MUALLİM NACİ, MUALLİM NACİ, MUALLİM NACİ ESERLERİ

MUALLİM NACİ, MUALLİM NACİ, MUALLİM NACİ ESERLERİ, muallim naci sözleri, muallim naci,   muallim naci kitaplar,  muallim naci biyografisi,  muallim naci hayatı kısaca özet,  muallim naci hangi donem,  muallim naci recaizade mahmut ekrem,  muallim naci ömer'in çoçukluğu,  muallim naci hangi dönem şairidir

(1850-1893)

MUALLİM NACİ, MUALLİM NACİ, MUALLİM NACİ HAYATI

Ahmet Mithat efendi gibi bir halk çocuğu ve sonraları onun damadı olan muallim Naci 1850 yılında İstanbul’da doğdu. Babası Varnalı bir saraçtır. Ali efendi adındaki bu saraç, Osmanlı-Rus savaşları dolayısıyla İstanbul’a gelip yerleşmişti. Asıl adı Ömer olan muallim Naci, yedi sekiz yaşlarında iken babasını kaybetti. Düzenli bir öğretim göremedi. Bir süre medreseye devam etti ki bu medrese eğitimi Naci’yi ömrü boyunca etkilemiştir.

Bir gün, eski bir hikayeler kitabını okurken orada “Naci’nin hikayesi” adlı bir masal görmüş bunu çok beğenmişti. Hikayenin kahramanının yaptıkları çok hoşuna gittiğinden, Naci adını kendine mahlas olarak kabullendi.

Bir süre sonra Ahmet Mithat efendi ile tanıştı. Ahmet Mithat efendi “tercüman-ı hakikat” adlı gazeteyi çıkarıyordu. Bu gazete o günlerin en itibarlı ve en çok satan bir yayın organıydı. Muallim Naci bu gazetenin edebiyatla ilgili bölümlerini yönetmekle görevlendirildi. Ahmet Mithat’ın kızıyla evlendikten sonra, kayın babasının teşviki üzerine kısa zamanda Fransızca öğrendi. Naci artık edebiyatta yeniye taraflı olanların sık sık karşısına çıkıyor onlarla çetin tartışmalarda bulunuyordu. Bu görüşü yüzünden Ahmet Mithat efendi ile arası açıldı. “saadet” ve “vakit” adlı gazetelerde çalışmaya başladı.

“Ertuğrul gazi” adlı uzun ve epope niteliğindeki manzumesinin padişah tarafından beğenilmesi üzerine kendisine “mekteb-i hukuk” ve “Galatasaray lisesinde” edebiyat dersleri okutma görevi verildi.

Daha sonra muallim Naci’ye “vakanüvislik” (günü gününe devletin tarihini yazma) görevi verildi. Ayrıca bir şeref sanı olarak ”tarih-nüvis i al-i Osman” (Osmanlı padişahlarının tarihini yazan) da denildi.

Genç denilecek yaşta,1893 yılında, İstanbul’da öldü.

EDEBİ KİŞİLİĞİ

Bir ara çıkardığı “mecmua-i muallim” adlı bir dergiden dolayı muallim Naci diye anılmaktadır. Tanzimat dönemi yazar ve şairleri içinde eskiye en fazla bağlı olanlardan ve bunun sonucu olarak da yenilik taraftarı olanlarla en çok çekişen biridir. O divan şiirini içkiyle, sevgiyle, mestlikle, rindlikle dolu havasından hoşlanıyordu. Bunun için şiirlerinin çoğunu o zevk ve söyleyişte yazdı. Onu gerek nazım gerek nesir alanında öyle ürünleri vardır ki bunlar dil ve anlatım, hatta konu, konuyu işleyiş yönlerinden- çoğu zaman- kendisinde bulunan yenilikçi edebiyatçıların eserlerinden daha yeni, daha batılı ve daha ulusaldır.

