Kazak Türkçesi, Kazakça, Kazakça Dersler

KAZAK ADI ÜZERİNE - Prof. Dr. Süer Eker

Kazak Türkçesi, Kazakça, Kazakça Dersler

Kazakçanın temel kurallarını görsel haline getirerek ilginize sunduk.
Yararlı olması dileğiyle... Derleme (galeriye) tıklayınız.

Türkçede  söylenişleri birbirinin aynı ancak işaret ettikleri, yani anlamları birbirinden  farklı  üç ayrı   KAZAK  sözcüğü var. 

1. Kazak (Bir Türk halkı)
2. Kazak (Bir Slav  halkı)
3. kazak (örme giysi, Fransızcadan alıntı)

_______________________
1.  KAZAK (Bir Türk halkı):    Kazakistan, Çin, Moğolistan vd .ülkelerde yaşayan Müslüman bir Türk halkı. Bu halkın adı Kazakçada Қазақ (Latin harfleri ile QAZAQ),   Rusça Казах (Latin harfleri ile KAZAKH/KAZAX),   İngilizcede  ise  KAZAKH, QAZAQ, 

2. KAZAK (Bir  Slav   halkı): Güney Rusya’da yaşayan Hristiyan-Ortodoks bir Slav halkının adıdır. 

Slav (Rus ve Ukrain)  Kazakların tarihsel kökenleri karmaşık, dileyen ayrıntısını araştırabilir. Ancak bu halkın ‘formasyon’unda  ve kültüründe Türk halklarının etkisinin  belirgin    olduğu kabul ediliyor. 

Türkçede KAZAK şeklinde söylenen ve yazılan bu kelime, Kazakçada ve Rusçada КАЗАК (Latin harfleri ile KAZAK) İngilizcede   COSSACK  şeklinde.  

İlk ve ikinci maddeler, tartışmalı da olsa, muhtemelen aynı  ‘proform’dan geliyorlar.   Yazılışları birbirinden küçük farklarla ayrılıyor. 

Romanlardaki M. Şolohov'un 'Ve Durgun Akardi Don', GOGOl'un 'Taras Bulba' vb. romanlarında olduğu gibi   savaşçı 'vahşi' Kazaklar, bizim Müslüman-Türk Kazaklar değil, Slav Kazak/Kozaklar (İng. Cossack). Her iki etnik halkın tarihleri burada birkaç cümle ile anlatılamayacak derece  karmaşık. 

ÖZET: 

Ruslar 1930'lu yılların sonunda n  iki kelimenin imlasını resmen farklılaştırmış. Buna göre, sonunda "k"  olan Hristiyan Ukrain-Rus Kazakları (Kazak); sonunda "x" olan Müslüman Kazak Türkleri.

YAN ANLAMLAR

‘KAZAK’   ikinci maddeyle bağlantılı olarak TDK sözlüğünde de ifade edildiği gibi özellikle Rusya’da ve  kısmen İran’da bir süvari sınıfının da adıdır. 

‘KAZAK’   yine ilk ve ikinci maddeyle bağlantılı olarak mecazen  ‘karısına söz geçirebilen, istediğini yaptırabilen erkek’ karşılığında.  
______________________________
3. kazak (örme giysi, Fransızcadan alıntı): Bu kelimenin ilk iki etnik adla ses benzerliğinden başka hiçbir ilişkisi yok, yani etnik ad değil; ancak etimolojik olarak ilgili.

Örme giysi anlamındaki ‘kazak’, Fransızcadan Türkçeye kopyalanan jokeylerin giydiği bir tür giysi, şapka anlamında  bir sözcük.At ile ilgili olmak demek ipucu .Fransızcaya da muhtemelen aracı diller marifetiyle Türk dillerinden geçmiştir.

BİR ÖNERİ:
Türkçe  Sözlük’te KAZAK maddesinin mevcut anlamlardan hareketle, ilk dördü bir şekilde birbirleriyle bağlantılı,  5 (BEŞ) ayrı madde olması gerektiğini değerlendiriyorum: 

1. Kazak (Bir Türk halkı)  
2. Kazak (Bir Slav Halkı) 
3. Kazak (Tarihi-askeri bir terim, Rusya ve İran’da özel bir süvari sınıfı) 
4. Kazak (Kılıbık karşıtı) 
5. Kazak (Örme giysi).

KAZAKÇA İLE İLGİLİ TÜM YAZILARI OKUMAK İÇİN TIKLAYINIZ:

KAZAK TÜRKÇESİ

Kazak Türkçesi, Kazakça, Türk Lehçeleri, Türk Lehçeleri, kazakça öğreniyorum, kazakça alfabe, kazakça çeviri, kazakça cümleler, kazakça günlük kelimeler, kazakça kelimeler ve anlamları, kazakça gramer, kazakça Türkçe sözlük indir

TÜRK DESTANLARI KOLAY ERİŞİM ÇİZELGESİ

• Yaratılış destanı, Alp Er Tunga destanı, Şu destanı
• Oğuz Kağan destanı, Attila destanı, Ergenekon destanı
• Bozkurt destanı, Göç destanı, Türeyiş destanı
• Battal Gazi destanı, Köroğlu destanı, Satuk Buğra Han Destanı
• Manas Destanı, Cengiz Han Destanı (Cengizname)
• Timur Destanı, Edige Destanı, Danişmend Gazi Destanı
• Battal Gazi Destanı, Köroğlu Destanı, Türk Destanlarında Motifler
• Türk Destanları Ders Notları, Dünya Destanları Ders Notları
• Destanlarla ilgili tüm yazılar için tıklayınız.
• Tarihle ilgili tüm yazılar için tıklayınız: Tarih Konuları