Türk Edebiyatında İlkler 

Türk Edebiyatında İlkler 

Edebiyatımızda noktalama işaretini, ilk kez Şinasi ‘Şair Evlenmesi’nde kullanmıştır.
* Edebiyatımızda ilk çeviri roman, Kamil Paşa’nın yaptığı Telemak’tır.
* Edebiyatımızda ilk roman,Taaşşuk-u Talat-ı Fitnat’tır.
* Edebiyatımızda ilk köy romanı, Nabizade Nazım’ın “Karabibik” adlı eseridir.
* Edebiyatımızdaki ilk realist romancı Recaizade Mahmut Ekrem’dir.
* Edebiyatımızdaki ilk realist roman Araba Sevdası’dır yazarı Recaizade Mahmut Ekrem’dir.
* Edebiyatımızda ilk edebi roman,Namık Kemal’in “İntibah” adlı eseridir.
* Edebiyatımızda ilk psikolojik roman,Eylül’dür(Mehmet Rauf)
* Edebiyatımızda ilk tarihi roman,Namık Kemal’in “Cezmi” adlı eseridir.
* Edebiyatımızda ilk kadın romancı Fatma Aliye’dir.
* Edebiyatımızda ilk makaleyi Şinasi yazmıştır.(Tercüman-ı Ahval Mukaddimesi)
* İlk tiyatro Şinasi’nin Şair Evlenmesi’dir.
* Edebiyatımızdaki ilk pastoral şiir A.Hamit Tarhan’ın Sahra adlı şiiridir.
* Edebiyatımızdaki ilk psikolojik roman denemesi Nabizade Nazım’ın Zehra adlı eseridir.
* Edebiyatımızda çocuklar üzerine yazılmış ilk eserler Nabi’nin Hayriye’si ve Sümbülzade Vehbi’nin Lütfiye’sidir.
* Edebiyatımızdaki ilk eleştirmen Namık Kemal’dir.
* İlk çocuk yayınımız ise Eftal ve Mümeyyizdir.(1869)
* Türk Edebiyatı’nda bilinen ilk çocuk gazetesi Çocuklar İçin Mümeyyiz’dir.
* Aşık Veysel ilk olarak A.Kutsi Tecer tarafından Türk halkına tanıtılmıştır.
* Hazine-i Evrak ilk edebiyat dergimizdir.
* Türk Edebiyatı’nda iç monolog tarzı yazılmış ilk roman Bir Düğün Gecesi’dir. ( A.Ağaoğlu)
* Türk Edebiyatı’nda yayınlanmış ilk öykü kitabı Emin Nihat Tarlan’ın Müsameratname’dir.(1872)
* Türk Edebiyatı’nda mensur şiir yazımı ilk defa Halit Ziya ile başlar.
* Türk Edebiyatı’nda post-modern tarzda eser veren ilk yazarımız Oğuz Atay’dır. (Tutunamayanlar)
* Türk Edebiyatı’nda batıdan yapılan ilk fabl çevirisi Şinasi tarafından yapılmıştır.
* Türk Edebiyatı’nda yazıya geçirilen ilk masallar Billur Köşk Masalları’dır.
* Türk masalları ilk defa yurt dışında 16.Lui döneminde Fransa’da yayınlanmıştır.
* Türk masallarını ilk defa derleyen İ.Kunoş adlı Macar bilim adamıdır.
* Divan Edebiyatı’nın ilk şairi Hoca Dehhani, son şairi ise Şeyh Galip’dir.
* İlk yerli çizgi roman, Türk Kahramanı Köroğlu’dur.(1953)
* Ülkemizde ilk çocuk çizgi roman türü Kara Maske’dir.(1943)
* Beyanname ile yayın hayatına giren ilk edebiyat topluluğu Fecr-i Ati’dir.
* Cumhuriyet sonrası ilk beyanname yayınlayan edebi topluluk Yedi Meşaleciler’dir.
* Yahya Kemal bütün şiirlerini aruzla yazmıştır ,yalnız Ok şiiri hece vezni ile yazmıştır.
* Kutatgu Bilik ilk Türk dünyası ansiklopedisidir.
* İlk yerli çizgi roman Türk Kahramanı Köroğlu’dur.
* Ülkemizdeki ilk çocuk çizgi roman türü Kara Maske’dir.
* Batılı tekniğe uygun ilk ilk roman Aşk-ı Memnu’dur.
