Besim Atalay, Besim Atalay Kimdir?

Besim Atalay, Besim Atalay Kimdir?

Besim Atalay, Besim Atalay Kimdir?

Besim Atalay 1882′de Uşak’da doğmuş, Türk dilbilimci, yazar ve politikacıdır. Özellikle dilbilimi alanındaki çalışmaları ile tanınmıştır. Uşak Rüştiyesi’ni bitirdikten sonra Uşak’ta medrese eğitimi gördü. 1909’da medrese diploması (icazet) aldı. 1912’de Yüksek Öğretmen Okulu’nu bitirdi. Konya Öğretmen Okulu’nda öğretmenlik; Trabzon, Ankara Öğretmen okullarında müdürlük; İstanbul Darüşşafaka Lisesi’nde öğretmenlik yaptıktan sonra Konya Öğretmen Okulu Müdürü oldu. Maraş, İçel ve Niğde’de milli eğitim müdürlüğü yaptı.

Silifke’de Müdafaayi Hukuk Cemiyeti’ni kuranlar arasındaydı; Kurtuluş Savaşı’nı destekleme çalışmalarını Uşak’ta sürdürdü. 1920’de Kütahya bağımsız milletvekili olarak TBMM’ne girdi ve milletvekilliğini yedi dönem sürdürdü.

Milli Eğitim Bakanlığı’nda Kültür Müdürlüğü görevi yaptı ve bu görev sırasında halk ağzından söz derleme çalışmaları yürüttü. Türk Dil Kurumu’nda 19 yıl yönetici olarak çalıştı (1932-1951). Aynı zamanda Ankara Üniversitesi Dil Tarih Coğrafya Fakültesi’nde ve Polis Enstitüsü’nde Farsça dersleri verdi (1937-1942). Türkçenin biçimbilgisiyle (morfoloji) ilgili incelemeler yayımladı: Türk dili kuralları (1931), Türkçemizde –men, -man (1940), Türk dilinde ekler ve kökler üzerine bir deneme (1942), Türkçede kelime yapma yolları (1946).

Türk dilinin tarihsel dönemleriyle ilgili bazı dil yapıtlarını günümüz Türkçesine çevirerek bilimsel yayınlarını yaptı: Divani lügat it-türk (5 cilt, 1939-1943), Et-Tuhfet üz-zekiyye fi’l lügat it-Türkiyye (1946), Müyessiret ül-ulum (1946). Destan ve öyküler de yazmıştır: Tan Destanı (1925), Onuncu Yıl Destanı (1933), Suna ile Çoban (1938). Ayrıca Baş belaları adlı 3 perdelik bir tiyatro oyunu vardır.

7 Kasım 1965’te Ankara’da vefat etmiştir

TÜRK DİLİNE KATKILARI

Kâşgarlı Mahmut’un büyük eseri Divanü Lûgati’t-Türk, Araplara Türk dilini öğretmek amacıyla yazılmış bir sözlüktür. Dilimizin bilinen ilk sözlüğü olan bu eserde Türkçe kelimeler Arap sözlükçülük kurallarına göre sıralanmaktadır. Eser, Besim Atalay tarafından Türkiye Türkçesine çevrilmiştir. Çeviride önce Türkçe kelimenin Arap harfleriyle yazılışı daha sonra okunuşu ve diğer açıklamalar yer almaktadır. Birinci cildi 1939’da, ikinci cildi 1940’ta, üçüncü cildi ve tıpkıbasımı 1941’de, dizin cildi olan dördüncü cildi de 1943’te basılmıştır. Dizinde sözlükte geçen bütün kelimeler, yeni Türk alfabesine göre sıralanmış, anlamları verilmiş ve ekleriyle birlikte geçtiği yerler gösterilmiştir.

Divanü Lûgati’t-Türk ve Kitâbü’l-İdrâk’ten sonra üçüncü önemli eser olan, 15. yüzyılın ilk yarısında (Hicri 829’dan önce) Araplara Türk-Kıpçak dilini öğretmek amacıyla yazılmış Et-tuhfetü’z-Zekiyye Fi’l-Lûgati’t-Türkiyye iki bölümden oluşmaktadır. İlk bölüm sözlük, ikinci bölüm ise Türkçenin dil bilgisiyle ilgili bilgilerinin verildiği bölümdür. Besim Atalaytarafından Türkiye Türkçesine çevrilen eser 1945 yılında yayımlanmıştır.

