BİR ULUSUN KİMLİĞİYLE, DİLİNİN ADIYLA BUNCA OYNANDI/ Prof. Dr. Timur Kocaoğlu

BİR ULUSUN KİMLİĞİYLE, DİLİNİN ADIYLA BUNCA OYNANDI: AZERBAYCAN İLE ÖZBEKİSTAN ÖRNEĞİNDE...


--- Yıl 1913: Türkistan'da Türkçe ilk piyesi 1910'da yazan Mahmudhoca Behbudi (1875-1919), bu piyesini 1913'te yayımlattığında onun dilini "Türkistan Türk dilinde", ulusunun kimliğini de "Türkistan Türkü" olarak yazmıştı.

--- Yıl 1918: Bağımsız Azerbaycan Cumhuriyeti kurulduğunda halkının kimliği "Türk", kullandığı dil de "Türkçe" idi.

--- Yıl 1920: Bağımsız Buhara Cumhuriyeti kurulduğunda bu cumhuriyetin resmi dili şöyle tanımlanmıştı: "Türkçe"


--- 1924-1991 arasındaki Sovyet döneminde ise, AZerbaycan ile Özbekistan'da şu değişiklikler yapıldı "ulusal kimlik" ile "resmi dil" konusunda:


--- Azerbaycan'da: Sovyet öncesinde kendilerine Türk, dillerine de Türkçe diyen bu halkın kimliği önce "Azeri" daha sonra "Azerbaycanlı" olarak, Türkçe dili de önce "Azerice" sonra "Azerbaycan dili" "Azerbaycanca" olarak değiştirildi...


--- 1920-1923 arasında bağımsız devlerler olan "Buhara Cumhuriyeti" ile "Harezm Cumhuriyeti" 1924'te ortadan kaldırılarak yerine "Özbekistan" kuruldu, ancak Harezm ve Buhara cumhuriyetlerinin toprakları şu cumhuriyetler arasında bölüştürüldü: Özbekistan, Kırgızistan, Türkmenistan,Tacikistan.


--- Özbekistan'da yaşayan daha önce kendilerine "Türk" diyen halkın kimliği "Özbek" oldu, halkın "Türkçe" olan dili de "Özbekçe" olarak değiştirildi...


--- İşte SOVYET DÖNEMİ bu kıyımı yapmıştır, ulusların kimliğini, dilinin adını değiştirerek! Sonra da 1936-1940 arasında aydınların, yazarların, ozanların, siyasi kişilerin çoğunu öldürerek, çalışma kamplarına göndererek, hapishanelerde çürüterek, eşlerine çocuklarına bile görülmemiş kıyım-baskılar uygulayarak...


Timur, 26.11.2017




Görüntü: 1920'de kurulan Buhara Cumhuriyeti'nin 3. kurultayı Eylül 1920. Görüntünün önde sağdan 3.si Osman Hoca (Kocaoğlu: 1878-1968) 1920'da Maliye Bakanı, 1921'de Cumhurbaşkanı, önde tam ortadaki genç: Feyzulla Hoca (1908-1938) Stalin tarafından kurşuna dizildi, Osman Hoca'nın amca oğludur...
 

Yorumlar (0)