Her Şey Nasıl Yazılır, Her Şey Yazılışı, Her Şey Nasıl Yazılır TDK, Şey Kökeni

Konumuz: Bu yazımızda, Her Şey Nasıl Yazılır, Bir Şey Nasıl yazılır, Şey Nasıl Yazılır TDK, Türkçede her şey nasıl yazılır, Her Şey Nasıl Yazılır, Her Şey Yazılışı, Her Şey Nasıl Yazılır TDK, Şey Kökeni gibi soruları aydınlatacağız.

Konu başlıklarımız için lütfen tıklayınız.

• Her Şey Nasıl Yazılır?
• Şey Kökeni Nedir?
• Pek çok şey nasıl yazılır?
• Bir Şeyler Nasıl Yazılır?
• Her şeyim nasıl yazılır?
• Yazım Kuralları Test

Her Şey Nasıl Yazılır, Türkçede Her Şey Nasıl Yazılır, Her Şeyim Nasıl Yazılır TDK

Yazımı karıştırılan kelimelerin başında şey sözcüğü gelmektedir.

• Bir şey mi? Birşey mi?

• Her şey mi? Herşey mi?

• Şey Nasıl yazılır? gibi sorularla sık sık karşılaşıyoruz...

Öncelikle belirtelim "şey" sözcüğü Arapçadır.

Yabancı kökenli bir sözcük olduğu için yazımı karıştırılan kelimelerin başında her şey, bir şey, her şeyim gibi özcükler gelmektedir.

Her Şey Nasıl Yazılır TDK Açıklaması, Türkçede Her Şey Nasıl Yazılır?

Her şey nasıl yazılır sorusunun yanıtı kesindir ve çok açıktır.

ŞEY sözcüğü daima AYRI yazılır.

Şey ile oluşturulan sözcüklerin bitişik yazılması kesinlikle yanlış olacaktır.

Şey Ne Demektir? Şey Nedir? Şey Kökeni Nedir?

Şey sözcüğü bir addır.

Kökeni ise Arapça şeyʾ sözcüğüne dayanır. TDK'nin Güncel Türkçe Sözlüğündeki açıklaması şöyledir:

Şey: 1. isim Madde, eşya, söz, olay, iş, durum vb.nin yerine kullanılan, belirsiz anlamda bir sözdür.

Örnek:

"İnsan bir şeyin değerini, ondan yoksun kalınca anlıyor."

- Halikarnas Balıkçısı

2. Nesne, madde

Örnek:

"Asıl zorluk belki öğrenilmesi lazım gelen şeylerin değil, unutulması gereken şeylerin çokluğundan gelir."

- A. Ş. Hisar

TDK'ye göre, Türkçede en sık yapılan yazım hataları arasında yer alan ve halen daha yazımı karıştırılan bir şey ve her şey sözcükleri her zaman ayrı yazılır.

Pek çok şey nasıl yazılır, hiçbir şey nasıl yazılır, herbir şey nasıl yazılır?

# Pek çok şey nasıl yazılır, hiçbir şey nasıl yazılır, herbir şey nasıl yazılır? gibi sorular da doğal olarak sıkça gündeme gelmektedir. Şey sözcüğünün ayrı yazılma kuralı burada da geçerlidir. Yani "şey sözcüğü daima ayrı yazılır."

İşte doğru yazılışlar:

• pek çok şey
• hiçbir şey
• herbir şey

Her şeyim nasıl yazılır?

Her şeyim sözcüğü de kesinlikle ayrı yazılmalıdır.

Her şeye, her şeyde, her şeyden, her şeyi gibi sözcükler de kesinlikle ayrı yazılır.

Yararlı olması dileğiyle...

I. Mavi bir ışık olup dolaşıyorum karşı tepelerde

II. Sebepsiz ve sonuçsuz bir düş bu, görünüşte

III. Sebepsiz sonuçsuz günlerden geçmişim ki

IV. Karanlıktan üstüste eş güneşler doğmuş

V. Sonuç ben olmasam da sebep içime yazılmış.

1. Yukarıdaki dizelerin hangisinde bir yazım yanlışı yapılmıştır?

1. I. B) II. C) III. D) IV. E) V.

2. (I) Tekrarlamak isterim, aslında suçlu olan benim burada. (II) Tanınmamış insan hiç değil, herkes biliyor. (III) Tabii Tunç’tan başka bazı hikâyeci adlarını da anmak isterim. (IV) Başkalarına geldiği gibi bana da birçok kitap geliyor. (V) Tunç'un yanı sıra saymak isteyeceğim başka isimlerde var.

