23.02.2021, 16:44

Gara’yı "KARA" okuyabilmek!

Ankaralılar konuşma dilinde Ankara’yı “ANGARA” diye okur.

Gara’yı Türkçe bir bakış açısıyla okumaya başlamadan önce 16 kutalmışımızı (şehidimizi) yürekten anmayı bir borç bilirim. Yurtları uçmağ olsun!

Bilindiği gibi bu bölge özellikle Türkmen soydaşlarımızın da yaşadığı yerler olarak bilinmektedir. Sınırları siyasi çizgiler değil Ömer Seyfettin’in dediği gibi:

- Benim ülkemin sınırları Türkçenin konuşulduğu yerde başlar Türkçenin konuşulduğu yerde biter. Ülküsü gereği incelerken yer adları konusunda da tüm toplumların ortak tavrı olan bulundukları yere ad vermek üzerinden bir değerlendirmeye başlayalım.

Gara sözcüğünü ilk duyduğumda Türkçeci kulağıma hemen;

- Burası “kara” olmasın! Diye bir fısıltı geldi.

Yerin adını dilsel olarak incelersek: Irak’ta Arap abecesi gereği buraya Gara, Gare, Kara vb. pek çok çeviri/söylem yanlış olmaz.

Yerin dağlık bir bölge olması açısından incelersek: Türklerin yurtlarını dağlık, tepelik bölgelere kurduğu yine bilinen bir durum.

Yerin konumunu incelersek: Irak’ın kuzeyi olarak geçmekte. İşte daha şaşırtıcı bir durum…

(Türk tarihine bakıldığında “kara” sözcüğü sıkça kullanılan, birden çok anlam da (boya, kötümserlik, güç gibi) taşıyan önemli bir sözcüğümüz. Şöyle bir örnek verelim: Rus Türkologlardan L.N. Lezina ve A.V. Superanskaya’nın hazırladığı “Bütün Türk Halkları” adlı onomastika sözlüğünde 400 Türk boy, oymak ve obasının adının başında “Kara” sözcüğü yer almaktadır. Karakoyunlu, Kara Avşar, Kara Bahşilü, Kara Baldır, Kara Bolgar, Kara Tatar, Kara Kidan, Kara Budak, Kara Kurdlu, Kara Kanlu vb.)

Yer Irak’ın kuzeyi ve “Kuzey Irak” diye adlandırılmaktadır.

Kara sözcüğü de Türk tarihinde yön adlarından “kuzey” için kullanılır.

Söz gelimi: Karadeniz, adı verildiği önemde o gün ki topraklarımıza göre kuzeydedir. Karakoyunlular, kuzeydeki Türklerdi. Koyunları kara olanlar değildi.

(Ayrıntılı bilgi ve alıntı için bakınız: “Dr. Ahsen Batur: Türklerde ak ve kara kelimeleri üzerine”)

Dolayısıyla; Abecesel, yersel, bölgesel ve tarihsel olarak incelediğimizde buranın bir Türk yurdu ve adının Kara olması çok olası bir durum.

Önemli olan ise dilimize/konuşmalarımıza özen göstermek, tarihsel ve toplumsal olarak kimliğimizi, yerimizi bize bir kez daha göstermemizi sağlayacak olmasıdır.

Çay ocağına kendi soyadını vermekten ticari kaygıyla erinen, oturduğu kafede tuvalet yerine ayakyolu dersem gülerler diyen, torununa bye bye derken ne dediğini bilmeyenleri görür ve duyarken…

Bir kez daha tüm kutalmışlarımız önünde diz vurarak!

Büyük Türk Ulusuna sevgi, emek ve kaygılarımla…

Yorumlar (0)