Türkçede -ki iyelik ekinin yazılışı

Türkçede -ki iyelik ekinin yazılışı

-ki iyelik eki ünlü uyumlarına uymaz:

akşamki,

yarınki,

duvardaki,

Turgut'unki,

yoldaki,

ondaki,

yazıdaki,

onunki.

Yalnız birkaç örnekte bu ek, ünlü uyumlarına uyar:

bugünkü, dünkü, öbürkü.

Dil bilgisi konularını şuradan inceleyiniz.



Doğru Yazım İçin Kısa Notlar-Anipa Samatova
Nasıl yazacağım? Yazmaya başlarken bunu sorarız kendi kendimize. Çok basit kurallar, iyi yazmanızı sağlar. En azından yazdıklarınızın iyi görünmesini, iyi okunmasını sağlar. Bu iyi okunma ve görünme, kuşkusuz içerikle ilgili değil. Burada kastedilen biçimsellik. Yazarken biçimle ilgili uymamız gereken belli başlı bazı kurallar var. Bunları şöyle sıralayabiliriz:

BUNLARI YAPIN
– Mutlaka sık sık paragraf yapın. Paragrafsız bir yazı upuzun ve ürkütücü bir duvara benzer. Böyle bir duvarı kimse görmek istemez. Yazınızı da kimse okumak istemez.

– Her noktalama işaretinden sonra, (yani virgül, nokta, üst üste iki nokta, soru ve ünlem işaretleri gibi) bir boşluk (yani espas) bırakın. Bunu yapmazsanız cümleleriniz ve sözcükleriniz karmakarışık bir koyun sürüsüne benzer. Hiç birini diğerinden ayıramazsınız.

– Ne kadar sade yazarsanız o kadar güzel görüneceğinden emin olun. Yani mümkün olduğu kadar az noktalama işareti kullanın. Gereksiz tırnaklardan, parantezlerden, çizgilerden, şapkalardan kaçının. Noktalama işaretlerini sadece gerektiğinde ve zorunlu olduğunuzda kullanın ki onların da kıymeti bilinsin.

– İmla kullarına mutlaka uyun. O kurallar dilin birliğini ve düzenini sağlar. Yazdıklarınızın okuyan herkes tarafından anlaşılmasını sağlar. Bilmediğiniz bir imla kuralı olursa diye, yanınızda bir “imla kılavuzu” bulundurmanız sizi küçük düşürmez.

– Kısa cümleler okunma açısından büyük avantaj sağlar. Tamam, uzun cümleler kurup ne kadar usta yazar olduğunuzu göstermek isteyebilirsiniz. Ama art arda sıralanmış onlarca sözcüğün insan beynine anlamla bir mesaj göndermesi, birkaç sözcüğün göndermesinden daha zordur.

– Artık çoğumuz bilgisayarlarda, klavyeleri kullanarak yazıyoruz. Yazı büyüklüğünüzün (yani punto), ve yazı karakterinizin (yani font), kullandığınız dile uygun olmasına özen gösterin. Çok küçük de olmasınlar, çok büyük de. Unutmayın yazınız binlerce bilgisayarda açılacak. Her yerde aynı düzenlilikte görünmesi, sık kullanılan yazı tipleri (font) ve normal ölçülerde bir punto seçmenizle mümkün olabilir.

– Boşluklar çok önemlidir. Yukarıda her noktalama işaretinden sonra boşluk bırakmanız önerildi. Yazınızın bütününün biçimsel olarak sıcak görünmesi için, yanlardan, alt ve üstten de uygun boşluklar bırakmalısınız. Derli toplu bir görüntü, karmaşa karşısından her zaman avantajlıdır.

– Yazıda bazı durumlarda başlık (yani belirleyici, vurgulayıcı sözcük ya da sözcükler) kullanırız. Bunların dikkat çekmesi için yazının bütününden farklı bir font ve punto ile yazılmaları gerekir.

DOĞRU SÖZCÜKLER

İmla kurallarına mutlaka uymalısınız. Türkçe’de bazı sözcükler söylenişlerindeki kolaylık ve alışkanlığın yazı diline de yansıması sonucu yanlış yazılıyor. Bunları yaparsanız, yazınızı okuyan sizin için “acemi” diye düşünür. “Acemi” bir yazar olarak adlandırılmamak için şu sözcüklerin yazılışına mutlaka dikkat edin:

 

– Yanlız değil yalnız yazmalısınız..

– Yalnış değil yanlış yazmalısınız.

– Çünki değil çünkü yazmalısınız.

– Herkez değil herkes yazmalısınız.

– Kurdela değil kurdele yazmalısınız.

– Meyva değil meyve yazmalısınız.

– Makina değil makine yazmalısınız.

– Sarımsak değil sarmısak yazmalısınız.

– Fasulya değil fasulye yazmalısınız.

– Ambülans değil ambulans yazmalısınız

– Akedemi değil akademi yazmalısınız.

– Deklerasyon değil deklarasyon.

– Papuç değil pabuç yazmalısınız.

– Otobos değil otobüs yazmalısınız

– Orjinal değil orijinal yazmalısınız

– Konservatuar değil konservatuvar yazmalısınız

– Alimünyum ya da aliminyum değil alüminyum yazmalısınız

– Sovan değil soğan yazmalısınız.

– Kapora değil kaparo yazmalısınız.

– Prosedir değil prosedür yazmalısınız.

– Traş ve heykeltraş değil tıraş ve heykeltıraş yazmalısınız.

– Dokuman değil doküman yazmalısınız.

– Labaratuvar veya labaratuar değil laboratuvar yazmalısınız.

– Acenta değil acente yazmalısınız.