Okuduğu metnin yazarı hakkında bilgi edinir. (1-5)

  • Bilgi toplamak amacıyla bilişim teknolojilerinden yararlanır. (3-5)

  • Metinler arası anlam kurar. (4-5)

  • Bilmediği kelimelerin anlamlarını araştırır. (1-5)

Yorumlar (0)