9. Sınıf (Lise 1) Türk Dili ve Edebiyatı Dersi Konuları
9. Sınıf (Lise 1) Türk Dili ve Edebiyatı Dersi Konuları

2018-2019 eğitim-öğretim yılında uygulanacak olan Türk Dili ve Edebiyatı Öğretim Programı'na Göre 9. Sınıf (Lise-1) Ders Konuları ve Üniteleri:
I. DÖNEM
9. SINIF ÜNİTELERİ-KONULARI
(ÜNİTE, SÜRE VE İÇERİK TABLOLARI)
1. ÜNİTE: Türk Dili ve Edebiyatına Giriş (Ünite Süresi: 2 Hafta, 2x5=10 ders saati)
OKUMA (3X2=6 saat)YAZMA (1X2=2 saat)SÖZLÜ İLETİŞİM (1X2=2 saat)
Aşağıdaki konulara uygun metinler seçilir:
1. Edebiyat nedir?
• Edebiyat kelimesinin kökeni, terim anlamı ve edebiyatın farklı tanımları üzerinde durulur.
2. Edebiyatın bilimle ve güzel sanatlarla ilişkisi
• Edebiyat, bilim ve güzel sanatlar arasındaki etkileşim üzerinde durulur, birbirlerine kaynaklık ettikleri örnekler üzerinde durulur.
3. Metinlerin sınıflandırılması
• Edebî metinlerin ve öğretici metinlerin özellikleri üzerinde durulur, sınıflandırmadaki ölçütler açıklanır. Metin türlerinin adları verilir ancak bunlarla ilgili ayrıntıya girilmez.
Dil Bilgisi Konuları:
• Standart dil, ağız, şive, lehçe ile argo, jargon kavramları üzerinde durulur.
• “Niçin yazıyoruz?”, “Nasıl yazmalıyız?” soruları çerçevesinde öğrencilerin serbest metinler yazmaları sağlanır. Farklı yazarların yazma gerekçeleri ve biçimleri üzerinde durularak öğrencilerin yazmanın doğası üzerinde düşünmeleri sağlanır.
• İletişim ve ögeleri açıklanır, bunların dilin işlevleri üzerinde durulur.
2. ÜNİTE: HİKÂYE (Ünite Süresi: 5 Hafta, 25 ders saati)
OKUMA (3X5=15)YAZMA (1X5=5)SÖZLÜ İLETİŞİM (1X5=5)
1. Cumhuriyet Dönemi’nden bir olay hikâyesi
2. Cumhuriyet Dönemi’nden bir durum hikâyesi
• Hikâyenin tanımı ve unsurları (kişiler, olay örgüsü, mekân, zaman, çatışma, konu, tema, anlatıcı ve bakış açısı) hakkında incelenen metinlerle ilişki kurularak bilgi verilir.
• Olay hikâyesi (Maupassant tarzı) ve durum hikâyesinin (Çehov tarzı) farkları incelenen metinlerden hareketle gösterilir.
• Öğrencilerin incelenen metinleri Maupassant ve Çehov’dan tarzların özelliklerine uygun şekilde seçilmiş birer hikâye ile karşılaştırmaları sağlanır.
Dil Bilgisi Konuları:
• Metindeki isimleri bulur ve bunların metindeki işlevlerini belirler.
• Metinler üzerinden imla ve noktalamaçalışmaları yapılır.
• Özelliklerine uygun hikâye yazma çalışmaları yapmaları sağlanır.
• Hikâye yazma çalışmalarının dışında incelenen metinlerden edinilen düşünce ve izlenimleri konu alan farklı türlerde yazma çalışmaları yaptırılabilir.
• Sunu hazırlamanın temel ilkeleriaçıklanır.
• Öğrencilerin, Türk edebiyatındaki durum ve olay hikâyeciliği ile ilgili bir sunum yapmaları sağlanır.
3. ÜNİTE: ŞİİR (Ünite Süresi: 5 Hafta, 25 ders saati)
OKUMA (3X5=15)YAZMA (1X5=5)SÖZLÜ İLETİŞİM (1X5=5)
1. Cumhuriyet Dönemi’nden hece ölçüsüyle yazılan iki şiir
2. Cumhuriyet Dönemi’nden aruz ölçüsüyle yazılan bir şiir
3. Cumhuriyet Dönemi’nden serbest tarzda yazılmış iki şiir
• Nazım birimi, nazım biçimi, nazım türü, söyleyici, durak, ölçü, kafiye, redif, nakarat, mahlas, tapşırma kavramları kısaca açıklanır.
