Maya Dili ile Türk Dili Arasındaki Ortak Sözcükler
Atatürk, yakın arkadaşlarından Tahsin Bey’i Meksika büyükelçisi olarak görevlendirir. Kendisine bir de özel görev verir. Tahsin Bey Türkler ile Mayalar arasındaki dil ve kültür bağını araştırıp, elde ettiği bulguları/verileri Atatürk’e ulaştıracaktır. Meksika’ya ayak basan Tahsin Bey zaman geçirmeden araştırmalarına başlar. Elde ettiği ilk bulguları/verileri bir rapor halinde Ankara’ya gönderir. Raporu inceleyen Atatürk özellikle “tepek” sözcüğü üzerinde durur ve Tahsin beye Mayatepek soyadını verir. Araştırmalarını sürdüren Tahsin beyin, Atatürk’e birkaç tane rapor sunduğu bilinmektedir. O yıllarda kimsenin bilmediği Gagauzlarla (Gökoğuz) bile ilgilenip, oralara Türkçe kitaplar gönderen hatta Yakutistan’da yaşayan Sakha, (Saka/Saha) Türklerinin sözlüğünü bile okuyan Atatürk’ün erken gelen ölümü ile tüm bu çabalar, çalışmalar siyaseten yarıda kalır.
Zeki Velidi Togan, Hüseyin Nihal Atsız, Reha Oğuz Türkkan gibi bir elin parmaklarını geçmeyen birkaç aydının kişisel çabaları, çalışmaları Türklük/Türkoloji ateşinin tamamen sönmesini engeller. Türkoloji sahasında çalışmalar yapan Macar kardeşlerimizin de hakkını teslim edelim.
1991”de Türk cumhuriyetlerinin birbiri ardına bağımsızlıklarını ilân etmeleriyle Türkiye’de yeni bir dönem başlar. Türkçülük/Türkoloji çalışmaları canlanır. Kâzım Mirşan, Halûk Tarcan gibi araştırmacıların eserlerinin okunma oranlarında ciddi artışlar olur. Televizyonlardaki tarih programları en çok izlenenler arasına girer. Ahmet Taşağıl, İsmail Doğan, Servet Somuncuoğlu, Mustafa Aksoy, Haluk Berkmen gibi akademisyenler, araştırmacılar Türkoloji üzerine yoğunlaşırlar. Haliyle bu yoğunlaşmalar da Türkolojiye dair verilerin ardı ardına gelmesini sağlar. Türk cumhuriyetlerindeki araştırmacılar özellikle arkeologlar da başarılı çalışmalara imza atarlar.
Günümüzde Türklerle Amerika’daki kimi halklar arasındaki dil, kültür ve gen/kan bağı artık somut bulgularla/verilerle de kanıtlanmıştır. Haliyle Atatürk’ün, Tahsin Mayatepek’i büyükelçi olarak Meksika’ya gönderip; özel görev olarak da Türkler ile Mayalar arasındaki bağı araştırmasını istemesi boşuna değilmiş diyebiliriz. Yeri gelmişken Maya dili ile Türk dili arasındaki sözcük karşılaştırmalarından birkaç örnek verelim:
aak – ak (beyaz)
aak – akmak
ahau – ağa
akab – akşam
akan – aga/dayı
al – ul/oğlan
ba – balık
bagir – bağır/göğüs
baat – balta
bakah – bükmek
bikgit – yiğit
bilim – bilim/bilinen
bolan – bol
box – boş
bul – bora
bulmak – burmak
ça – çam
çaçak – çiçek
çalan – çalan/yılan
çetun – çetin
çik – çit
çol – çolak
çopol – çapur/çopur
çul – çul
dur – durmak
hanhan – hemen
içil – iç/içinde (mide)
için – içib (kuyu)
ik – iki
imi – imi (meme)
imiş yaşçe – yaş yemiş
iş – dişi
kanil – kan
kaşnak – kuşak
kat – katmak
keh – kıyık (geyik)
kem – kemi (gemi)
kil – gel
ki’n – kün (gün), küneş (güneş)
kiniş – güneş
kişe – kişi
koça’ – koca, büyük
koş – kuş
kul – kul
kutz – kuş
mool – bol
muluk – bolluk
naa – ana
ol – olmak
otak – otağ
polok – ulug (dolu)
şagan – çagan ağacı
şukul – çukur
tatak’ – tutkal
tepek – tepe
ti – tiş (diş)
tik – dik
toqmaq – tokmak
top – toplamak
toz – toz
tul – tolu (dolu)
tulan’ – dolgun
tup’ – dip
tuy – tüy
tzekel – çakıl
u – ay
uayoh – uyumak
ueez – uyuz
uiş – işemek
ul’ – ulaşmak
uy – oy
vat – batur
waç – açma
yaklel – yakmak
yaş – yaş, taze
yaş k’in – yeni gün, yaş günü
yaşıl’ – yeşil
…
Aziz Dolu Atabey
https://azizdolu.wordpress.com/