Yukarıdaki parçada numaralanmış cümlelerin hangisinde bir yazım yanlışı yapılmıştır?

1. I. B) II. C) III. D) IV. E) V.

3. Aşağıdaki dizelerin hangisinde bir yazım yanlışı yapılmıştır?

A) Sorulardan önce herşey için teşekkür ederim.

B) Katkısı ve ilgisi nedeniyle, kahve ikram edildi.

C) Renkler boşalmıştı bayrakların üstüne.

D) Dimdik çıkıyordu ırmaktan yukarı balıklar

E) Yok oluş muydu hep varmak istediğim yer?

4. Aşağıdaki dizelerin hangisinde bir yazım yanlışı vardır?

A) Şimdi bilekleri kesik bir intihardır yaşam

B) Oysa haklı ve haksız bütün kitaplar yazılmıştır.

C) İnsanki bozuk paralarda bozgundur, yenilmiştir.

D) Aynı dalda gül bile anlamaz dikenini

E) Bilirsiniz her sokağın bozuk bir sicili vardır.

5. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir yazım yanlışı yapılmıştır?

A) Bu asil acıların her noktasında, yeni bir huzur duyuyordu.

B) Bir akşam uyudu; uyanmayıverdi bir daha.

C) Dilimize giren yabancı sözcükler, kendi imlâlarıyla yazılır.

D) Sanatçının programdaki yeri belirtilmemişti.

E) Filim, bir kaza sahnesiyle sona eriyordu.

6. Aşağıdaki dizelerin hangisinde bir yazım yanlışı vardır?

A) Yalnızlığı bir hançer gibi saklıyan şiirlerdir.

B) Rüzgârların ıslığıyla göklere teğet geçer bozkır

C) Oysa Kumrular Sokağı bir kente uzayıp gider

D) Her gün kasvetimle yanar söner bir ateş: Ölüm

E) Sokaklar bir ak tay düşüyle uçar gelecek zamana

7. Aşağıdaki dizelerin hangisinde bir yazım yanlışı yapılmıştır?

A) Besbelli ah besbelli sarpa saracağı yolun

B) Aydınlıkları yarınlara payeden bir kasırgaydı

C) Karanlıkları salmaktan yoruldu şarkılara

D) Neden yadırganıyor yaprak aynı yapraksa?

E) Ankara dumanında göz gözü görmüyor.

8. İki ayrı nehirde yüzen parçalarımızı (I)biraraya getirip hiç (II)duraksamadan, korkmadan, coşkuyla (III)salı versek sulara, çarpacağımız kayaların (IV)sayısı da artar mı?

Yukarıdaki cümlede numaralanmış bölümlerin hangi ikisinde, yazım yanlışı yapılmıştır?

1. I. ile II. B) II. ile III. C) I. ile III. D) III. ile IV. E) II. ile IV.

9. Bu, yumulmuş (I)boynunu (II)omuzları arasına çekmiş kişinin kim olduğunu (III)anlıyamadı. Alıcı gözle bakınca (IV)şaşgınlık içinde kaldı. Nişancı (V)Veli onu görünce dili tutuldu.

Yukarıdaki parçada numaralanmış sözcüklerden hangi ikisinin yazımı yanlıştır?

1. I. ile II. B) II. ile III. C) III. ile IV. D) IV. ile V. E) I. ile III.

10. Sonunda süreksiz sert ünsüzlerden (p, ç, t, k) biri bulunan sözcük, ünlü ile başlayan bir ek aldığında sondaki sert ünsüz yumuşar.

Aşağıdaki sözcüklerden hangisi bu kurala uymaz?

A) ağaç B) şerbet C) çok D) dip E) kalp

11. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bitişik yazılması gereken "de" ayrı yazılmıştır?

A) Köy de bir hafta içinde bir dayanışma başladı.

B) Çocuklara da renkli şekerlemeler aldım.

