Standart dilin özellikleri, standart dil ile ilgili örnekler

Standart dilin özellikleri, standart dil ile ilgili örnekler

Standart dil, standart dil nedir, standart dilin özellikleri, standart dil ile ilgili örnekler, standart dil ornek, standart dil nedir örnekleri,
standart dil cümleleri, standart dil örnek cümleler, standart dil edebiyat, standart dil örnekler

standart dilin özellikleri, standart dil ile ilgili örnekler

Jargon, argo vb. 16 sözlükten oluşan sözlüğümüzden yararlanmanızı öneririz: TDH SÖZLÜĞÜ

Standart dil (ölçünlü dil) Nedir?

Kuralları sözlüklerde ve yazım kılavuzlarında tespit edilmiş; eğitim, hukuk, basın yayın alanları ile resmî yazışmalarda kullanılan, işlev ve geçerlilik alanı geniş, sosyal sınıf ve yerel iz taşımayan dil türüdür. Türkçe için standart dil, İstanbul Türkçesini esas alan yazı dili üzerine kurulmuştur.

Standart dilin özellikleri

Standart veya standartlaştırılmış dil, bir dilin belli bir şîvesi veya ağzı baz alınarak, dilbilimcilerin, eğitimcilerin, edebiyatçıların, genel olarak aydınların ve çoğu zaman devlet kurumlarının bazen uyumlu, bazen ihtilaflı bir şekilde birlikte çalışarak oluşturduğu dildir. Standart dil, resmi kurumların kullandığı dildir; bilim insanlarının kullandığı dildir; aydınların eserlerini yazdığı dildir; çoğu yazar ve şairin eserlerinde gördüğümüz dildir. Okullar da işte bu standart dil veya dilleri öğretir.

Standart dil ile ilgili örnekler

Bir milletin yazılı kültürünün oluşmasında dilde anlaşma ve birlik sağlanması gerekir.

Bunun için dildeki ağızlardan yaygın ve işlenmiş olan ortak kültür dili durumuna gelir.

Standart Türkçe ,İstanbul Türkçesi esas alınarak biçimlendirilmiş olan konuşma ve yazı dilidir.

Örnekler

  1. -Bir toplumun gelişmesi, eğitime verdiği öneme bağlıdır.
  2. -Kültür, üzerinde uzlaşılmış tanımı olmayan bir kavramdır.
  3. -Basın yayın kurumları çok önemlidir.
  4. -Dilde birlik ülküsü Türkçenin Diriliş Hareketinin önderliğinde gerçekleşecektir.
  5. -Uzay sonsuz bir boşluk gibi görünmektedir.
  6. -Çocuklar geleceğimizdir.
  7. -Kadın haklarını korumakla yükümlüyüz.
  8. -Sevgi özeldir.
  9. -Görgüsüz insanları eğitmeliyiz.
  10. -Bilgi güçtür.

ARGO NEDİR? ARGO ÖRNEKLERİ

Argo nedir örnek, jargon ve argo nedir, argo nedir tdk, argo sözcükler, argo nedir edebiyat örnekleri, argonun özellikleri

ARGO NEDİR TDK

TDK'ye göre argo

argo
isim (a'rgo) Fransızca argot

  • 1. isim Her yerde ve her zaman kullanılmayan veya kullanılmaması gereken çoklukla eğitimsiz kişilerin söylediği söz veya deyim
  • 2. Serserilerin, külhanbeylerinin kullandığı söz veya deyim.

Argonun Tanımı

Bir dilin parçası olmakla birlikte, toplumun belli bir çevresi tarafından kullanılan, kendine özgü sözcük, deyim ve deyişlerden oluşan özel dile argo denir. Genelde toplumun alt tabakalarında, yeraltı dünyasında, kapalı topluluklarda, göçmenlerde, eğlence ve futbol dünyasında, bazı İnternet sitelerinde kullanılan argo, hemen her ülkede aydın kesim arasında da tutunabilmektedir. Örneğin “avantacı” sözcüğü, “çıkarcı, bedavacı” anlamıyla; “bayılmak” sözcüğü “vermek, ödemek” anlamıyla toplumun hemen hemen her kesiminde argo olarak kullanılmaktadır.