Nazım alnında dil, biçim, konum, zevk bakımlarından zamanın bir hayli ilerisinde, yeni örnekler vermiş bulunan Naci, nesir alanında daha da ileridir. Rahatlıkla söylemek mümkündür ki- Ahmet Mithat efendi dışında- hemen hiçbir ünlü Tanzimat dönemi yazarlarının dili Naci’nin ki kadar duru, temiz ve yerli bir Türkçe’ye ulaşmamıştır.

BAŞLICA ESERLERİ

Musa bin Eb-ul-Gazan (Endülüs tarihi üzerine manzum destan); Ateşpare, Şerare, Füruzan, Yadigar-ı Naci (şiirler); Sünbüle (şiirler ve nesir halinde yazılar); Demdeme (tartışmalar, tenkitler); Istılahat-ı Ebediye (ebedi sanatlar ve edebiyat terimleri sözlüğü); Lügat-ı Naci (çoğunu kendisinin yazdığı, fakat ölümünden sonra tamamlanan sözlük); Esami (doğulu sanatçılar ve bilginler üzerine kısa notlar); Terez Raken (Emile Zola’dan çeviri)

Muallim Naci Kimdir? Hayatı, Edebi Kişiliği, Eserleri

Muallim Naci (d.1850, İstanbul - ö. 13 Nisan 1893, İstanbul)

1850'de İstanbul'da doğdu. 13 Nisan 1893'te İstanbul'da yaşamını yitirdi. Dilin yalınlaştırılmasını savunan Tanzimat Dönemi'nin önemli şair ve yazarı. Asıl adı Ömer. 7 yaşındayken babasını kaybetti. Varna'ya dayısının yanına gönderildi. Orada medrese öğrenimi gördü. Bir yandan da Arapça, Farsça, Fransızca ve hat öğrendi. "Hulusî" mahlasıyla yazılar yazdı. Bir süre Varna Rüştiyesi'nde öğretmenlik yaptı. Sait Paşa'nın özel kâtibi olarak Rumeli ve Anadolu'nun birçok kentini dolaştı.

İlk şiirlerini "Nacî" mahlasıyla 1867'den başlayarak yazdı. Küçük yaşlardan itibaren şiire ilgi duyan Muallim Naci, dönemin önemli gazetelerinden biri olan Tercüman-ı Hakikat’e gönderdiği şiir ve yazılarla edebiyat dünyasına ilk adımlarını atmıştır. Muallim Naci, bu dönemden sonra basın hayatındaki faaliyetleri ile adından söz ettirecektir. Geçen zamanla birlikte Muallim Naci, Ahmet Mithat Efendi’nin ısrarları üzerine Tercüman-ı Hakiat gazetesinin edebiyat kısmının yönetmeni olmuştur.

Tercüman-ı Hakikat’ten sonra Şeyh Vasfi ve Necib Nadir ile birlikte İmdadü’l Midad adlı bir gazete çıkarırlar. Daha sonra sırasıyla Saadet, Teavün-i Aklami Mürüvvet gazetelerinde yazı hayatına devam etmiştir. Muallim Naci ayrıca tek başına 58 sayı Mecmua-i Muallim adlı bir dergi çıkarmıştır.

Muallim Naci'nin Edebi Kişiliği

Tanzimat sonrası Türk edebiyatının ikinci kuşağı içerisinde yer alan şair, yetişme tarzı ve zevk bakımından klasik edebiyat (Divan edebiyatı) anlayışı dairesinde yer almaktadır.

Ziya Paşa gibi klasik şiiri iyi bilen, özellikle şekil ve zevk bakımından bu edebiyata geniş olarak dayanan Muallim Nâci, tam anlamı ile klasik şiire bağlı kalmamıştır.

Sanat hayatının ilerleyen döneminde Batı edebiyatını tanıdıkça Batı tecrübesi ve Batılı anlayış çerçevesinde klasik şiiri yenileme çabası içerisinde değerlendirilmektedir.

1883'te Ahmed Mithad Efendi'nin önerisiyle Tercüman-ı Hakikat gazetesinin edebiyat sayfasını yönetmeye başladı.