* Aruzla yazılan ilk manzum tiyatro eseri Eşber’dir. (A.Hamit Tarhan )
* Heceyle yazılan ilk manzum tiyatro eseri Binnaz’dır. (Y.Ziya Ortaç)
* İlk bibliyoğrafya Keşfiz-Zünun’dur.(K.Çelebi)
* İlk hatıra kitabı Babürname’dir.(Babürşah)
* İlk hamse yazarı Ali Şir Nevai’dir.
* Edebiyatımızdaki ilk antoloji Harabat’tır.(Z.Paşa)
* Edebiyatımızdaki ilk atasözleri kitabı Durub-ı Emsal-i Osmaniye’dir.(Şinasi)
* İlk mizah dergisi Diyojen’dir.(Teodor Kasap)
* Edebiyatımızdaki ilk hikaye kitabı Letafet-i Rivayet’tir.(A.Mithat)
* Basılan ilk küçük hikaye kitabı Küçük Şeyler’dir.(S.Sezai,ilk gerçekçi hikaye)
* Edebiyatımızdaki ilk fıkra yazarı Ahmet Rasim’dir.
* Bilinen ilk Türk yazarı Yollug Tigin’dir.
* İlk siyasetname eseri Kutadgu Bilig’tir.
* İlk mensur şiir yazarı R.Mahmut Ekrem’dir.
* İlk sözlük kitabımız Divan-i Lügatit Türk’tür.(K.Mahmut)
* İlk sosyolog Ziya Gökalp’tır.
* İlk edebi tartışma Ziya Paşa ile Namık Kemal arasında olmuştur.
* Ülkemizdeki ilk Müslüman kadın tiyatrocu Afife Jale’dir.
* Edebiyatımızdaki ilk çağdaş roman Mai ve Siyah’tır.(Halit Ziya)
* Türk Edebiyatı’ndaki ilk deneme yazarı Nurullah Ataç’tır.
* İlk tezkiremiz Mecalis’ün Nefais’tir. ( A.Şir Nevai’dir)
* İlk mizah gazetemiz Diyojen’dir. (N.Kemal)
* İlk matbaada basılan ilk kitabımız Vankulu Lügati’dir.
* Türklerin kullandığı ilk alfabe Göktürk Alfabesi’dir.
* İlk edebi topluluk Servet-i Fünun’dur.
* İlk divan sahibi sanatçımız Yunus Emre’dir.
* Türk şiirinin en eski lirik şiir örneği Aprın Çar Tigin’dir.
* Türkçenin ilk gramer kitabını Baskakov yazmıştır.
* Aydınlar arasında heceyi ilk kez deneyen sanatçı M.Emin Yurdakul’dur.
* Şiirde ilk defa Türk kelimesini kullanan sanatçımız M.Emin Yurdakul’dur.
* Serbest müstezadı aruzla deneyen ilk şairimiz Tevfik Fikret’tir.
* Şiirde noktalama işaretini ilk kez kullanan Servet-i Fünun sanatçısı Tevfik Fikret’tir.
* Divan Edebiyatı’nın Sebk-i Hindi tarzını ilk temsilcisi Naili’dir.
* Edebiyatımızda serbest vezni ilk kez Nazım Hikmet kullanmıştır.(1929)
* Edebiyatımızda anjabmanı ilk kez Tevfik Fikret kullanmıştır.
* İlk Türkçe gazete 1831’de kurulan Takvim-i Vaka’dır.
* İlk Türkçe özel gazete 1860’da kurulan Tercüman-ı Ahval’dır.
* İlk Nobel Edebiyat Ödülü alan ilk Müslüman yazar Necip Mahfuz’dur. (Kayra)
* Dünyada bilinen en uzun destan Kırgızlar’ın Manas Destanı’dır.
* En uzun ömürlü edebiyat dergimiz 1933 yılında çıkmaya başlayan Varlık Dergisi’dir.
* Türkiye’de lügat sözlük hakkında yazılan ilk lügat Bir Lügt Bulamadım’dır. ( M.Doğan)
* Amerikan Kız Koleji’nde okuyan ilk Türk Halide Edip Adıvar’dır.
* Hayat hikayesini İngilizce yazan ilk yazarımız Halide Edip Adıvar’dır.
* Milli Mücadele’de bulunan ilk kadınlarımızdan biri Halide Edip Adıvar’dır.
* Türkiye’de kurulan ilk kadın derneği kurucularından biri Halide Edip Adıvar’dır.
* Atatürk’e muhalefet olan ilk kadınlarımızdan biri Halide Edip Adıvar’dır.
* Sürgüne gönderilen ilk kadınlarımızdan biri Halide Edip Adıvar’dır.