Şeref ve Şanım Hani!..

Tarihten miras kalan eski eserleri okumak, onlardan terbiye almak, olgunlaşmak, onlarla ruhu beslemek ve onlardan yararlanarak yeni eserler ve şiirler yazmanın bir kültür meselesi olduğu,  M. Kaplan’ın kültürle ilgili bütün yazılarında sıkça vurgulanan bir husustur.

Kutadgu Bilig’in Uygurcaya çevirisi, 1984 yılında Uygur şairleri Abdurehim ÖTKÜR, Ehmet ZİYAYİ ve Memtimin YUSUP tarafından yapıldı. Şairlerin elinden geçen bu çeviri, manzum ve aynı zamanda lirizmin konuşturulduğu seçkin bir örnektir.

Ötkür, bu çeviriden önce 1940’lı yıllarda yazdığı şiirlerde de atalarımızdan kalan ortak mirastan istifade etmiştir.

Şair, Uygurların köklü, şerefli ve şanlı bir millet olduğunu, atalarının dünyaya hükmettiğini ispat etme yolunda kalemiyle mücadele etmiş, zengin kültür mirasımızı başarıyla kullanmış, lirik duyarlılığını da koruyarak 20’li yaşlarında zirveye çıkmayı başarmıştır.

Bilgi ve sevginin babası, gönül ehli Yusuf Has Hâcib’in evlatları iken şimdi masum ve çaresiz bir hâle düşmek neden, diye haykıran şair, irfan, vicdan, şeref, şan, namus, vatan ve hürriyet arayışındadır. 

Bilig babası Yusuf Has atam,
Sevgünin, dilniñ gururi babam,
Bu kün boğulmuş me’sume yakam,
Câhil bu tünler, irfânim kani?
 
Kani ananem, kani u nigâr,
Kani isteğim, arzuyim bahar,
Kani babadan kalğan gül diyar,
Namusum, şerefim, şanim kani?

Prof. Dr. Hülya Kasapoğlu Çengel