C) Onlar da kocaman ekmeklerle balık yediler.

D) Balıkçılık yapamayanlar da kasabaya gidiyor.

E) Siz de düşmanın ayakları altında çiğnendiniz.

12. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde yazım yanlışı vardır?

A) Ülkemizde 1960'iı yıllarda sanayi gelişmeye başladı.

B) Tarlaları da en çok parayı veren alıcıya verdi.

C) O kadar çok çalışmıştıki halsiz kaldı.

D) Evin delikanlıları kıyıdaki kasabaya indiler.

E) Onu bir daha dünya gözüyle göremeyecekti.

13. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde yazım yanlışı yapılmamıştır?

A) Ölümü nasıl karşılıyacağına karar vermek zorundadır.

B) Hatırladığım kadarıyla bunların arasında hiç Viyana'lı yok.

C) Belliki böyle zamanlarda kendini rahat hissediyordu.

D) Hastane programı yüklü olduğu için Perşembe günü gelmeyecek.

E) Gerçeği keşfetmek isteyen insanın önce kendini tanıması gerekir.

I. İki ya da üç haftadan fazla yaşıyacağını sanmıyorum.

II. Eve döndüğünde onu bekleyen işlerinden sözetti.

III. Görevim hem hastam hemde ailesi için duyduğum acıya dayanmaktır.

IV. Onun kendi kendini tanımasına yardımcımı olmalıyım?

V. Viyana'daki kitapçılarda benim kitaplarımı bulamazsınız.

14. Yukarıdaki cümlelerin hangisinde yazım yanlışı yapılmamıştır?

1. I. B) II. C) III. D) IV. E) V.

15. İlgi zamiri olan "-ki" ve sıfat yapan "-ki" bitişik yazılır. Bağlaç olan "ki" ayrı yazılır.

Buna göre aşağıdaki cümlelerin hangisinde "ki"nin yazımı ile ilgili bir yanlışlık yapılmıştır?

A) Bizimkiler gün ışımadan uyandı.

B) Avludaki şadırvanın suyu gür çıkıyordu.

C) Öyle çok acıkmıştı ki midesi kazınıyordu.

D) Karşıda ki mor çiçekli çalı kümesini gördü,

E) Azıcık ilerideki denizin sesi bile duyulmuyordu.

16. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde yazım yanlışı yoktur?

A) Çalı kümesinin etrafını birkaç kez dolandı.

B) En son Sivas'da böyle bir çiçek görmüştü.

C) Böyle güzel evlere bakılırda bırakılır mı?

D) Çalıların sallantısı gittikce artıyordu.

E) Köyde kayanın üstüne tırmanmış ta inememiştim.

17. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde yazım yanlışı yapılmıştır?

A) Kahramana yanlış bir harekette bulunur muyum?

B) Tekne yaklaştıkça yürekleri göğüslerine sığmıyordu.

C) Asker kaçağı olduğunu söyleyecek cesareti kendinde bulabilir mi?

D) Oradakilerin hiç birinden bir ses çıkmıyordu.

E) Şu tepenin üstünde dünyayı seyretmeye doyamıyorum.

18. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir yazım yanlışı yapılmamıştır?

A) Kadri kaptan onları köye götürecekmiş.

B) Dünyada ki ışıkların hepsi denizin dibine çökmüş.

C) Yüzünden de bir korku bir sevinç gelip geçiyordu.

D) Burada dört duvardan başka birşey yoktu.

E) Boyununun damarlarını şişirerek bağırıyordu.