• Manzume ve şiir ayrımı, örnek metinlerden hareketle açıklanır.
• Kazanım çerçevesinde, metinlerde yer alan söz sanatları kısaca açıklanır.
• Şiir türünün dünya edebiyatından bir örneğine yer verilir ve bu örneğin incelenen metinlerle karşılaştırılması sağlanır.
Dil Bilgisi Konuları:
• Metindeki sıfatları bulur ve bunların metindeki işlevlerini belirler.
• Metinler üzerinden imla ve noktalama çalışmaları yapılır.
• Bir şiire benzeterek dize, beyit, dörtlük, bent yazma veya şiiri devam ettirme gibi çalışmalar yaptırılır.
• Öğrencilerin ezberledikleri şiirlerden oluşan bir dinleti hazırlamaları sağlanır.
• Dinleti hazırlama sürecinde öğrencilerin EBA’daki içerikten yararlanmaları sağlanır.
4. ÜNİTE: MASAL/FABL (Ünite Süresi: 5 Hafta, 25 ders saati)
OKUMA (3X5=15)YAZMA (1X5=5)SÖZLÜ İLETİŞİM (1X5=5)
• Türk halk edebiyatından bir masal örneği
• Doğu edebiyatından bir masal örneği
• Divan edebiyatından bir fabl örneği
• Batı edebiyatından bir fabl örneği
• Masal ve fabl türünün genel özellikleri açıklanır.
• “Mantıku’t-Tayr”, “Martı”, “Hayvan Çiftliği” ve “Küçük Prens” gibi eserlerin fabl türü ile ilişkisi üzerinde durulur.
Dil Bilgisi Konuları:
• Metindeki edat, bağlaç ve ünlemleri bulur ve bunların metindeki işlevlerini belirler.
• Metinler üzerinden imla ve noktalama çalışmaları yapılır.
• Masal/fabl yazma çalışmasıyaptırılır.
• Seçilen mesnevinin günümüz Türkçesiyle yeniden yazılmasına yönelik çalışmalar da yaptırılabilir.
• Masal/fabl yazma çalışmalarının dışında incelenen metinlerden edinilen düşünce ve izlenimleri konu alan farklı türlerde yazma çalışmaları yaptırılabilir.
• Dinleme türleri ve etkili dinlemenin ilkeleri açıklanır.
• Öğrencilerin yazdıkları metinleri sınıfta sunmaları sağlanır.
• Öğrencilerin çizgi film hâline getirilmiş bir fablı izlemeleri sağlanır.
Sponsorlu Bağlantılar
II. DÖNEM
9. SINIF ÜNİTELERİ- KONULARI
5. ÜNİTE: ROMAN (Ünite Süresi: 5 Hafta, 25 ders saati)
OKUMA (3X5=15)YAZMA (1X5=5)SÖZLÜ İLETİŞİM (1X5=5)
1. Cumhuriyet Dönemi Türk edebiyatından iki roman
• Roman ve roman türleri hakkında genel bilgi verilir.
• Romanın hikâyeden ayrılan yönleri üzerinde durulur.
• Dünya edebiyatından bir roman örneğine yer verilir ve bu örneğin incelenen metinlerle karşılaştırılması sağlanır.
Dil Bilgisi Konuları:
• Metindeki zamirleri bulur ve bunların metindeki işlevlerini belirler.
• Metinler üzerinden imla ve noktalama çalışmaları yapılır.
• Öğrencilerden bir romanın bir kesitini bakış açısı ve anlatıcıyı değiştirerek yazması istenir. Bakış açısı veya anlatıcı değişikliğinin romanın içeriğine ve anlatıma etkisinin değerlendirilmesi sağlanır.
• Hazırlıklı konuşmanın aşamaları kısaca açıklanır.
6. ÜNİTE: TİYATRO (Ünite Süresi: 5 Hafta, 25 ders saati)
OKUMA (3X5=15)YAZMA (1X5=5)SÖZLÜ İLETİŞİM (1X5=5)
1. Cumhuriyet Dönemi’nden üç tiyatro (trajedi, komedi, dram) örneği
• Tiyatro ve tiyatro türleri hakkında genel bilgi verilir. Temel tiyatro terimleri açıklanır.
• Dünya edebiyatından bir tiyatro örneğine yer verilir ve bu örneğin incelenen metinlerle karşılaştırılması sağlanır.
Dil Bilgisi Konuları:
• Metindeki zarfları bulur ve bunların metindeki işlevlerini belirler.
