TÜRKÇE YAZIM KURALLARI 1, KPSS Türkçe Konu Anlatımı, KPSS Türkçe ders notları 16

KPSS Türkçe Konu Anlatımı, KPSS Türkçe, KPSS Türkçe, KPSS Türkçe test,  KPSS Türkçe konu anlatımı pdf,  KPSS Türkçe ders notları,  KPSS Türkçe konu anlatımı video,  KPSS Türkçe dilbilgisi,  KPSS Türkçe çıkmış sorular,  KPSS Türkçe soru bankası, KPSS

TÜRKÇE YAZIM KURALLARI 1

A- BÜYÜK HARFLERİN KULLANILDIĞI YERLER

1- Cümle Büyük Harfle Başlar

“Bütün gün seni bekledim”

          İstisnalar :

– İki çizgi arasındaki ara söz yada açıklama cümleleri büyük harfle başlamaz

                      “Ahmet -siz de çok iyi bilirsiniz- yolun başında duruyordu.”

– İki noktadan sonra cümle ve özel ad niteliğinde olmayan örnekler sıralandığında bunlar büyük harfle başlamaz

                      “Bu eksikliği sizde bir çok evde görmüşsünüzdür : duvarlarda lekeler,çivi yerleri,çatlamış bölümler…”

– Rakamlardan sonra başlayan cümlelerde rakamlardan sonra gelen sözcük özel ad değilse büyük harfle başlamaz

                        “1980 yılında yaşanan olaylar onu işinden etmişti.”

2- Dizeler büyük harfle başlar

       Serin rüzgarlara pencereni aç

       Karşında fecirle değişen ağaç

3- Kişi adları ve soyadları büyük harfle başlar

     “Hakan Ersu,Selda Özkan,Uğur Oral”

4- Takma adlar büyük harfle başlar

“Muhibbi(Kanuni Sultan Süleyman)”

5- Kişi adlarından önce ve sonra gelen unvanlar, saygı sözleri,rütbe adları,lakaplar büyük harfle başlar

“Topal Hasan”, “Çavuş Onbaşı”,”Uğur Bey”,”Onbaşı Levent”,”Selda Hanım”

6- Akrabalık bildiren sözcükler küçük harfle başlar ancak bunlar, lakap ve unvan olarak kullanılıyorsa o zaman bu sözcükler büyük harfle başlar.

“Dün Fatma teyzem bize geldi” ,”Nene Hatun”,”Dayı Kemal”

7- Cümle içinde özel adın yerine kullanılan makam ve unvan sözleri büyük harfle başlar

“Saat 20:00 de Kaymakam yerel bir kanalda açıklamada bulunacak”

8- Saygı bildiren sözlerden sonra gelen ve makam, mevki, unvan bildiren sözcükler,mektuplarda ve yazışmalarda hitaplar büyük harfle başlar

“Sevgili Anneciğim, Değerli Babacığım..”

9- Hayvanlara verilen özel adlar büyük harfle başlar

“Karabaş,Sarıkız,Maviş..”

10-Millet,boy,oymak adları büyük harfle başlar

“Türk,Fransız,Alman,Oğuzlar..”

11- Dil ve Lehçe adları büyük harfle başlar

“Türkçe,Rusça,Fransızca”

12- Devlet adları büyük harfle başlar

“Türkiye Cumhuriyeti,Bosna Hersek”

13- Din ve Mehzep adları büyük harfle başlar

“Müslüman,Hristiyan,İslam,Hanefi..”

14- Din ve mitoloji ile ilgili özel adlar büyük harfle başlar

“Allah,İlah,Zeus,İsrafil”

Not: “Tanrı,Allah,İlah” sözcükleri özel ad olarak kullanılmadıklarında küçük harfle başlar

“O müzik dünyamızın ilahıdır”

15- Gezegen ve Yıldız adları büyük harfle başlar

“Kutup Yıldızı,Merkür,Ay,Dünya..”

Not: Dünya,güneş ve ay sözcükleri gezegen anlamı dışında kullanılmışsa yani terim değilse bu sözcükler küçük harfle başlar

“Arabada ön koltuğa güneş vuruyordu”, “Onun kadar rahatını dünyada görmedim”

16- Düşünce hayat tarzı politika vb. Anlamlar bildirdiklerinde doğu ve batı sözcüklerinin ilk harfi büyük olur

“Bu konuda Doğu medeniyeti önemli ilerleme kaydetti”

17- Yer adları(kıta,bölge,il,ilçe,köy,semt vb.) büyük harfle başlar.

“Okyanusya,Afrika,Anadolu,Adana,Seyhan,Bozkurt,Alikurt”

18- Yer adlarında ilk sözcükten sonra gelen ve deniz,nehir,göl,dağ,boğaz vb. tür bildiren ikinci sözcükler büyük harfle başlar.