Önemli Türkbilimciler (Önemli Türkologlar)

Önemli Türkbilimciler (Önemli Türkologlar)

TDH - KOLAY ERİŞİMİ Türkçe Göktürkçe Edebiyat Türkçe Adlar Tarih Kökenbilgisi Türk Lehçeleri Yazım Kılavuzu Türk Dünyası PDF-DOC Sınav-Deneme SÖZLÜKLERİMİZ

DİL BİLGİSİ KOLAY ERİŞİMİ Dil Bilgisi Sıfatlar Belirteçler Anlam Bilgisi Kompozisyon İlgeçler Cümlede Anlam Nasıl yazılır? Bağlaçlar Paragrafta Anlam Noktalama İşaretleri Ünlemler Sözcükte Anlam Sözcük Bilgisi Eylemler Ses Bilgisi Yapım Ekleri Eylemsiler Yapı Bilgisi Adıllar Dil-Anlatım Yazım Bilgisi Adlar Edebiyat Anlatım Bozuklukları Ana Bet Atasözleri ve Deyimler TDH-Instagram Tivitır Feysbuk

Önemli Türkbilimciler (Önemli Türkologlar)

Türk dili, edebiyatı, kültürü ve tarihi üzerine çalışmalar yapan, kısacası Türk’e ait olan her şeyi inceleyip bilimsel bir tutumla ortaya koyma gayreti içinde olan Türkologlar, milli bilincimizin ve ülkümüzün sistemleşmesinde önemli bir role sahiptir. Çünkü ortaya koymuş oldukları bilgi ve belgeler, dünü – bugünü ve yarını aydınlatmaktadır.

Geçmişini bilemeyen bir millet, rotasız ve yelkensiz bir geminin “herhangi bir yere” savrulup gideceği gibi sömürgeci güçlerin piyonu ve hammeddesi olacak, geleceğini yok edecektir. Fakat Türkoloji çalışmalarıyla elde edilen bilgiler, TÜRK budununun ne kadar hâlis bir ırktan geldiğini ve ne denli yüksek bir kültür abidesi yarattığını ortaya koymaktadır. Bunları gören özellikle TÜRK gençliği, geleceğine de bu şuurla yön verecektir.

Yerin ve göğün, yüce evrenin yaratıcısı Ulu Gök Tanrı‘ya şükürler olsun ki, Türk dünyasında artık Türklük Bilimi (Türkoloji) çalışmaları hızla, dikkatle ve başarıyla ilerliyor. Cumhuriyetimizin kurucusu, Ulu Önder Atatürk’ün başlattığı akım, özellikle Türkiye’de ciddi bir gelişme göstermeye devam ediyor.

Kim kimdir konulu yazılarımız için lütfen tıklayınız: KİM KİMDİR?

Abdülkadir İnan

Annemarie von Gabain

Ahmet Bican Ercilasun

Ahmet Buran

Ahmet Caferoğlu

Ahmet Kabaklı

Ahmet Taşağıl

Bahaeddin Ögel

Besim Atalay

Bozkurt Güvenç

Cengiz Alyılmaz

Doğan Aksan

Efrasiyap Gemalmaz

Faruk Sümer

Fuat Köprülü

Gülçin Çandarlıoğlu

Hamza Zülfikar

Hasan Eren

Hasibe Mazıoğlu

Hüseyin Namık Orkun

Hüseyin Nihal ATSIZ

İbrahim Kafesoğlu

Jean Paul Roux

Kaşgarlı Mahmut

Kazım Mirşan

Mehmet Kaplan

Muazzez İlmiye Çığ

Muharrem Ergin

Necip Asım

Nevzat Gözaydın

Oktay Sinanoğlu

Osman Fikri Sertkaya

Osman Nedim Tuna

Osman Turan

Reşit Rahmeti Arat

Saadet Çağatay

Saadettin Gömeç

Sadık Tural

Saim Sakaoğlu

Tahsin Banguoğlu

Talat Tekin

Tuncer Gülensoy

Vilhelm Thomsen

Wilhelm Radloff

Wolfram Eberhard

Yusuf Halaçoğlu

Zeki Velidi Togan

Zeynep Korkmaz

Ziya Gökalp

Yorumlar (0)