Göktürkçe Dersler, Göktürk Alfabesi, Göktürkçe Harfler, Göktürkçe j Harfi

Göktürkçe Dersler, Göktürk Alfabesi, Göktürkçe Harfler, Göktürkçe j Harfi

GÖKTÜRKÇE DAMGALAR (HARFLER)

A B C Ç D E F G H I İ J K L M N O Ö P R S Ş T U Ü V Y Z : NÇ NY İÇ IK LT NT NG ÖK

Göktürkçede J sesi ve damgası yoktur.

Yansıma sözcükler dışında J ile başlayan Türkçe sözcük de yoktur.

Bu nedenle J damgası yerine C/Ç damgası kullanılır.

J damgası için yeni simgeler de önerilmiştir ve önerilecektir.

Bunların Türk Dil Kurultaylarında tartışılıp karar bağlanması yerinde olacaktır.

Suat Özer.

Göktürkçe konusundaki tüm yazılara ulaşmak için lütfen tıklayınız: Göktürkçe

Göktürkçe adınızın yazılışı için lütfen tıklayınız: Göktürkçe Adımın Yazılışı

• Arapça gibi sağdan sola yazılır.
• Lâtin damgalarında olduğu gibi büyük, küçük damga ayırımı yoktur.
• Sözcükler arasına boşluk konmaz; ayırmak için “:” imi kullanılır. Aynı oğurda tümce sonlarına da “:” imi konur.
• Eski Türkçede “C, F, Ğ, H, J, V” sesleri olmadığından, bunların simgeleyen damgalar da yoktur.
• Damgalar kalın-ince olmak üzere nitelenmektedir.

• “d” sesiyle sözcük başlamaz. Türkçede “d” ile başlayan sözcükleriñ tümü “t” sesi ile karşılanır.demir > temir,    düzen > tözen
• “g” sesiyle sözcük başlamaz. Türkçede “g” ile başlayan sözcükleriñ tümü “k” sesi ile karşılanır.gelir > kelir,     gezegen > kezegen

• “h” sesi yoktur, yazılmak istenirse bunu karşılayan ses “k” dir. Bunuñ yanıñda “f” sesiñi “p” simgelerken, “v” sesi için “b” kullanılır. Buñlar varsayım/taplama olmayıp, oğur içinde oluşan evrilmelerin karşıtıdır.ev > eb,  fısıltı > pısıltı,   han > kan (baş+kan > başkan)
• Ünlü uyumu vardır. Kalın ünlü ile başlamışsa kalın, ince ile başlamışsa ince ile sürer.kelecek (ince ünlülü),   kalacak (kalın ünlülü)
• Dudak benzeşmesi vardır. Örneğiñ sözcük “a” ünlüsü ile başlamışsa, “e” ünlüsü ile bitmesi olanaksızdır. Sözcükteki ünlüleriñ tümü “a” olabileceği gibi eğer başka bir ünlü gelmeliyse, bu kesinkes “ı” sesi olmalıdır. Genel kural şöyledir;a > ı ,  e > i ,  o > u,  ö > ü
• “o” ile “ö” sesleriñde durum biraz ayrıdır. “o>a” ile “ö>e” durumlarınıñ olduğu sözcüklere deñ gelinebilir. Nedeni, alınañ eklerin “a/e” sesleri ile başlıyor olmasıdır.
• “o/ö” sesleri yalnızca ilk seslemde olur. Soñraki seslemlerde “u/ü” sesiñe dönüşür.konuşuruz (o > u),   öpücük (ö > ü)

Yazım Bilgisi

Göktürkçe, kendine ait özel abecesi ile yazılır. Adı, “Göktürk (Orkun) abecesi” dir. Biz kısaca Türk Âbecesi diyoruz. Kökü, kurganda bulunañ ulayı İsa'dan önce 5. yüzyılda yazıldığı belirlenen bir betine değin dayanmaktadır.

Âbecede toplam 38 damga bulunur; 4'ü ünlü, 34'ü de ünsüz.
Ünlüleriñ durumu, Lâtin abecesindekinden ayrıdır. Bir ünlü duruma göre iki ses verebilmektedir. İlk duyuşunuzda bir karışık gelebilir ançıp bu durum kurallar çerçevesiñde olduğundañ kolaylıkla ayırt edilebilmektedir.