I. Sabahın alacasın da sis içindeki tekne sallanıyordu.

II. Ali Çavuş ona yer açmak için biraz daha sola çekildi.

III. İskelede başka köylülerde onları karşılamaya gelmişti.

IV. Bunlar niçin kendilerini evlerine hapsetmişlerdi bu kasabada.

19. Yukarıdaki cümlelerin hangi ikisinde yazım yanlışı yapılmıştır?

1. I. ile II. B) II. ile III. C) III. ile IV. D) I. ile III. E) II. ile IV.

I. Adam Van'lı olduğundan dolayı donmamış.

II. Baştan sona değiş tokuşu anlattılar.

III. Her birinin yüzüne bir sinek konuyordu.

IV. O zaman sana bir kaç sözüm olacak.

20. Yukarıdaki cümlelerin hangi ikisinde yazım yanlışı vardır?

1. I. ile II. B) I. ile IV. C) II. ile IV. D) III. ile IV. E) II. ile III.

I. Dibinde oturduğu kayalıkların gölgesi uzamıştı.

II. Onu kapıda, pencerede, çeşme başında beklerdi.

III. Acaba onun başınada mı bir iş gelmişti.

IV. Gaz lambasının yanında bir şeyler ötüyordu.

V. Nereye gittiğini bilmeden evin etrafında dolandı.

21. Yukarıdaki cümlelerden hangisinde ayrı yazılması gereken "de" bitişik yazılmıştır?

1. I. B) II. C) III. D) IV. E) V.

22. Hayri (I)Efendi görmeden kanepenin (II)üstüne yatırdılar onu. Hayri Efendi (III)İsmaili kana bulanmış görünce (IV)sapsarı kesildi. (V)Boylu boyunca yere yıkıldı.

Yukarıdaki parçada numaralanmış sözcüklerden hangisinin yazımı yanlıştır?

1. I. B) II. C) III. D) IV. E) V.

I. Güneş yavaşca denizin üstüne iniyordu.

II. Olayı en küçük ayrıntısına kadar anlatdı.

III. Gözgöze gelince ne demek istediğimi anladı.

IV. Çocuklar armudun etrafında koşdular.

V. Hasan da onlan karşılamak için ayağa kalktı.

23. Yukarıda numaralanmış cümlelerden hangisinde yazım yanlışı yoktur?

1. I. B) II. C) III. D) IV. E) V.

I. Benim yaptığım merhem de onun yaralarını on günde iyileştirir.

II. Bu destanlara girmiş aşk dağını kendi de görecekti.

III. Bir pınar başında yorulup uyurken de başını beklerdi.

IV. Elini uzatıp da bir türlü kapıyı açamadı kolunun ağrısından.

V. Köyler de boş kalan evlerin hepsini belediye yıktırıyordu.

24. Yukarıdaki cümlelerden hangisinde bitişik yazılması gereken "de" ayrı yazılmıştır?

1. I. B) II. C) III. D) IV. E) V.

I. Yan yana dizilen çocuklar hiç ses çıkarmıyorlardı.

II. Boynu bükük menekşeler çalının herbir yanını almış.

III. Gözleri bir an Zehranın gözlerine takıldı.

IV. Lozan'da bütün Avrupa'nın verdiği karardır bu.

25. Yukarıda numaralanmış cümlelerin hangi ikisinde yazım yanlışı yapılmıştır?

1. I. ile II. B) II. ile III. C) III. ile IV. D) II. ile IV. E) I. ile III.

CEVAP ANAHTARI

1-D 2-E 3 A 4-C 5-E 6-A 7-B 8-C 9-C 10-B 11-A 12-C 13-E 14-E 15-D 16-A 17-D 18-C 19-D 20-B 21-C 22-C 23-E 24-E 25-B

Birleşik Sözcüklerin Yazımı

1. Ses düşmesine uğrayan birleşik kelimeler bitişik yazılır: birbiri (< biri biri), kaynana (< kayın ana), kaynata (< kayın ata), nasıl (< ne asıl), niçin (< ne için), pazartesi (< pazar ertesi), sütlaç (< sütlü aş) vb.

2. Özgün biçimleri tek heceli bazı Arapça kökenli kelimeler etmek, edilmek, eylemek, olmak, olunmak yardımcı fiilleriyle birleşirken ses düşmesine, ses değişmesine veya ses türemesine uğradıklarında bitişik yazılır: emretmek, meno­lunmak, cemetmek, kaybolmak; darbetmek, dercetmek, hamdetmek; affetmek, hissetmek, reddetmek vb.