"Mesud-ı Harabî" takma adıyla yayınladığı aruzla yazılmış gazelleriyle ün yaptı.

1884'te Ahmed Mithad'ın kızıyla evlendi. Kayınpederi tarafından Tercüman-ı Hakikat'i eski edebiyat yanlılarının sözcüsü durumuna getirmekle suçlanınca istifa etti.

Yazılarını, Saadet, Tarik, Mürüvvet, Mirsad, İmdadü'l Midad gazeteleriyle, kendi çıkardığı Mecmua-i Muallim dergisinde sürdürdü.

Galatasaray Lisesi ve Mekteb-i Hukuk'ta edebiyat dersleri verdi.

Aruzla ve divan edebiyatının hemen her türünde yazdığı şiirler yüzünden eski edebiyatın temsilcisi sayıldı. Ama yeni edebiyata karşı çıkan, eskiyi savunan bir yazar olmadı, divan şiiri kurallarını da tam olarak uygulamadı.

Eleştirilerini dilbilgisi ve aruz kurallarına bağlı kalınması noktasında yoğunlaştırdı.

Recaizade Mahmut Ekrem ve çevresindeki genç şairlerle giriştiği tartışmalar, döneminde Türk edebiyatına yeni bir soluk getirdi.

Servet-i Fünun yazarlarını önemli ölçüde etkiledi.

Edebiyat tarihi ve sözlük çalışmalarıyla da ilgi çekti.

Victor Hugo, Sully Prudhomme, Alfred de Musset ve Emile Zola'dan Türkçe'ye çeviriler yaptı.

Şiirle İlgili Görüşleri

Şiir, en beliğ sözdür.

Şiirde vezin ve kafiye hataları olmamalıdır.

Şiirde hayal unsuru çok iyi kullanılmalıdır. Çünkü hayal hakikati süsler.

Şair, ilerleyen ve gelişen bilimsel verilerden faydalanmalıdır.

Bir edebiyatçının asıl vazifesi, milletin fikirlerini terbiye etmek ve yükseltmeye çalışmaktır.

Şair, şiirde hicve ve hezeliyata sıcak bakmaz.

Harabatiliğe hoş bakmaz.

Türk şairinin Arap ve Acem edebiyatlarından yararlanması gerektiğini savunur.

Milli bir bakış açısı taşımalı, milli karaktere aykırı eserleri çevirip taklit etmemelidir.

“Köylü Kızların Şarkısı” adlı eseri köy yaşamından bahseden ilk önemli şiir olarak kabul görmüştür.

Muallim Nâci halk edebiyatını bayağı bulmuş, çok fazla değer vermemiştir.

Şiir Kitapları

Ateş-pâre

Şerâre

Füruzân

Sünbüle

Yadigâr-ı Nâci

Terkîb-i Bend

Mirât-ı Bedâyî

Manzum Destanlar

Gazi Ertuğrul Bey

Musa Bin Ebu’l Gazan yahut Hamiyyet

Roman

Mehmed Muzaffer Mecmuası

Tiyatro

Heder

Mektup

Yazmış Bulundum

İntikad

Muhaberât ve Muhaverât

Hatıra

Ömer’in Çocukluğu

Eleştiri

Demdeme

Dil Çalışmaları

Lügat-i Nacî Kamus-i Osmanî

Edebiyat-İnceleme Araştırma

lstılahât-ı Edebîyye

Muallim Naci'nin Eserlerine İlişkin Değerlendirmeler

Ateş-pâre

Divan edebiyatından uzaklaşan ve yeni edebiyat anlayışına yaklaşan şiirlerini, manzum öykülerini, çeşitli olaylara ilişkin yazılmış not niteliğindeki metinlerini içerir. Bu eser de Victor Hugo’dan ve Prudhomme’dan tercümeler de vardır.

Şerare

Divan şiiri tekniğine ve anlayışına bağlı olarak kaleme aldığı şiirlerinden oluşmaktadır.

