Roman Tahlilleri, AŞK-I MEMNU Roman Tahlili, AŞK-I MEMNU Özeti

Roman Tahlilleri, AŞK-I MEMNU Roman Tahlili, AŞK-I MEMNU Özeti

AŞK-I MEMNU (Halit Ziya UŞAKLIGİL)

ROMAN: AŞK-I MEMNU

YAZARI: Halit Ziya UŞAKLIGİL

KONUSU:İstanbul’da yaşanan ve toplum yapımıza pek de normal gelmeyen bir yasak aşk ve bu yasak aşkın getirdiği ağır cezalar anlatılmaktadır.

KAHRAMANLAR: Adnan Bey, Bihter, Behlül, Nihal, Bülent, Matmazel de Courton, Firdevs Hanım, Bihter, Peyker, Nihat Bey, Şakire Hanım, Şayeste, Nesrin, Beşir, Katiya

KAHRAMANLARIN ÖZELLİKLERİ:

Bihter:Firdevs Hanım'ın küçük kızıdır. Düzgün bir fiziğe sahip, çok güzel, erkekleri kolayca elde edebilen cazibeli bir kadındır. Yirmi iki yaşındayken Adnan Bey'le evlenir. Ama Behlül'e aşık olur.. Aldatması ise tamamen onun saflığından, tecrübesizliğinden kaynaklanmaktadır. Annesine karşı kin beslemektedir.

Behlül:Adnan Bey'in yeğenidir. Babası uzak bir vilayete üst düzey memur olarak tayin olduğundan İstanbul'da amcasının himayesinde yaşamakta ve Galatasaray'da yatılı olarak okumaktadır. Kızlara zaafı vardır. Çok çapkın ve de insanları kolayca kandırabilen bir yapıdadır. İstediğini elde edebilir.

Firdevs Hanım:"Melih Bey Takımı" olarak adlandırılan, kadınlarının hafif meşrep ve gösterişli tavırlarıyla tanındığı bir aileye mensuptur. Romanın başlangıcında kırk beş yaşındadır. Kızlarının mutlu olasını isteyen iki kızlı dul bir kadındır. Bihter ile Peyker’in annesidir.

Adnan Bey: Varlıklı, 50'li yaşlarında bir İstanbul beyefendisidir. Onun da iki çocuğu vardır ve duldur. Bihter’i kendine yakın hissettiğinden evlenir fakat mutluluk ona uzaktır. Yaşı da Bihter’den hayli fazladır.

Nihal:Adnan Bey'in kızıdır. Zeki, güzel ve çalışkan bir kişiliğe sahiptir. Annesinin ölümü onu derinden etkilemiştir. Behlül'e aşıktır. Aynı zamanda da çok duygulu bir yapıya sahiptir. Çok güzel, sarışın ve de ailesinden bulamadığı sevgiyi başkalarında arayan aynı zamanda da öğrenci olan bir tiplemedir. Yeni annesini kabullenemediğinden bir türlü alışamamıştır.

Bülent:Adnan Bey'in oğludur. Babasının Bihter'le evlenmesinden sonra Bihter'i anne olarak benimser. Kısa süre sonra yatılı okula gönderilir.

Matmazel de Courton:Fakir düşmüş bir Fransız soylu ailenin kızıdır. Nihal ve Bülent'in mürebbiyesidir. Adnan Bey’e gizli bir ilgisi vardır.

Beşir:Adnan Bey yalısında hizmetli olarak çalışan aynı zamanda evde büyütülmüş olan Habeş asıllı zenci çocuğudur. Evin şoförlüğünü de yapmaktadır. Bütün duygularıyla Nihal’a hayrandır.

ROMANIN ÖZELLİKLERİ:

* Halit Ziya Uşaklıgil'in en tanınan romanıdır.

* İlk olarak Aşk-ı Memnu, Servet-i Fünûn dergisinin 9 Şubat 1899 tarihli 413. sayısı ve 16 Mayıs 1900 tarihli 479. sayısı arasında tefrika edilmiştir. Daha sonra 1900'de kitap olarak yayımlanmıştır.

* “Aşk-ı Memnu” günümüz Türkçesi ile “Yasak Aşk” anlamına gelmektedir.

* Aşk-ı Memnu, Halit Ziya Uşaklıgil'in realist-natüralist bir romanıdır.

* Ruh çözümlemelerinin son derece başarılı yapıldığı, yasak aşk teması üzerine kurulmuş bir romandır.

* Halit Ziya Uşaklıgil eserde yasak aşk konusunu işlerken ahlakçı bir tutum takınmaz, evlilik kurumunun işleyişindeki sorunları gündeme getirir ve evli insanları evlilik dışı ilişkiler yaşamaya iten nedenleri ortaya koyar.

* Halit Ziya Uşaklıgil, Aşk-ı Memnu'da da ağır bir Osmanlıca kullanır. Kullanılan bu ağır bir dil ve üslup Servet-i Fünûn dönemi Türk edebiyatının genel özelliklerindendir.