Argo, uydurma bir dildir. Argoda kelimelerin anlamı örtüktür. Kelimeler bozulur, yabancı sözcüklerle birleştirilir, onlara yeni anlamlar yüklenir. Argo daha çok, mizah ve küfürlü söyleyişlerde kullanılır.

Türkçe Dil Bilgisi Terimi Olarak Argo:

1- Genel dilin sözcüklerine yan anlamlar kazandırarak genel dilden ayrılan, bir meslek ya da topluluk arasında kullanılan özel dile argo denir. Argo, tek sözcükten oluşabileceği gibi söz öbekleri ve deyimlerden de oluşabilir.

Argo örnekleri:

  • okutmak (elden çıkarıp - satmak)
  • racon (adet - usül)
  • şabanlık (aptallık - sersemlik)
  • keklemek (kandırmak - aldatmak)
  • su koy vermek: yarı yolda bırakmak.
  • yollu: hafif kadın
  • paçoz: bakımsız kadın ya da erkek
  • gevşek: sorumsuz, kadını kısmanyan erkek.
  • manita: sevgili
  • Jargon, argo vb. 16 sözlükten oluşan sözlüğümüzden yararlanmanızı öneririz: TDH SÖZLÜĞÜ

Argo Çeşitleri Nelerdir?

  • 1 Cinsel argo
  • 2 Denizcilik argosu
  • 3 Dilenci argosu
  • 4 Eğlence yerleri argosu
  • 5 Esnaf argosu
  • 6 Eşcinsel argosu
  • 7 Fuhuş argosu
  • 8 Göçmen argosu
  • 9 Hapishane, tutukevi argosu
  • 10 Hırsız, dolandırıcı, yankesici argosu
  • 11 Kabadayı argosu
  • 12 Kışla, asker argosu
  • 13 Kumar argosu
  • 14 Manga argosu
  • 15 Spor argosu
  • 16 Şoför argosu
  • 17 Uyuşturucu argosu
  • 18 Yatılı okul, okul, öğrenci argosu

Argo Sözlüğü Örnekleri

abondone : pes etmek
abanmak : birine yük olarak onun sırtından geçinmeye bakmak
abtestini vermek : azarlamak
afi : gösteriş
afi kesmek :gösteriş yapmak
aftos : metres,oynaş
aklına tükürmek : birinin düşüncesini beğenmemek
akmak : çabucak savuşmak,ortadan kaybolmak
alabandayı yemek : adamakıllı azarlamak
alarga : uzaktan,açıktan
alarga etmek : geri çekilmek,uzaklaşmak
alay geçmek : alay etmek
alengirli :gösterişli,yakışıklı
anam avradım olsun : birini kesin olarak inandırmak için söylenen söz
anam babam :teklifsiz bir seslenme
ananın örekesi : saçma bir söze karşı verilen karşılık
anasının gözü : çok kurnaz,çok açıkgöz
anafordan :yolsuz veya emeksiz olarak
anaforcu : yolsuz veya emeksiz kazanç peşinde olan
anaforlamak : yolsuz veya emeksiz kazanç elde etmek
anahtarcı :kapı,kasa gibi yerlere anahtar uydurarak hırsızlık yapan kimse
andaval : aptal,ahmak,beceriksiz
andavallı :görgüsüz,beceriksiz
anlamak : sahip olmayı istemek
anzarot : rakı
aparmak : gizlice çalmak
apiko : hazır,tetik
arakçı : hırsız
armut : fazla aptal,budala
asıntı : sırnaşan,tebelleş olan kimse
asıntı olmak : sırnaşmak,tebelleş olmak
aşıramento :çalma,aşırma
aşmak : görünmeden kaçmak
aşna fişne :gizli dost


2- Kullanılan ortak dilden ayrı olarak belirli toplulukların, ses bilgisi, yapı bilgisi, söz dizimi ve anlam bakımından özellikler gösteren dili veya sözcük dağarcığı.