3. Kelimelerden her ikisi veya ikincisi, birleşme sırasında anlam değişmesine uğradığında bu tür birleşik kelimeler bitişik yazılır.

a. Bitki adları: aslanağzı, civanperçemi, keçiboynuzu, kuşburnu, turnagagası, açıkağız, akkuyruk (çay), alabaş, altınbaş (kavun), altıparmak (palamut), beşbıyık (muşmula), çobançantası, karnıkara (börülce), katırtırnağı, kuşyemi, şeytanarabası, yılan­yastığı, akşamsefası, camgüzeli, çadıru­şağı, ayşekadın (fasulye), hafızali (üzüm), havvaanaeli, meryemanaeldiveni vb.

b. Hayvan adları: danaburnu (böcek), akbaş (kuş), alabacak (at), bağrıkara (kuş), beş­parmak(deniz hayvanı), çakırkanat (ördek), kababurun (balık), kamçıkuyruk (koyun), kamışkulak (at), karagöz (balık), kara­fatma (böcek), kızılkanat (balık), sarıkuyruk (balık), yeşilbaş (ördek), sazkayası (balık), sırtı­kara (balık), şeytaniğnesi, yalıçapkını (kuş), bozbakkal (kuş), bozyürük(yılan), karadul (örümcek) vb.

c. Hastalık adları: itdirseği (arpacık), delibaş, karabaş, karabacak vb.

ç. Alet ve eşya adları: balıkgözü (halka), deveboynu (boru), domuztır­nağı (kanca), horozayağı(burgu), kargaburnu (alet), kedigözü (lamba), leylekgagası (alet), sıçankuyruğu (törpü), gagaburun(gemi), kancabaş (kayık), adayavrusu (tekne) vb.

d. Biçim, tarz, tür, motif vb. adlar: ayıbacağı (yelken biçimi), balıksırtı (desen), civankaşı(nakış), eşek­sırtı (çatı biçimi), kazkanadı (oyun), kırlangıçkuyruğu (işaret), koçboynuzu (desen), köpekkuyruğu (yağlı güreş), sıçandişi (dikiş), balgümeci (dikiş), beşikörtüsü (çatı biçimi), turnageçidi (fırtına) vb.

e. Yiyecek adları: hanımgöbeği (tatlı), ka­dınbudu (köfte), kedidili (bisküvi), dilberdudağı (tatlı), tavukgöğsü (tatlı), vezirparmağı (tatlı), bülbülyuvası (tatlı), kuşlokumu (kurabiye), alinazik (kebap) vb.

f. Oyun adları: beştaş, dokuztaş, üçtaş vb.

g. Gök cisimlerinin adları: Altıkardeş (yıldız kü­mesi), Arıkovanı (yıldız kümesi), Büyükayı(yıldız kümesi), Demirkazık (yıldız), Küçükayı (yıldız kü­mesi), Kervankıran (yıldız), Samanyolu(yıldız kümesi), Yedikardeş (yıldız kümesi) vb.

ğ. Renk adları: baklaçiçeği, balköpüğü, camgöbeği, devetüyü, fildişi, gülkurusu, kavuniçi, narçi­çeği, ördekbaşı, ördekgagası, tavşanağzı, tavşankanı, turnagözü, vapur­dumanı, vişneçürüğü, yavruağzı vb.

h. Oğlu, kızı sözleri: çapanoğlu, eloğlu, hinoğluhin, elkızı vb.

4. -a, -e, -ı, -i, -u, -ü zarf-fiil ekleriyle bilmek, vermek, kalmak, durmak, gelmek ve yazmakfiilleriyle yapılan tasvirî fiiller bitişik yazılır: düşünebilmek, sevebilmek; alıvermek, gülüvermek; uyuyakalmak; gidedurmak, yazadurmak; çıkagelmek, süregelmek; düşeyazmak, öleyazmak vb.

5. Bir veya iki ögesi emir kipiyle kurulan kalıplaşmış birleşik keli­meler bitişik yazılır: albeni, ateşkes, çalçene, çalyaka, dönbaba, gelberi, incitmebeni, sallabaş, sallasırt, unutmabeni; batçık, çekyat, geçgeç, kaçgöç, kapkaç, örtbas, seçal, tutkal, veryansın, yapboz, yazboz vb.

6. -an/-en, -r/-ar/-er/-ır/-ir, -maz/-mez ve -mış/-miş sıfat-fiil ekleriyle kurulan kalıplaşmış birleşik kelimeler bitişik yazılır: alaybozan, cankurtaran, çöpçatan, dalgakıran, demirkapan, gökdelen, yelkesen; akımtoplar, altıpatlar, barışsever, basınçölçer, özezer, pürüzalır; baştanımaz, değerbilmez, etyemez, hacıyatmaz, kadirbilmez, karıncaezmez, kuşkonmaz, külyutmaz, tanrıtanımaz, varyemez; çokbilmiş, güngörmüş vb.

