Sözcükte Anlam, Sözcükte Genel Anlam, Sözcükte Özel Anlam
Sözcükte Anlam, Sözcükte Genel Anlam, Sözcükte Özel Anlam
Sözcükte Anlam, Sözcükte Genel Anlam, Sözcükte Özel Anlam
Sözcükte Anlam, Sözcükte Genel Anlam, Sözcükte Özel Anlam
- DİLBİLGİSİ KONULARI KOLAY ERİŞİM ÇİZELGESİ
- Dilbilgisi
- Dil-Anlatım
- Yazım Bilgisi > Kompozisyon, Yazım Kuralları, Noktalama İşaretleri
- Anlam Bilgisi > Sözcükte Anlam, Cümlede Anlam, Paragrafta Anlam
- Yapı Bilgisi > Tamlamalar, Anlatım Bozuklukları
- Ses Bilgisi
- Sözcük Bilgisi > Yapım Ekleri, Adlar, Sıfatlar, Zamirler, Zarflar, Edatlar
- Ünlemler, Eylemler, Eylemsiler
- Nasıl yazılır?
- Atasözleri ve Deyimler
- Türkçe Göktürkçe Edebiyat
- Yazım Kılavuzu
- SÖZLÜKLERİMİZ
Sözcükte Anlam, Sözcükte Genel Anlam, Sözcükte Özel Anlam
Genel anlamlı kelimeler birden fazla kelimeyi bünyesinde bulunduran, birden çok türü kapsayan kelimelerdir. Özel anlamlı kelimeler ise daha dar bir anlamı, kesin ve net olarak anlatır. Anlam özelleştikçe kesinlik de artar.
Varlık-canlı-insan-Ahmet
Metin-paragraf-cümle-kelime-hece-harf
Genel ve özel anlam nedir, genel anlamlı ve özel anlamlı kelime örnekleri, cümleler ile ilgili konu anlatımını bulacağınız bu yazımız, sözcükte anlam konularından birini içermektedir. Genel ve özel anlam, kelimelerin kapsamı ile ilgili özelliklerini belirtmektedir. Yani bir kelimenin karşıladığı kavram alanının genişliği ve darlığını ifade etmektedir. Bunu aşağıdaki örneklerle daha iyi anlayacağınızı düşünüyoruz.
Bir kelime, birden çok türde varlığı veya kavramı karşılayacak bir anlama sahipse buna “genel anlamlı” kelime; yalnızca bir türde varlığı veya kavramı karşılayacak bir anlamı var ise de buna “özel anlamlı” kelime denir. Daha iyi bir tanımla; sözcüğün bir türün tamamı için kullanılmasına “genel anlam“, o türün sadece bir ya da birkaç örneğine işaret edecek şekilde kullanılmasına da “özel anlam” denir. Tanımlardan anlaşılacağı üzere, bir kelimenin kapsamı daraldıkça özel anlamlı, kapsamı genişledikçe genel anlamlı olur.
“Evren” çok kapsamlı bir kelimedir; çünkü bütün gök varlıklarını kapsar. “Galaksi” ise evrenden daha özel bir kelimedir; çünkü o evrenin bir parçasıdır ve milyonlarca gezegeni kapsar. “Dünya” galaksinin bir parçasıdır ve ondan daha özel anlamlı bir varlığı ifade eder. “Türkiye” dünyadaki ülkelerden biri olduğu için, dünyaya göre daha özel anlamlıdır. Bunu böylece sürdürebiliriz. Bu sıralamaya göre;
“Evren -> Galaksi -> Dünya -> Türkiye -> Mersin -> Silifke”
Bu şekilde bir sıralama yapmak mümkündür. Bu sıralama “genelden özele” doğru bir sıralama olur; çünkü en başta en genel anlamlı / kapsamlı kelime verilmiştir. Bu sıralamayı “özelden genele” doğru yapacak olursak şu şekilde olur:
“Silifke -> Mersin -> Türkiye -> Dünya -> Galaksi -> Evren”
Örnekten de anlaşıldığı üzere genel anlam, kapsamlı olan kelimeleri ifade ederken; özel anlam, kapsamı daha az olan kelimeleri ifade eder. Şimdi aşağıda örnekleri çoğaltalım:
Örnek:
- Harf -> Hece (özelden genele)
- Toplum -> Birey (genelden özele)
- Sanat -> Resim (genelden özele)
- Derslik -> Okul (özelden genele)
- Şehir -> Ülke (özelden genele)
- Paragraf -> Kelime (genelden özele)
- Hayvan -> Penguen (genelden özele)
- Apartman -> Daire (genelden özele)
- Öykü -> Edebiyat (özelden genele)
- Ülke -> Moğolistan (genelden özele)
- Türkçe -> Ders (özelden genele)
- Karadeniz -> Trabzon (genelden özele)
