KEŞANLI ALİ DESTANI ÖZETİ, KEŞANLI ALİ DESTANI, HALDUN TANER

KEŞANLI ALİ DESTANI ÖZETİ, KEŞANLI ALİ DESTANI, HALDUN TANER

KİTABIN ADI : KEŞANLI ALİ DESTANI

KİTABIN YAZARI :HALDUN TANER

YAYIN EVİ :BİLGİ YAYINEVİ

SAYFA SAYISI       :152

1. KİTABIN KONUSU: İşlemediği bir suç yüzünden hapishaneye atılan bir delikanlının başından geçen olaylardır.

2. ESERİN ÖZETİ: Ali, Sinekli Dağ’da oturan bir gençtir. Zil ha isminde bir kızı çok sever. Bir gün Zilha’nın amcası öldürülür ve suçu Ali’nin üzerine atarlar. Zilha’nın amcasında mahallenin belalılarından biridir. Herkesten haraç toplar ve kimse tarafından sevilmez. Ali bir türlü suçsuzluğunu ispat edemez. Mahallenin en sevilmeyen adamını öldürdü diye herkes tarafından sevilir ve mahallede ünlenir. Hapishaneden çıkınca muhteşem bir karşılama töreni hazırlanır. Herkes ona sevgi gösterir. Ali mahallesine gelir gelmez, mahallenin muhtarlığına adaylığını koyar. Ali seçimleri kazanır ve muhtar olur. Mahallede kısa sürede çok şey değiştirir. Haraç olayını kaldırır ve mahalleyi bir düzene koyar. Zil ha amcasını öldürdü diye Ali’ye yüz vermez. Ali kıskançlığından çatlamaktadır. Bu arada, Ali’yi sevmeyen kişiler yavaş yavaş ortaya çıkmakta ve arkasından sessizce kuyusunu kazmaktadırlar. Bülent Bey adıyla anılan zengin birisi mahalleye gelir. Mahallede bir işi vardır. Mahallede gezerken Zilha’yı görür. Zilha’yı görünce çok şaşırır. Çünkü eski eşi Nevvare’ye çok benzemektedir. Nevvare kızını ve Bülent Bey’i terletip, başkasına kaçmıştır. Kızlıda Zilha’ya inanılmaz bir yakınlık duymuştur. O yüzden, Bülent Bey Zilha’yı evinde çalışması için ikna eder. Zilha’yı evine götürür. Ali bunu duyunca çok sinirlenir ve Zilha’yı Bülent Bey’in evinden almaya gider. Bu arada Bülent Bey’in eski eşi Nevvare, evini çok özlemiş ve evine dönmüştür. Ali, kapıyı çaldığında, kapıya Nevvare çıkmıştır ve Zil ha diye yanlışlıkla Nevvare’yi kaçırır. Sonunda onun Zilha olmadığını anlar, fakat iş işten geçmiştir. Bu arada, Zilha’nın amcasının gerçek katili ortaya çıkmıştır. İsmi de Cafer’dir. Cafer’den Ali’yi öldürmesini isterler. Çünkü Ali gerçektençok şeyler başardığı için bunu çekemezler. Durumu geç de olsa anlayan Zilha, Ali’nin yanına döner ve barışırlar. Beraber mutlu bir hayat süreceklerini zannederler, fakat Cafer Ali’yi öldürmekte kararlıdır. Cafer evin önüne gelir ve Ali’den evden çıkmasını ister. Ali tam evden çıkarken Cafer ateş edere Ali vurulur. O acıyla Ali silahı tuttuğu gibi Cafer’i öldürür. Bu sefer Ali gerçekten katil olur. Böylece Ali tekrar hapishaneye döner, ama Keşanlı Ali Destanı ömür boyu sürecektir.

3. ANAFİKRİ: Kitap bize, kendi kişiliğimizin dışında başka bir kişiliğe bürünmememizi ve daima dürüst, namuslu olmamızı anlatmak istiyor.

4. KİTAPTAKİ OLAYLARIN VE ŞAHISLARIN DEĞERLENDİRMESİ: Ali, cesur, genç ve iyi niyetli bir delikanlıdır. Olayların akışını değiştirecek güce sahiptir.

Zil ha, gururlu aynı zamanda çok asabi, fakat Ali’yi peşinden sürükleyecek kadar güzel bir kız.

Cafer ise kötü niyetli, başkaların isteği ile adam öldürecek kadar kötü birisi. Mahalledeki diğer insanlar ise iyi niyetlidirler.