“Ağrı Dağı,Adriyatik Denizi,Van Gölü,Ceyhan Nehri,İstanbul Boğazı”

19- Mahalle, meydan,bulvar,cadde,sokak adlarında geçen mahalle,meydan,bulvar,cadde,sokak,sözcükleri büyük harfle başlar

“Bahçelievler Mahallesi, Kızılay Meydanı,Ziya Paşa Bulvarı,Konur Sokak,Gün Caddesi..”

20- Köprü ,saray,köşk,kale,kule,anıt vb. yapı adlarının bütün sözcükleri büyük harfle başlar.

“Topkapı Sarayı,Mersin Kalesi,Pembe Köşk,3.Ahmet Çeşmesi…”

21- Özel adların yer bildirenlerinde kısaltmalı söyleyiş söz konusu olduğunda yer adının ilk harfi büyük yazılır

“Geçen ay Boğaz’da büyük bir gösteri yapıldı”

22- Kurum,kuruluş ve kurul adlarının her sözcüğü büyük harfle başlar

“Türk Hava Kurumu”,”Gazi Eğitim Fakültesi”

23- Kanun,tüzük,yönetmelik,yönerge,genelge adlarının her sözcüğü büyük harfle başlar.

“Medeni Kanun”,”Türk Bayrağı Tüzüğü”

24- Kurun,kuruluş,kurul,merkez,bakanlık,üniversite,fakülte,bölüm,kanun,tüzük,yönetmelik ve makam sözcükleri ya da sözleri, asılları kastedildiğinde büyük harfle başlar

“Türkiye Büyük Millet Meclisi bu yıl çalışmalarına erken başlayacak”

25- Kitap,dergi,gazete ve sanat eserleninin (tablo,heykel,beste vb.) her sözcüğü büyük harfle başlar.

“Çalıkuşu”,”Sabah”,”Resmi Gazete”,”Varlık”,”Kaplumbağa Terbiyecisi”

Not: Özel ada dahil olmayan gazete,dergi,tablo vb. sözcükler büyük harfle başlamaz:

“Hürriyet gazetesi,Türk Dili dergisi,Mona Lisa tablosu…”

       Not: Kitap, makale,tiyatro eseri,kurum adı vb. özel adlarda yer alan sözcüklerin ilk harfleri büyük yazıldığında ve , ile,veya,yada,yahut,ki,de sözcükleriyle “mi” soru eki küçük harfle yazılır

“Diyorlar ki”, “Mai ve Siyah”,”Ben de Yazdım”,”Dil ve Tarih Yüksek Kurumu..”

26- Ulusal resmi ve dini bayramlarda anma ve kutlama günlerinin adları büyük harfle başlar”

“Ramazan Bayramı”,”19 Mayıs Gençlik ve Spor Bayramı”,”Babalar Günü”,”Berat Kandili”

27- Kurultay , çalıştay, bilgi şöleni, açık oturum vb. toplantıların adlarındaki her sözcüğün ilk harfi büyük yazılır

“Karahanlı Türkçesi Araştırmaları Çalıştayı”, “Türk Dünyası Kurultayı”,”Türk Dili Şöleni..”

28- Tarihi olay,çağ ve dönem adları büyük harfle başlar

“Fecriati Dönemi”,”Orta Çağ”,”Lale Devri”,”I. Dünya Savaşı”,”Antik Çağ”,”Servetifünun Dönemi”

29- Özel adlardan türetilen bütün sözcükler büyük harfle başlar

“Konyalı”,”Bursalı”,”Türklük”,”Türkleşmek”,”Türkçe”,”Asyalı”,”Avrupalaşmak”,”Müslümanlık”,”Hristiyanlık”

Not: Özel ad kendi anlamı dışında yeni bir anlam kazanmışsa büyük harfle başlamaz

      “donkişotluk(gereği yokken kahramanlık göstermeye kalkışmak)” ,”Sanırım donkişotluk yapmanın hiç sırası değil”

Not: Para birimleri büyük harfle başlamaz.

        “avro,lira,dolar”

Not: Özel adlar yerine kullanılan “o” zamiri büyük harfle başlamaz

         “Biz her daim onun kullarıyız.”

Not: Müzikte kullanılan makam ve tür adları büyük harfle başlamaz.

        “türkü,acembuselik..”

30 – Yer millet ve kişi adlarıyla kurulan birleşik sözcüklerde sadece özel adlar büyük harfle başlar

“Adana kebabı”,”Sivas kangalı”,”İngiliz anahtarı”

31- Belirli bir tarih bildiren ay ve gün adları büyük,bildirmeyenler küçük harfle başlar.

“13 Eylül Cuma”,”1983’ün Ekim ayında”,”10 Ağustos’ta”,”Bu sene temmuzda tatile gidiyorum”

Not:  Gün ve ay adları bir sayıyla kullanılırsa büyük harfle başlar