Şubat Neden 28 Gün? - Doç. Dr. Haluk Berkmen







Şubat Neden 28 Gün?


Doç. Dr. Haluk Berkmen

Roma imparatoru Jül Sezar’ın (M.Ö. 100 – M.Ö. 44) asıl adı Gaius Yulius olup, “imparator” unvanı olan Kaysar veya Caesares adı dilimize Fransızcadan Sezar olarak geçmiştir. Zira Latince C harfi K olarak okunurken Fransızca S olarak okunur. Yulius (Julius) adının ise Truvalı prens Aeaneas’ın oğlu Lulus’tan geldiği iddia edilir. Truva adı Tur-öyü adından dönüşüp Troia olmuştur. Etrüsklerin ise Tur ve Okh boylarından oluştuğunu ve Etrüskçenin bir Ural-Altay dili olduğunu 30 Kasım 2017 tarihli “Etrüskçe Bir Ural-Altay Dilidir” başlıklı yazımda anlattım. Dolayısıyla Etrüsklerle Truvalılar aynı Tur halkının kolları olup, konuştukları dil Türkçe ile akraba Asya kökenli bitişken bir dildir. Yulius adının da Etrüskçe kökenli “Ulu-us” olması çok daha akla yakındır. Fakat batılı dilciler bu ilişkileri göz ardı ederler. Gaius adı ise yer tanrıçası “Gaia” adıyla ilişkili olup, yeryüzünü simgeleyen “Kaya” sözünden dönüşmüş olabilir. Kaysar unvanını ise Alman imparatorlarında “Kaiser” olarak buluyoruz. Kaiser sözünün Sezar adından türediği söylense de Polonya ve Rus prenslerinin unvanı olan “Knyaz” veya “Knez” adından türediği görüşündeyim. Knez adının ise Asya kökenli “Khan-ız” sözünden dönüşmüş olması mümkündür, zira Knez unvanının anlamı bilinmemektedir.

Sezar’a geri dönersek, Roma imparatoru olduktan sonra Sosigenes’e bir takvim yaptırdı. Bu takvime Sezarın adı verilerek Jülyen Takvimi dendi. Sosigenes bir yılın 12 ay olması için 6 ay 30 gün ve 6 ay 31 gün olarak düzenledi. Bu takvimde yılın ilk ayı Mart ayı ve son ayı Şubat ayı oluyordu. Fakat 6*30 + 6*31 = 366 olduğundan, bir yılın 365 gün olması için yılın son ayı olan Şubat’tan bir gün eksiltti ve böylece Şubat ayı 29 gün oldu. Sosigenes imparator Sezar’a sunduğu takvimde yılın en sıcak ve güneşin en çok parladığı ay olan Temmuz ayına Julius adını verdi. Ayrıca Temmuz ayı 31 gün oluşu Sezarın büyüklüğünü de yansıtmaktaydı.

Sezar’ın ölümünden sonra Roma’nın yönetimine gelen Augustus’un (M.Ö. 63 – M.S. 14) adı Gaius Octavius Thurinus idi. Adındaki Gaiya = Kaya ve Thur = Tur ilişkileri onun da Etrüsk kökenli olduğunu gösteriyor. Genç Octavius amcası Jül Sezar tarafından evlat edinilmiş ve Sezar’ın öldürülmesinin ardından, Roma imparatoru olmuştur. Augustus adı ise bir sıfat olup anlamı “yüce, güçlü” demektir. Latince “Au” hecesi O olarak okunduğundan Augustus adının okunuşu “Okus” veya Oğus şeklindedir. Bu isimde Etrüsk halklarını oluşturan “Ok” kavmi karşımıza çıkmaktadır. Octavius imparator olduktan sonra Augustus unvanını almıştır.

Jülyen takviminde Mart birinci ay olduğundan altıncı aya Sextillis deniyordu. Latince “sex” 6 demek olup, Sextillis “altıncı” demek oluyor. “-illis” takısı ile Türkçedeki “-lı” takısı aynı ilgili veya bağıntılı anlamını içeren yeşilli, serili, güvenli, belirli…vs sözlerinde buluyoruz. Takvimdeki altıncı ay olan Sextillis ayı, beşinci ay olan Julius ayından sonra geliyordu. Roma’nın asilleri olan “Könsül” denen insan grubu Augustus’a da bir ayın verilmesine karar verdi. En doğal ay, Sezar adından türeyen Julius ayından sonra gelen Sextillis adını değiştirip Augustus yapmaktı, zira Octavius Sezar’dan sonra imparator olmuştu. Fakat bir sorun vardı. Jülyen Takviminde altıncı ay 30 çekiyordu. Temmuz 31 gün olup Ağustos 30 gün olursa Augustus Sezar’dan küçük görünecekti. Bu durum kabul edilemezdi. Şu halde çareyi gün sayısını arttırmakta buldular. Yılın son ayı olan Şubat ayından bir gün çalıp, Ağustos ayına kattılar. Böylece Ağustos ayı 31 gün oldu ve Şubat ayı bir gün daha kısalıp 28 güne indi. Günümüzde kullanılan Miladi takvim Papa 8. Gregory tarafından 4 Ekim 1582 yılında kabul edilmiştir. Yunanca “Aucto” 8 demek olduğundan, Augustus (Ağustos) ayının sekizinci ay olması için Miladi takvimde birinci ay olarak Ocak ayı seçildi. Yeni takvimde Ocak ayı 31 gün ve Şubat ayı 28 gün olarak kaldı.







Görüntünün olası içeriği: 2 kişi, yazı












































Yorumlar (0)