5. KİTAP HAKKINDAKİ ŞAHSİ GÖRÜŞLER: Epik tiyatronun en güzel örneklerinden biri sayılan bu oyunda, eski tiyatro geleneğinin birçok özelliğini çağdaş bir yorumla seyirciye sunmaktadır. Yarattığı tipler öylesine gerçek, öylesine canlıdır ki, hemen her toplumun sosyal ve ekonomik açıdan benzerlik gösteren kesimlerinde karşımıza çıkıverirler. Keşanlı Ali Destanı yazarı kadar ünlü bir oyundur. Üstelik ünü sınırları aşmıştır. Avrupa'nın pek çok ülkesinde, Amerika’da, Lübnan’da oynamış bir oyundur. Dilden dile çevrilen, oynadığı her ülkede, oyuncusuyla, seyircisiyle bütünleşen mükemmel bir oyundur.

6. KİTABIN YAZARI HAKKINDA KISA BİLGİ:

Galatasaray Lisesi’ ni bitirdi (1935). Almanya’ ya gitti, Heidelberg Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi’nde okudu, yurda dönünce (1938) İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Alman Dili ve Edebiyatı Bölümü’ nü bitirdi (1950). Edebiyat Fakültesi’nde tiyatro tarihi dersleri verdi.

Tercüman gazetesinde sanat ve kültür yazıları, fıkralar yazmış (1955-1960), bir ara gazetenin başyazarı olmuştu (1960). Bu fıkralarından bir kısmını genel başlıklarıyla kitap halinde de topladı. (Devekuşuna Mektuplar, 1960, 1977). Pazar sohbetlerini Milliyet gazetesinde sürdürdü ( Mart 1974-Mayıs 1986 ).

İlk hikayesi Töhmet, Haldun Yağcıoğlu takma adıyla Yediğin dergisinde (1946) çıkan Taner, gücünü gözlem, mizah ve yergiden alan; konuları büyük şehrin tipik ve türedi yaşamlarından gelme hikâyeleriyle tanındı.

KEŞANLI ALİ DESTANI (ÖZET)

Gecekondu mahallelerinden birinde bir cinayet işlenir. Ali'nin de bu olaya adı Karışır ve hapse atılır. Öldürülen ise, Ali'nin yavuklusu Zilha'nın dayısıdır. İşlemediği bir suçtan dolayı mahpus bulunduğu hapishanede yaptığı başıbozuk bazı hareketler Ali'yi iyice meşhur etmiştir. Gecekondulular arasında, Ali'ye karşı içten içe -korkuyla karışık, gittikçe genişleyen" bir sevgi ve saygı halkası oluşur. Cezasını çeken Ali, mahalleye döner. Ali'nin dönüşü muhtar seçimlerinin yapılacağı günlere rastlamıştır. Ali birtakım hilelerle kendisini mahalleye muhtar seçtirmeyi başarır. Artık, gecekondunun girdisi çıktısı Keşanlı Ali'den sorulur olmuştur. Bütün bunlar cereyan ederken, Zilha ile Ali'nin arası iyice açılmış ve Zilha, şehirde bir konağa yerleşmiştir. Zilha'nın götürüldüğü evin efendisiyle evleneceğini öğrenen Ali, çok kızar. Bu arada kendisine bir oyun oynandığını anlayan Zilha kaçarak Ali'ye gelir? Zilha'nın dayısının gerçek katili olan Cafer, işverenler tarafından Ali'yi öldürmek için kiralanmıştır. Ali ile Zilha gerdeğe girecekleri gece Cafer, çıka gelir. Ali, Cafer'i öldürür. Olay yerine gelen polisler Ali'yi hapse götürürler. Böylece yalan da gerçek olur.

Keşanlı Ali Destanında geçen olaylar şunlardır:

a. Nuri'nin seçim için propaganda yapması

b. Sipsi'nin Nuri için polisi çağırması

c. Nuri'nin polisten korkarak söylediklerini çevirmesi

ç. Keşanlı Ali taraftarlarının Ali'nin seçimi kazanması için değişik oyunlar yaptıklarını anlatmaları

d. Derviş'in Ali'nin kahramanlıklarını anlatması

e. Keşanlı Ali'nin halka seçim propagandası yapması

f. Zilha'nın Keşanlı Ali'yi katil ilan etmesi

g. Keşanlı Ali'nin mahalleye muhtar seçilmesi

h. Keşanlı Ali'nin uygulayacağı kuralları mahalleliye okuması

İ. Zilha'nın zengin bir ailenin yanında yaşamaya başlaması

j.  Ali'nin bir kaza sonucu Cafer'i öldürmesi ve tutuklanması

Yorumlar (0)