7. İkinci kelimesi -dı (-di / -du / -dü, -tı / -ti / -tu / -tü) kalıplaşmış belirli geçmiş zaman ekleriyle kurulan birleşik kelimeler bitişik yazılır: albastı, ciğerdeldi, çıtkırıldım, dalbastı, fırdöndü, gecekondu, gündöndü, hünkârbeğendi, imambayıldı, karyağdı, külbastı, mirasyedi, papazkaçtı, serdengeçti, şıpsevdi, zıpçıktı vb.

8. Her iki kelimesi de -dı (-di / -du / -dü, -tı / -ti / -tu / -tü) belirli geçmiş zaman veya -r /-ar /-er geniş zaman eklerini almış ve kalıplaşmış bulunan birleşik kelimeler bitişik yazı­lır: dedikodu, kaptıkaçtı, oldubitti, uçtuuçtu; biçerbağlar, biçerdö­ver, göçerkonar, kazaratar, konargöçer, okuryazar, uyurgezer, yanardö­ner, yüzergezer vb.

Aynı yapıda olan çakaralmaz kelimesi de bitişik yazılır.

9. Somut olarak yer bildirmeyen alt, üst ve üzeri sözlerinin sona getirilmesiyle kurulan birleşik kelimeler bitişik yazılır: ayakaltı, bilinçaltı, gözaltı (gözetim), şuuraltı; akşamüstü, ayaküstü, bayra­müstü, gerçeküstü, ikindiüstü, olağanüstü, öğleüstü, öğleüzeri, suçüstü, yüzüstü; akşamüzeri, ayaküzeri vb.

10. İki veya daha çok kelimenin birleşmesinden oluşmuş kişi adları, soyadları ve lakaplar bitişik yazılır: Alper, Birol, Gülnihal, Gülseren, Şenol, Varol; Abasıyanık, Adıvar, Atatürk, Gökalp, Güntekin, İnönü, Karaosmanoğlu, Tanpınar, Yurdakul; Boynueğri Mehmet Paşa, Tepedelenli Ali Paşa, Yirmisekiz Çelebi Mehmet, Yedisekiz Hasan Paşa vb.

11. İki veya daha çok kelimeden oluşmuş il, ilçe, semt vb. yer adları bitişik yazılır: Çanakkale, Gümüşhane; Acıpayam, Pınarbaşı, Şebinkarahisar; Beşiktaş, Kabataş vb.

Şehir, köy, mahalle, dağ, tepe, deniz, göl, ırmak, su, çay vb. kelime­lerle kurulmuş sıfat tamlaması ve belirtisiz isim tamlaması kalıbındaki yer adları bitişik yazılır: Akşehir, Eskişehir, Suşehri, Yenişehir; Atakent, Batıkent, Konutkent, Korukent; Çengelköy; Yenimahalle; Karadağ, Uludağ; Kocatepe, Tınaztepe; Akdeniz, Karadeniz, Kızıldeniz; Acıgöl; Kızılırmak, Yeşilırmak; İncesu, Karasu, Sarısu; Akçay vb.

12. Kişi adları ve unvanlarından oluşmuş mahalle, meydan, köy vb. yer ve kuruluş adlarında, unvan kelimesi sonda ise gelenekleşmiş olarak bitişik yazılır: Abidinpaşa, Bayrampaşa, Davutpaşa, Gazi Osmanpaşa (mahalle); Ertuğrulgazi (ilçe), Kemalpaşa (ilçe); Mustafabey (cadde), Necatibey (cadde) vb.