Füruzan

Tıpkı Şerâre gibi Divan şiiri tekniğine ve anlayışına bağlı olarak kaleme aldığı şiirlerden oluşmaktadır.

Sünbüle

Nazım - nesir karışık bir yapıya sahiptir. Nesir kısmı “Ömer’in Çocukluğu” adını taşır. Nazım kısmı eski şiir anlayışıyla kaleme aldığı metinlerden oluşur.

Yadigâr-ı Nâci

Muallim Naci’nin ölümünden sonra Şeyh Vasfî tarafından derlenen şiirlerden oluşan eserdir.

Musa Bin Ebu'l Gazan yahut Hamîyyet

Manzum destan örneğidir. 226 beyitten oluşmaktadır. Endülüs Emevi Devleti’nin yıkılışı sırasında büyük bir vatanseverlik ve kahramanlık örneği sergileyen Musa Bin Ebu’l Gazan’ın kişiliği etrafında meydana getirilmiş bir kahramanlık anlatısıdır.

Gazi Ertuğrul Bey

356 mısralık bir metindir. Ertuğrul Bey’in hayatı etrafında ortaya konuşmuş bir trajedi denemesidir. Bu manzume, Abdülhamit tarafından ödüllendirilmiştir.

Mehmed Muzaffer Mecmuası

Roman türünde bir eserdir. İlginç bir yapısı ve hikâyesi vardır. Bu eserin çeşitli bölümleri (toplam 74 sayfa) başta dönemin önemli gazetelerinden biri olan Saadet olmak üzere çeşitli gazetelerde tefrika edilmiştir. Daha sonra 90 sayfalık bir bölüm ilave edilerek bu çalışma kitaplaştırılmıştır. Muallim Naci, bu eserini aslında sahaflardan satın alır. Eser; ezhâr-ı efkâr, ezhâr-ı efkârın menşei, ezhâr-ı efkârın güşâyişi olmak üzere üç bölümden oluşmaktadır. Bu kitaptaki en ilginç bölüm ezhâr-ı efkârın menşei adıyla yer alan ikinci bölümdür. Bu bölümde Şeyh Galip’in hayatı anlatılmıştır.

Ömer'in Çocukluğu

Bu eser Sünbüle’nin bir bölümünü oluşturmaktadır. Muallim Nâci’nin 8 yaşına kadarki yaşamını anlatmaktadır.

Demdeme

Bu eser Recaizade Mahmut Ekrem’in Naci’ye hakareti içeren Üçüncü ZemzemeMukaddimesi ve Tâkdîr-i Elhân’ına karşılık yazılmış eleştiri yazılarından oluşmuştur.

Istılahât-ı Edebîyye

Divan edebiyatı anlayışına bağlı belagat kurallarını ve edebi sanatları açıklayan bir eserdir. Bu eserinde edebiyat terimleri ile ilgili açıklamalar, tanımlamalar yapmıştır.

Muallim Naci'nin Eserleri

ŞİİR:

Terkib-i Bend-i Muallim Naci

Ateşpare (1883)

Şerâre (1884)

Fürûzan (1885)

Sümbüle (1889)

Yadigâr-ı Naci

ELEŞTİRİ:

Muallim (1886)

Demdeme (1886)

ANI:

Medrese Hatıraları (1885)

Ömer'in Çocukluğu (1890-1969)

SÖZLÜK:

Lügat-ı Naci (1891-1978)

ARAŞTIRMA:

Osmanlı Şairleri (1890-1986)

İstilahât-ı Edebiyye (1890-1984)

Esâmi (1890)

MEKTUP:

Muhaberat ve Muhaverat (1884)

Şöyle Böyle (1884)

Mektuplarım (1886)

OYUN:

Heder (ölümünden sonra, 1908)

muallim naci sözleri, muallim naci,   muallim naci kitaplar,  muallim naci biyografisi,  muallim naci hayatı kısaca özet,  muallim naci hangi donem,  muallim naci recaizade mahmut ekrem,  muallim naci ömer'in çoçukluğu,  muallim naci hangi dönem şairidir,