21.06.2018, 14:12

Cumhuriyet ve Demokrasi

CUMHURİYET VE DEMOKRASİ

Arapça *cumhur sözü "kitle/yığın/toplum" anlamına gelir ve "toplam/toplanma/topluluk" anlamlarına gelen *cam (cəm) sözünden türemiştir. Bu söz Arapçaya, Akadça "bütün" demek olan *gamlu sözünden evrilmiş; Akadçaya da Sümerce yine "bütün" demek olan *gam sözünden geçmiştir. Sümerce *gam sözü, daha sonraki Türk diline *kam olarak evrilmiş ve sonra yumuşayarak *ham biçimine dönüşmüştür. Bu söz Türkiye Türkçesinde *hem olarak bulunuyor. Diğer Türk dillerinde *hamı sözü, *hepsi demektir.

Türk dilinin kökenini bilmeyen amatör dilbilimciler, *cumhur sözünün Arapçaya, Sümerce "yurttaş" anlamına gelen *dumuğir (okunuşu "dumungir") sözünden geçtiğini öne sürerler. Bu yanlıştır. Bu tür yanlışlıklar etimoloji bilmemekten kaynaklanıyor. Ayrıca iddia bununla da kalmıyor. Yunanca "demos" sözü de Sümerce *dumungir sözünden geçmiş. Bu da yanlış tabii. *dumungir sözü, iki sözün birleşiminden oluşur: "çocuk" anlamına gelen *dumu ve "yer" anlamına gelen *ğir (okunuşu "ngir") sözleri. Anlamı da "yer çocuğu", yani yurttaştır.

Demos sözüne gelirsek. Sümerce *dim ve Etrüskçe *tam sözü, "yapmak/bina etmek" anlamına gelir. Bu söz, dünümüze *yama(mak) ve *dam (ev) olarak evrilmiştir. Etrüskçe *tamas(e) sözü de "yapı/bina" ve "yargı" anlamlarına gelir. Bu sözün dilimize *damış olarak evrilmesi gerekirdi, ancak *dam sözü onun yerini almış. Etrüskçe *tamase sözü, Latinceye yine "ev" anlamında *domus olarak evrilmiştir.

"Eski Yunanca"da (Pelasgçada), ki bir ön Türk dilidir, bu söz *demos olarak bulunmuştur. Demokrasi sözü de buradan gelir. Bu söz, *demos ve *kratos sözlerinden oluşur. Batılı dilbilimciler bu sözün "halk yönetimi" demek olduğunu savunurlar, ama yanlıştır. Çünkü Yunanca *antropi "halk", *kanonas da "yönetim" demektir.

Etrüskçe *car (okunuşu "kar") sözü *kur(mak) anlamına, *carutuş sözü de "kuruş/kurma" anlamına gelir. Etrüskçe *carutuş sözü Pelasgçada *k(a)ratos biçimindedir. Etrüskçe *tamascarutuş, Pelasgça *demoskratos sözü, "yapı kuruş"/"yargı kuruş" demektir. Günümüzün *demokrasi sözünün kökeni budur. Yani "halk yönetimi" ile bir ilgisi yoktur.

Yorumlar (0)