• Metinler üzerinden imla ve noktalama çalışmaları yapılır.
• Öğrenciler gruplara ayrılır ve her grubun 3-5 dakikada
oynanabilecek kısa bir oyun yazması sağlanır.
• Öğrencilerin yazdıkları oyunları sınıfın imkânları dâhilinde sergilemeleri ve değerlendirmeleri sağlanır.
7. ÜNİTE: BİYOGRAFİ/OTOBİYOGRAFİ (Ünite Süresi: 3 Hafta, 15 ders saati)
OKUMA (3X3=9)YAZMA (1X3=3)SÖZLÜ İLETİŞİM (1X3=3)
1. Cumhuriyet Dönemi’nden bir biyografi
2. Cumhuriyet Dönemi’nden bir otobiyografi
3. Divan edebiyatından bir tezkire
• Otobiyografi konusu işlenirken monografi, öz geçmiş/CV, hâl tercümesi ve portreden kısaca bahsedilir.
• Hikâye ve romanda biyografi ve otobiyografiden yararlanıldığı üzerinde durulur.
Dil Bilgisi Konuları:
• Metindeki edat, bağlaç ve ünlemleri bulur ve bunların metindeki işlevlerini belirler.
• Metinler üzerinden imla ve noktalamaçalışmaları yapılır.
• Edindikleri bilgilerden hareketle öz geçmiş/CV, portre yazmaları sağlanır (İsteyen öğrencilerin çizgi portre yapabilecekleri belirtilir.).
• Öğrencilerden sınıf ortamında kendilerini ve yakından tanıdıkları birini tanıtmaları istenir. İki anlatım arasındaki farkı değerlendirmeleri sağlanır.
8. ÜNİTE: MEKTUP/E -POSTA (Ünite Süresi: 3 Hafta, 15 ders saati)
OKUMA (3X3=9)YAZMA (1X3=3)SÖZLÜ İLETİŞİM (1X3=3)
1. Cumhuriyet Dönemi’nden bir özel, bir edebî mektup; iki e-posta örneği
2. Divan edebiyatından bir mektup örneği
3. Tanzimat Dönemi'nden bir mektup örneği
• Mektup türünün özellikleri açıklanır. Hikâye, roman ve şiir gibi türlerde mektubun bir anlatım biçimi/tekniği olarak da kullanıldığı örneklendirilir.
• Mektup türünün dünya edebiyatından bir örneğine yer verilir ve inceledikleri metinlerle karşılaştırmaları sağlanır.
• e-posta yazarken kişisel bilgilerin güvenlik altına alınması gerektiği vurgulanır.
• Özel mektup ile edebî mektup arasındaki benzerlik ve farklılıklar incelenen metinler üzerinden gösterilir.
Dil Bilgisi Konuları:
• Metindeki fiilleri bulur ve bunların metindeki işlevlerini belirler.
• Metinler üzerinden imla ve noktalamaçalışmaları yapılır.
• Mektup yazma aşamalarına uygun olarak mektup / e-posta yazma çalışması yapmaları sağlanır. Ayrıca öğrencilere mektup yazma geleneği üzerine düşünce ve izlenimlerini anlatan bir yazı yazdırılır.
• Dilekçe ve tutanak yazmanın kuralları açıklanır, öğrencilerin örneklerden hareketle bir dilekçe ve tutanak yazmaları sağlanır.
• Açık oturumun genel özelliklerihakkında bilgi verilir.
• Öğrencilerin bir açık oturumu izlemeleri ve değerlendirmeleri sağlanır.
9. ÜNİTE:GÜNLÜK/BLOG (Ünite Süresi: 2 Hafta, 10 ders saati)
OKUMA (3X2=6)YAZMA (1X2=2)SÖZLÜ İLETİŞİM (1X2=2)
1.Cumhuriyet Dönemi’nden iki günlük örneği
2.İki blog örneği
• Günlük ve blog hakkında bilgi verilir.
• Günlük şeklinde düzenlenen roman, hikâye ve şiirlere örnekler verilir.
Dil Bilgisi Konuları:
• Metindeki fiilleri bulur ve bunların metindeki işlevlerini belirler.
• Metinler üzerinden imla ve noktalama çalışmaları yapılır.
• Günlük yazmada gözlem ve kişisel izlenimlerin önemi vurgulanarak öğrencilerden günlük yazması istenir.
• Öğrencilerin bir blog oluşturmaları ve başta günlükleri olmak üzere diğer yazılı veya görsel üretimlerini bu blogda paylaşmaları sağlanır.