Paragrafta Anlam, Karşılaştırma

Kişilerin veya varlıkların benzer veya farklı yanlarını incelemek amacıyla yapılan kıyaslamaya karşılaştırma denir. Diğer bir ifadeyle karşılaştırma, aralarında ilişki bulunan varlık ya da kavramları ortak ya da farklı yönleriyle anlatmaktır. Karşılaştırmada yalnızca iki varlık ya da kavram arasındaki karşıtlıklardan yararlanılmaz. Bu anlatım yönteminde benzerliklerden de önemli ölçüde yararlanma yoluna gidilir. Varlılar ve kavramlar karşılaştırılırken cesur-korkak, tembel-çalışkan, karamsar-iyimser, sağlam- dayanıksız, genç-yaşlı vb. yönlerden kıyaslama yapılır. Bu yolla dile getirilen düşünce varlık veya kavram daha somut şekilde anlatılmış olur.

Düşüncenin doğruluğunu kanıtlamada oldukça etkili olması nedeniyle karşılaştırmaya hem sözlü hem de yazılı anlatımda sık sık başvurulur. Karşılaştırmanın söz konusu olduğu paragraflarda sık sık pek, daha, gibi, çok” vb. derecelendirme bildiren sözcükler ile “bununla birlikte, bunun yanında, ne var ki, ise, oysa” gibi sözcüklerden yararlanılır.

Örnek-1

İradeli insanlar bir işe başlamadan önce o işle ilgili karşılarına çıkabilecek sıkıntıları, zorlukları peşinen kabullenirler. Yaşadıkları sorunları çözmek için sonuna kadar uğraş verirler. Bu sayede çalışmaları sırasında morallerini asla bozmazlar ve sabırla çalışarak işlerini başarıyla sonuçlandırırlar. Maymun iştahlılar, yani hevesi çabuk geçenler ise çok geçmeden işten sıkılır, yeni bir işe başlamak isterler ya da küçük bir sıkıntı karşısında o işi yarım bırakırlar. Böyle davrandıkları için de genellikle başarısız olurlar.

Bu parçada, iradeli ve maymun iştahlı kişiler, iş hayatında tavır, davranış ve tutumları bakımından karalaştırılmıştır. Yazar, karşılaştırma yönteminden yaralanarak iş hayatında başarılı olmanın bir irade işi olduğunu, hevesi çabuk geçen kimselerin ise başarılı olma şanslarının olmadığını vurgulamıştır.

Örnek-2

Hikâye olay, kişiler ve mekân yönüyle sınırlı bir türdür. Onun bu özelliği sayfa sayısına da yansır ve bu nedenle çoğunlukla hikâyeler üç beş sayfa olur. Bu nedenle kişiler ve olaylar derinlemesine ele alınamaz. Bir roman ise yüzlerce sayfadan oluşabilir. Romanda olay, mekân ve kişiler ayrıntılı bir şekilde ele alınır. Kişiler fiziksel ve ruhsal bakımdan ayrıntılı biçimde tanıtılır.

Bu paragrafta hikâye ve roman, çeşitli yönlerden karşılaştırılmıştır. Yazar, bu iki türü olaylar, kişiler, mekân, uzunluk ve kısalık bakımından karşılaştırmış ve bu öğelerin romanda hikâyeden daha ayrıntılı biçimde ele alındığını söylemiştir.

Karşılaştırma Nedir, Karşılaştırma Örnekleri

KARŞILAŞTIRMA PARAGRAF ÖRNEĞİ

♦   Aralarında benzerlikler veya karşıtlıklar bulunan iki şeyi karşılaştırmadır.

♦   Karşılaştırmada, karşılaştırılan öğelerden biri diğerinden daha farklı bir özelliğe sahip olabilir:

>  Hayvan, kendi dışındaki doğayı yalnızca kullanmakla yetinir ve yalnızca kendi varlığı aracılığıyla onda deği­şiklikler yaratır. Oysa insan, doğayı değiştirmekle, onu kendi amaçlarına hizmet eder duruma getirir, onun efendisi olur.

♦    Karşılaştırmalarda benzerlikler, ortaklıklar da söz konusu olur.

> Tutunamayanlar ile Kara Kitap anlatıları birbirine ben­zerlikler gösterir. Her iki roman da öykü içine yerleş­tirilmiş öykülerle kurgulanmış. Her ikisinde de romanın baş kişisi aldığı küçük bir not sonucu “arama” serüve­nine başlıyor. Bu iki romanda baş kişiler Batı yazar­larına hayran kişiler olup biraz Hamlet, biraz Don Kişot’turlar.”

Karşılaştırma Nedir ve Örnek Metinleri ekledik.

Karşılaştırma, en az iki olayı, durumu, kavramı kıyaslama aynılık ve zıtlık durumuna göre üstünlük, denklik yönleriyle ele alma durumudur. Karşılaştırma cümlelerinde sadece zıtlıklar söz konusu değildir. Karşılaştırma cümleleri eleştiri özelliği taşıyabilir.

KARŞILAŞTIRMA CÜMLESİ ÖRNEKLERİ

10 tane karşılaştırma cümlesi şu şekildedir:

*Bugüne kadar izlediğim en güzel filmdi.

*Şimdiye kadar gördüğüm en büyük kütüphanelerden biriydi.

*En az yanındaki kadar utangaç biri olabilir.

*Senden daha hızlı okuduğunu görüyorum.

*Kuzenim benden daha güçlüdür.

*Sinema, tiyatro kadar güzel değil.

*Okumak, izlemekten daha iyidir.

*Ablamla aşağı yukarı aynı kilodayız.

*Ali sınavlara daha iyi hazırlandığı için Veli’den yüksek not aldı.

*Geçen sene yazdığı roman, bu sene yazdığı romandan daha güzeldi.