* Aşk-ı Memnu'nun Halit Refiğ yönetiminde gerçekleştirilen dizi uyarlaması 1975 yılında TRT'de altı bölüm olarak yayınlanmıştır. Bu uyarlamada esas olarak romana sadık kalınmıştır. Daha sonra roman, Tarık Günersel tarafından tiyatroya uyarlanmış ve üç perdelik bir oyun olarak temsil edilmiştir. Son olarak roman 2000'li yılların Türkiye'sine uyarlanarak, olay örgüsünde ve karakterler özelliklerinde değişiklikler yapılarak Kanal D ve Ay Yapım tarafından 2008 yılında yeni bir dizi uyarlaması yapılarak yayınlanmıştır.

ROMANIN ÖZETİ:

Firdevs Hanım kızları Peyker ve Bihter’le Göksu’da bir sandal gezintisi sırasında Adnan Bey’le karşılaşır. O sırada Adnan Bey iki çocuklu dul bir adamdır. Adnan Bey, bu karşılaşmada aralarında çok fazla yaş farkı olmasına rağmen Firdevs Hanım’ın küçük kızı Bihter’i çok beğenir. Bir süre sonra da evlenirler. Aralarındaki yaş farkına rağmen evlilikleri, gayet düzgün, hayatları derli topludur. Fakat Adnan Bey’in kızı Nihal bu evliliği bir türlü kabullenemez ve yeni annesine alışamaz. Nihal, son derece duygulu bir kızdır.

Üvey annesine yaklaşmak isterse de anlaşamayacaklarını görür, kendi âlemine çekilir. Galatasaray'da yatılı olarak okuyan ve sık sık eve gelen Adnan Bey’in yeğeni olan bir de Behlül vardır. Adnan Bey Behlül’ü de Nihal’le evlenmeyi düşünür. Çapkın bir kişiliğe sahip Behlül’ün amacı ise çok farklıdır. Önce Firdevs Hanım’ın büyük kızı Peyker’i ister ve kolayca onu elde eder. Fakat bu onun için bir anlık bir zevktir.

Bir akşam vakti Bihter, Behlül’e ısmarladığı şekerlemeyi almak için genç adamın odasına gider. Oda gayet loştur. Biraz konurlar. Bihter odadan çıkacağı sırada Behlül birdenbire yengesini içeri çağırır. Ona karşı beslediği duygularını anlatır. Fakat Bihter Göksu’da gezerken Behlül’ün Peyker’in ensesine eğilmiş, onu öperken görmüştür. Bu sahneyi hatırladıkça genç adamın sevgisini reddeder ona inanmaz.

Fakat Behlül kadınlara karşı kullandığı şeytanca fikirleriyle onu baştan çıkarmak için elinden geleni yapar, Bihter’in zayıf anlarından faydalanır ve sonunda onu kendisine bağlar. Bihter’le Behlül’ün sevişmeleri türlü tehlike içinde bir süre sürüp gider. Bihter ile Behlül’ün ilişkileri devam ederken Behlül’ün Nihal ile evlenmesi fikri aile içinde yeniden ortaya atılır. Nihal’i seven bir de Beşir vardır. Beşir, onların evde büyütülmüş bir zenci çocuğudur. Ona çok temiz duygularla aşıktır.

Ona karşı duyduğu bu karşılıksız sevgi yüzünden verem olmuştur. Bir gün Nihal, kötü bir rastlantı sonucu üvey annesinin gizli macerasını öğrenir. Bihter’in nefti çarşafını giymiş, onunla prova yapmaya kalkmıştır. Bunu fark edemeyen Behlül, Nihal’i Bihter sanarak bir söz söylemiştir. Nihal bu iz üzerinden yürür ve işin iç yüzünü öğrenir. Bir akşam, merdiven başında, Bihter’le Behlül’ün bir konuşmasını gizlice dinlerken, işittiklerine ince ruhu, sağlıksız vücudu dayanamaz, düşer bayılır.

Böylece öğrendiklerini de açığa vurmuştur. Öte yandan Bihter de Nihal ile Behlül’ün evliliğini engellemeye çalışır. Çünkü onları kıskanmaktadır. Nihal hiç beklemediği bu şokla beraber yataklara düşmüştür. Beşir onu bu halde görünce dayanamaz ve o güne kadar gördüğü, sezdiği her şeyi Adnan Bey’e anlatır. Karısının kendisini aldattığını öğrenen zavallı adam deliye döner ve Bihter’i aramaya koyulur. Bihter artık kendisi için çıkar yol kalmadığını, ne yaparsa yapsın hayatını, mutluluğunu kurtaramayacağını anlamıştır. Artık kocasına dönmesi de mümkün değildir. Yaptıklarından ötürü insanların yüzüne bakamayacak haldedir.

Odasına kapanır. Lakin Adnan Bey gelmiş, kapıya dayanmıştır. Bihter ise eline mini bir tabanca alır ve artık onun için iki yol vardır: Ya nursuz, değersiz, perişan bir hayata razı olmak veya ölmek… O çaresiz bir şekilde ikinci yolu seçer ve tetiği çeker.

Bihter’in intiharından bir süre sonra Nihal iyileşir. Behlül, insan içine çıkmaya yüzü kalmadığı için çekip gitmiştir. Bu acı hayat tecrübesinden sonra baba-kız artık birbirleri için yaşamaya karar verirler.