Bir anadilin, genel kültür dilinin, ortak dilin içinde yer alan özel bir dil olan argo, Fransızca argo'dan dilimize yerleşmiştir. İngilizcede slang denir. Argo, kaba ve küfürlü bir dil olarak anlaşılır, bozuk dil olarak anlaşılır, ancak küfürlü dilden veya bozuk dilden (jargon) ayrıdır. Bu dile külhanbeyi dili, kayış dili, pirpirilerin, hazelelerin (saçmalayan) ve erazillerin (reziller) dili olarak bakılmaktadır. Bir gruba has bozulmuş dile jargon, 'genel olarak kaba halk diline, özel bir terminolojisi olan gizli dile argo denilmektedir. Jargondan argoya, argodan genel dile geçişler olabilmektedir. Ayrıca jargon, nörolinguistikte bir aphasia terimidir. Argo, teklifsiz konuşma, hakaret dili, şakacı dili ile karışmıştır. Argo, anadilin üst düzeyindeki yazı dilinden ayrı, anadilin alt düzeyindeki konuşma diline özgüdür.

Argo'nun Tarihi

Ragot denilen bir serseriden, Yunanistan'ın Argos kentinden, argu=kavga kelimesinden, gergo=hırsız'dan, argotier=dilenci'den, hargoter=azarlamak'tan, harigoter=yarmak'tan, arigote=kaba saba'dan geldiği üzerinde tartışmalar vardır. Türkçe lügatlarda gizli dil, bir mesleğe has dil, külhanbeyi (gulhan=hamam sıcaklığı), erazil dili, kaba ve aşağılık dil, hilekâr ve dolandırıcı dili, tulumbacı dili, ayaktakımı ağzı diye tanımlar yapılmıştır.

Kaşgarlı Mahmud, Süruri, Sabit, A.Fİkri, Enderunlu Fazıl, Şinasi, Ahmed Vefik Paşa'dan Şair Eşref, Ahmed Rasim, Neyzen Tevfik'e birçok yazar argo kullanmıştır. Günümüzde reklamcılıktan (aganigi vb) müziğe kadar her alanda argo kullanılmaktadır. Ortaoyunu, geleneksel tiyatro, Karagöz ve Yeşilçam sinemasında argo yaygındır.

Argo'nun Özellikleri

Argoda kelimeler örtük, şekilleri bozuk ve yerleri değiştirilmiş olabilir. Anadildeki ilk anlamı dışında kaydırmalara uğratılan kelimeler, yabancı kelimelerle ve azınlıkların kelimeleriyle karışık olarak ortaya çıkar. Konular genel olarak içki, kadın, kumar, hapishane, denizcilik, günlük hayatla ilgilidir. Teşbih, istiare, mecaz, hüsni talil ve mübalağaya açık bir dildir. Suç dünyasında, kapalı topluluklarda, göçmenlerde, cinsellikle ilgili alanlarda, eğlence ve futbol dünyasında, internette bu özel dile has kelimeler kullanılmaktadır.

Argonun bir özelliği gizliliğidir. Bunun sebebi suçlar ve sırlar, müstehcenlik vo kapalılıktır. Grup kimliğinde oluşan argo, özenti ve aykırı görünme, samimi konuşmaya çalışma dilidir. Sokağın, çarşı pazarın dili argo ile doludur. Döviz piyasasında paraların özel adları vardır. Beyoğlu, Galata, Tophane gibi semtlerde ve Çingene Romanlarda argo yoğundur. Bu dilin bir özelliği de çokça benzetmeye yer vermesi, tabuları ve ritüelleri oyunlaştırması, bitki ve hayvan isimlerini insanileştirmesidir.

