İlk ve orta öğretimde okumanın amaçları, okuma becerileri

İlk ve orta öğretimde okumanın amaçları, okuma becerileri

Okuma öğretimi, kişiye okuma becerileri dediğimiz;

    • Sözcükleri tanıma, anlama, anlamını öğrenme,
    • Sözvarlığını zenginleştirebilme,
    • Okuduğunu kavrayabilme, değerlendirebilme ve yorumlayabilme,
    • Okuduğunu anlamına uygun okuyabilme,
    • Okuduğu metne ya da okuma amacına uygun hızda okuyabilme,
    • Gerektiğinde sesli okuyabilme,
    • Kullanması gereken kitap ve kaynakları doğru ve yerinde kullanabilme, onlardan gerektiği gibi yararlanabilme,
    • Okumayı yaşantısının büyük bir parçası durumuna getirebilme,
    • Okudukları ile geniş bir duygu, düşünce dünyası ve düş kurabilme,
    • Okumayı beğeni ve alışkanlık durumuna getirebilme becerilerini kazandırır.
 

Okuma  Becerisinin  Geliştirilmesi

Okumayı tanımlarken yazılı bir iletişimi anlamak, kavramak, yorumlamak, düşünce yürütmek ve

yargıya varmaktır, demiştik. Gerçekten okumada asıl amaç okunan yazıyı anlamak ve kavramaktır. Bu nedenle öğrencilerde öncelikle anlama yetisinin geliştirilmesi gerekir.

    • Öğrencilerin, ders dışı bilim, sanat ve yazın etkinliklerine gitmelerini sağlayarak bilgi,

görüş, anlayış ve beğenilerini zenginleştirmek,

    • Öğrencilere, okudukları yazı ve yapıtla ilgili, konu, ana düşünce, neden-sonuç ilişkileri, anlamları bilinmeyen sözcüklerin anlamını cümlenin yapısından çıkarabilme, sözcük

türetme yoluyla sözvarlığını zenginleştirme, dil ve anlatım özelliklerini belirleyebilme,

çalışmaları ve değerlendirme yaptırmak,

    • Okuma öncesi, okuma sırası ve okuma sonrasında sorulacak sorularla, okunan yazı ve yapıtın daha iyi anlaşılmasını sağlamak,
    • Okuma öncesi sorularla öğrenciyi okumaya hazırlamak,
    • Okuma sırasındaki sorularla (cümle özellikle paragraf sonlarında) okunan yazının daha iyi anlaşılmasını sağlamak,
    • Okuma sonrası sorularla yazının yorum, eleştiri ve değerlendirmesini yaptırmak, anlama yetisini geliştiren çalışmalardır.

Okumayı Güçleştiren Etmenler

Okumayı güçleştiren etmenler çok çeşitlidir. Fizyolojik ve psikolojik etmenler, okul ve çevre koşulları

bunlara örnek gösterilebilir.. Bunları maddeler halinde sıralarsak;

    • Zeka geriliği,
    • Kendine güvensizlik,
    • Kendini okumaya hazır görmeme,
    • Okumaya karşı isteksizlik,
    • Çevreden utanma,
    • Ev ve yakın çevresindeki insanların tutum ve davranışları,
    • Aile içi sorun ve geçimsizlikler,
    • Eğitimsel ve kültürel yetersizlikler,
    • Eğitim - öğretim izlencesinin, anlama ve öğrenmeden çok ezbere dayalı olması,
    • Sınıf dışı okuma çalışmalarına yeterince zaman ayıramama gibi etmenler, okuma

başarısını olumsuz yönde etkiler.

Yorumlar (0)