Anııçi DE, Anevşi, Anıvşi de, Aniyşi

Anııçi DE/Anevşi/Anıvşi de/Aniyşi

Silifke-Keben yöresinde, "Anııçi de/Anevşi de/Anıvşi de" diye bir söz var.
Bu söz başka nerelerde söylenir?
Ne demektir, bileniniz var mı?
5.9.2018

Heye.
Anıñ uçun/Anıñ üçin/Anıñ için sözüymüş aslı.
Anıvşi/Anevşi de denirmiş sanırım.
Ümit; bana bunu ilk söylediğinde, "Anevşi/Anıvşi" dedi, diye hatırlıyorum. Annesi öyle dermiş diyenakşımda kalmış.
Annesine sordum, "Anııçi" dedi. Nasıl oldu bilemiyorum.

Burada ç/ş değişimi var.
Çam, Çamdüzü sözlerinde de böyle bir değişim var.
Çam yerine eskiden, "Şam" derlerdi Keben'de, Örteren'de/Ortaören'de.
Kazak Türkleri, "İçin" yerine, "Üçin" derler. Ancak, /ç/yerine onlar hep /ş/ derler. Onuñ yerine ise, "Onıñ" diyorlar. Özbekistan'da için yerine, "Uchun/Uçun" deniyor. /CH-ch/ onlarda, /Çç/ yerine geçiyor. İngilizcedeki gibi. Özbek Türkleri, /o/yerine /u/; "Onuñ" yerine ise, "Uning" yazıyorlar. /ng/ harfleri, /ñ/ yerine kullanılıyor. Bu harfler, genizden söylenen /n/ yerine geçiyor. Bildiğiniz gibi; bu harf eski alfabemizde vardı, şimdi yok.

"Onuñ" yerine eskiden Anadolu'da, "Anıñ"derlerdi. Kırgızistan'da onun yerine, "Anın", "İçin" yerine de, "Üçün kullanılıyor. Günümüz Türkiyesinde, halk ağzında, "Onuñ" kullanılıyor. Onuñ sözü Türkmenistan'da da aynı. Yalnız, onlarda /genizsi n/ farklı yazılıyor:
"Onuň".

"İçin" sözü yeeine Türmenistan'da, "Üçin" deniyor. Kazakistan'da bunun /ş/li olanının söylendiğini yukarıda belirtmiştik: 
"Üşin"

İletişim araçları bize yazı dilini konuşma dili şekline getirtti. Böylece eski konuşmalar unutuldu, ya da unutulmak üzere. İyi mi oldu, kötü mü oldu; başka bir yazı konusu. 
Selamlar, sevgiler.

Yorumlar (0)