Argo Örnekleri

-Patlak lastik gibi sallanma koçum. -Gel apla geel, mala gel. -İkile bakalım düdük makarnası. - Yaylan moruk ense tıraşını görelim. -Şaftın kaymış senin be beyamca. -Tırışkadan herifler hepsi, hiçbiri harbi değil. -Kafa mı buluyon lan benle, maytaba mı alıyon bizi. -Derya kuzusu bunlar teyze. - Sen de imamın kayığına binersin bir gün. -At bir sakal, yap bi kıyak, bi koltuk çık da çakırkeyf olalım abi. -Uç lan bakalım mangizi andavallı seni.-Racon kesme bana, cafcaflı konuşma antika. - Piyizlenirken aynasızlar bastı, tüydük. -Pişmiş kelle gibi sırıtma zerzevat. -Ya baba kıl oldum yaw. - Hadi yumul bakalım, sonra gidip cilalarız. -Adam cızlamı çekmiş.

Türk Kültüründe Argo, ed. Emine Gürsoy-Naskali, Gülden Sağol,

Sota Yay., 2002.

Mesleki jargon cümle örnekleri, argo örnekleri, jargon sözlüğü, standart dil örnekleri, Jargon Sözlüğü, Argo Sözlüğü

Jargon Nedir?

JARGON NEDİR TDK

TDK'ye göre jargon

isim

Fransızca jargon

"isim Aynı meslek veya topluluktaki insanların ortak dilden ayrı olarak kullandıkları özel dil veya söz dağarcığı"

Örnek : "Tıp jargonu."

ARGO NEDİR TDK

TDK'ye göre argo

argo
isim (a'rgo) Fransızca argot

  • 1. isim Her yerde ve her zaman kullanılmayan veya kullanılmaması gereken çoklukla eğitimsiz kişilerin söylediği söz veya deyim
  • 2. Serserilerin, külhanbeylerinin kullandığı söz veya deyim

Her ülkede farklı meslek gruplarının kendi aralarında nispeten farklı bir dil kullanmalarına jargon denir. Jargon; argonun, dilin söz veya söz kümesi düzeyindeki birimlerine bir grubun verdiği yeni anlam ve değerlerle oluşur. Bu terim meslek/grup dışındaki kişilerin anlamaması ya da kendi aralarında daha kolay anlaşmak için kullanılır.

Doktor jargonu örnekleri

Tonsillit – Bademcik iltabı.

Renal kolik – Genellikle böbrek ve idrar yollarındaki taşlara bağlı olarak gelişen ağrı.

MI (Miyokard Infarktus) – Kalp krizi.

Akut batın – Karın bölgesinde aniden gelişen ve şiddetli ağrıya sebep olan durum

Öğretmen jargonu örnekleri

-ŞÖK'e kalmak: Öğrencinin Şube Öğretmenler Kurulunda değerlendirilmesi.

-Büte bırakmak: Öğrenciyi bütünlemeye bırakmak.

Kurtarma sınavı: Yeniden sınav yapmak.

Veli toplantısı: Düzenli yapılan öğrenci velisi ortak toplantıları.

Polis jargonu örnekleri

Enterne etmek: Tutuklamak

Karakol: Polis merkezi

Kelepçe takmak: Kelepçeyle zanlıyı bağlamk.

Zula: Malların saklandığı yer.

Sokak jargonu Ne demek?

Sokak ağzıyla konuşmak, sözcükleri bozarak farklı anlamlarda kullanmak demektir.

