Fiillerde (Eylemlerde) Hareket, Anlamına Göre Fiiller
Fiillerde (Eylemlerde) Hareket (Anlamına Göre Fiiller)
Fiillerde (Eylemlerde) Hareket (Anlamına Göre Fiiller)
Fiillerin Cümle İçindeki Görevi
Çekimli Fiilin Yapısındaki Unsurlar:
1. Kök ve Gövde
2. Şahıs Ekleri
3. Ek-fiil, Çekimi ve Görevleri
Filleri ve fiilden türemiş kelimeleri anlam ve yapı bakımından inceleyelim:
FİİLDE HAREKET
• Fiilde hareket, fiilin temel anlamını ifade eder.
• Fiiller taşıdıkları temel anlamlara göre türlere ayrılırlar.
• Fiilin temel anlamı harekettir. Hareketin anlam yönünden üç yönü vardır:
1. İş ve Kılış Fiilleri
Öznenin iradesiyle, bir nesne üzerinde gerçekleşen, öznenin nesneyi etkilediğini ve o nesnenin de etkilendiğini gösteren fiillerdir.
Bu fiiller geçişlidir, yani nesne alarak kullanılırlar.
Zaten bu bakımdan iş ve kılış bildirirler.
Örnek:Taşımak, yazmak, açmak, anlatmak, görmek, bilmek, silmek...
2. Durum Fiilleri
Öznenin süreklilik gösteren bir durumunu anlatan fiillerdir.
Bu fiillerin bitmeleri için başka herhangi bir fiilin başlaması gerekir.
Durum fiillerinde özne durağan hâldedir.
Birçoğu, öznenin iradesi dışında gerçekleşir.
Bunlar genellikle geçişsizdir, yani çoğunlukla nesne almazlar.
Örnek: Uyumak, uyanmak, ölmek, susmak, oturmak, yatmak, uzanmak...
3. Oluş Fiilleri
Bunlar da bir nitelik değişikliği, yani bir durumdan başka bir duruma geçildiğini veya geçilmekte olduğunu bildirirler.
Gerçekleşmelerinde öznenin doğrudan etkisi yoktur.
Daha çok "kendiliğinden olma" söz konusudur.
Geçişsizdirler.
Örnek: Solmak, büyümek, bayatlamak, yeşermek, uzamak...
TÜRKÇE ADLAR
A B C Ç D E F G H I İ J K L M N O Ö P R S Ş T U Ü V Y Z
ARAPÇA ADLAR
A B C Ç D E F G H I İ J K L M N O Ö P R S Ş T U Ü V Y Z