13. Ara yönleri belirten kelimeler bitişik yazılır: güneybatı, güney­doğu, kuzeybatı, kuzeydoğu

14. Dilimizde her iki ögesi de asıl anlamını koru­duğu hâlde yaygın bir biçimde gelenekleşmiş olarak bitişik yazılan keli­meler de vardır:

a. Baş sözüyle oluşturulan sıfat tamlamaları: başağırlık, başbakan, başbayan, başçavuş, başeser, başfiyat, başhekim, başhemşire, başkahraman, başkent, başkomutan, başköşe, başmüfettiş, başöğretmen, baş­parmak, başpehlivan, başrol, başsavcı, başyazar vb.

b. Bir topluluğun yöneticisi anlamındaki başı sözüyle oluşturulan belirtisiz isim tamlamaları: aşçıbaşı, binbaşı, çarkçıbaşı, çeribaşı, ele­başı, mehterbaşı, onbaşı, ustabaşı, yüzbaşı vb.

c. Ağa, baba, bey, efendi, hanım, nine vb. sözlerle kurulan birleşik kelime­ler: ağababa, ağabey, beyefendi, efendibaba, hanımanne, hanımefendi, hacıağa, kadınnine, paşababa vb.

ç. Biraz, birçok, birçoğu, birkaç, birkaçı, birtakım, herhangi, hiçbir, hiç­biri belirsizlik sıfat ve zamirleri de gelenekleşmiş olarak biti­şik yazılır.

15. Ev kelimesiyle kurulan birleşik kelimeler bitişik ya­zılır: aşevi, bakımevi, basımevi, doğumevi, gözlemevi, huzurevi, kahveevi, ko­nukevi, orduevi, öğretmenevi, polisevi, yayınevi vb.

16. Hane, name, zade kelimeleriyle oluşturulan birleşik kelime­ler bitişik yazılır: çayhane, dershane, kahvehane, yazıhane; beyanname, kanunname, se­yahatname, siyasetname; amcazade, dayızade, teyzezade vb.

17. -zede ile oluşturulmuş birleşik kelimeler bitişik yazılır: depremzede, afetzede, selzede, kazazede vb.

18. Farsça kurala göre oluşturulan sözler bitişik yazılır: âlemşümul, cihanşümul; darıdünya, ehli­beyit, ehvenişer, erkânıharp, gayrimenkul, gayrimeşru, Kuvayımilliye, Misakımillî, suikast; cürmümeşhut, hamdüsena, hercümerç, hüsnükuruntu, hüsnüniyet vb.

19. Arapça kurala göre oluşturulan sözler bitişik yazılır: aliyyülâlâ, ceffelkalem, darülaceze, darülfünun, daüssıla, fevkalade, fevkalbeşer, hıfzıssıhha, hüvelbaki, şey­hülislam, tahtelbahir, tahteşşuur; aleykümselam, Allahualem, bismillah, fenafillah, fisebilillah, hafazanallah, inşallah, maşallah, velhasıl vb.

20. Müzikte kullanılan makam adları bitişik yazılır: acembuselik, hisarbuselik, muhayyerkürdivb.

UYARI: Bir sıfatla oluşturulan usul adlarında sıfat ayrı yazılır: ağır aksak, yürük aksak, yürük semai vb.

21. Kanunda bitişik geçen veya bitişik olarak tescil ettirilmiş olan kuruluş adları bitişik yazılır: İçişleri, Dışişleri, Genelkurmay, Yükseköğretim Kurulu, Açıköğretim Fakültesi, Gaziosmanpaşa Üniversitesi vb.

22. Renk adlarıyla kurulan bitki, hayvan veya hastalık adları bitişik yazılır: akağaç, alacamenekşe, karadut, sarıçiçek; alabalık, beyazsinek, bozayı; aksu, akbasma, mavihastalık, maviküf vb.

• DİLBİLGİSİ KONULARI KOLAY ERİŞİM ÇİZELGESİ
• Dilbilgisi
• Dil-Anlatım
• Yazım Bilgisi > Kompozisyon, Yazım Kuralları, Noktalama İşaretleri
• Anlam Bilgisi > Sözcükte Anlam, Cümlede Anlam, Paragrafta Anlam
• Yapı Bilgisi > Tamlamalar, Anlatım Bozuklukları
• Ses Bilgisi
• Sözcük Bilgisi > Yapım Ekleri, Adlar, Sıfatlar, Zamirler, Zarflar, Edatlar
• Ünlemler, Eylemler, Eylemsiler
• Nasıl yazılır?
• Atasözleri ve Deyimler
• Türkçe Göktürkçe Edebiyat
• Yazım Kılavuzu
• SÖZLÜKLERİMİZ