Sokak jargonu Örnekleri

  • Hac
  • Kanka
  • Hocut
  • Başkan
  • Aslan parçası
  • Paçoz

Öğrenci jargonu Örnekleri

  • Aynen: Gençlerin her koşulda, her ortamda, her cümlenin ardından kullandıkları can kurtarıcı kelime. Çoğunlukla “Ben de öyle düşünüyorum. Ama ekleyeceğim de bir şey yok” anlamında kullanılıyor.
  • Ezik: Başarısız buldukları ya da havalı olmayan kişiler için kullanılan lakap
  • Mal mısın?: Saf mısın, salak mısın anlamına gelen, söylenilen kişiyi kelimenin sözlük anlamı olan ‘büyükbaş hayvan’ ile eşdeğer bir kategoriye koyan bir hakaret
  • Zırvana: Zırvalamanın nirvanası, yani fazlaca zırvalamak
  • Sen iyice safa bağladın: Saf kelimesi yerine herhangi bir kelime de gelebilir. Bir şeye dönüşmek, o olmak anlamına geliyor.
  • Yükselmek: Sinirlenmek
  • Panpa: Yakın arkadaş, pampi, kanki, kankito, aşkito gibi versiyonları da var.
  • Atarlı: ters davranan, söylenen, dırdır yapan
  • Ateş ediyo: çok güzel, hatta çok çok güzel
  • Ortamlara akmak: eğlence mekanlarına gitmek.
  • Neyin kafasını yaşıyo’sun?: Düşünce şeklini ya da davranışını saçma buldukları kişiler için kullanıyorlar. Kafan mı güzel ya da ne içtiysen ben de ondan istiyorum gibi versiyonları da olabiliyor.
  • Atar yapmak: Kızmak, abartılı çıkışlar yapmak
  • Lol: Sesli güldüm anlamında bir kısaltma
  • Birisine yürümek: Birisine asılmak, tavlamaya çalışmak
  • Duyar kasmak: Belli bir konuda duyarlı davrananları ti’ye almak için kullanılıyor. “Sen kedidir köpektir amma duyar kastın!” gibi
  • Sahiplemek: Birbirine yakıştırmak
  • Feno: Fenomen
  • Trollemek: ortalığı karıştırmak, ortaya bir laf atıp kenara çekilip kitleleri provake etmek
  • Kasmak: Çaba göstermek, uğraşmak, emek harcamak
  • Bro: Yakın arkadaş (erkek)
  • Sista: Yakın arkadaş (kız)
  • Mentionlamak: Bir ileti içerisinde bir ya da daha fazla kullanıcının adını kullanmak
  • Favlamak: Favorilere almak
  • Stalklamak: Birini sosyal medyada araştırmak, takip etmek
  • Popi: Popüler
  • Yardırmak: Tüm gücüyle o işe kanalize olmak

Dolmuş Jargonu ne demek?

  • Dolmuş ve toplu taşımalarda kullanılan sözcüklerdir.
  • “Araba kaldırmak” otobüsü sefere göndermektir.
  • “Yolu dövmek” sürekli aynı hatta çalışmak.
  • “Tek tabanca” bir hatta tek firmanın olması…
  • “Kafa kafaya” ayrı firmaların, aynı gü­zergâha, aynı saatte sefer düzenlemeleri…
  • ‘Tapa” yani boş koltuğu olmayan
  • otobüs.
  • “Çakılı” da; dolu, yolcusu tam otobüs. “Paket” bütün koltuklan dolu otobüs. “Paket servis” doluluk oranı yüksek servis…
  • “Misafir” bedava bilet kullanan yolcu. Biletin ücret kısmına “misafir” yazılır.
  • “Ördek” yoldaki yolcunun adıdır.

Mahalle jargonu ne demek?

Mahallede, yörede konuşulan temel sözcüklerdir.

  • Papel = Kağıt para,
  • Manita = Sevgili anlamına gelen,
  • Mavra = Boş laf anlamına gelen,
  • Racon = Adet usül,
  • Şabanlık = Aptallık sersemlik
  • Keklemek =Kandırmak aldatmak.
  • Araklamak = Çalmak,
  • Atmasyon = Asılsız anlamsız,uydurma,yalan söz veya haber,
  • Tırnakçı = Hırsız, yankesici,
  • Uyutmak = Aldatmak, kandırmak,
  • Uyuzlanmak =h Huylanmak, şüphelenmek,
  • Volta = Bir aşağı, bir yukarı dolaşma», yaylanmak «çekip gitmek.

Jargon, argo vb. 16 sözlükten oluşan sözlüğümüzden yararlanmanızı öneririz: TDH SÖZLÜĞÜ

Yorumlar (0)