Kırgızca, Uygurca, Kazakça demek yanlış mı?
Prof. Dr. Timur Kocaoğlu
ÖZBEKÇE, UYGURCA, KAZAKÇA, KIRGIZCA, TATARCA DEMEYİ KİM YASAKLAYABİLİR?
(Bundan 80 yıl önce Büyük Özbek dilcisi Türkbilimci Abdurrauf Fıtrat'ın kullandığı terimlerle yazıyorum)
Özbekçe genel Türk Dilinin bir koludur ("tarmağıdır"). Türk dilinde olan bütün ünlü sesler ile ünlü ses uyumu Özbekçede de vardır. Özbekçe Özbeklerin yazı dilidir, ayrıca Özbek konuşma dili, bunun yanında da Özbekçenin çeşitli ağızları ("şiveleri") vardır.
Bugünkü Özbekçe yazı dili, kendisinden önceki Çağatayca, Harezmce, Karahanlıca, Eski Uygurca, Göktürkçe yazı dillerinin bir devamıdır. Bugünkü Özbekistanda Karluk, Kıpçak, Oğuz grupları ("lehçeleri") olan çeşitli yerel bölge ağızları vardır.
Özbekçe ile Uygurca Türk dilinin Karluk kolundan olsa bile, Kıpçak ve Oğuz kollarından da beslenmiştir. Özbekçeye "Özbek Türkçesi" de denilebilir yeri gelince, nasıl Türkçe için yerine göre Türkiye Türkçesi de kullanılıyorsa, ancak "Özbekçe" terimini yasaklama yetkisi Türklerde (Türkiye Türklerinde) değildir, biz nasıl ulu Türklerin Özbek koluysak, bizim dilimiz de Özbekçedir, Özbekçeye Özbekçe demek, onu Türk dilinden ayırmaz, yabancı bir dil yapmaz.
Siz nasıl kendi dilinize Türkçe diyor ve "Türkiye Türkçesi" terimini ancak yeri gelince kullanıyorsanız, sizin kalkıp Özbekçe, Uygurca, Kazakça, Kırgızca, Tatarca, Yakutça, Hakasça, Tuvaca, Kırım Tatarcası, Nogayca, Türkmence gibi terimlere karşı çıkmanızı pek anlamıyoruz.
Eğer siz bir gün bu "Türkçe" sözünü kullanmaz, onun yerine sürekli Türkiye Türkçesi terimini kullanmaya başlarsanız, o zaman kalkıp bizim Özbekçemize, Kazakçamıza, Uygurcamıza karşı çıkabilirsiniz. Bırakın dilimize Özbekçe, Kazakça, Kırgızca deme hakkı bizde olsun, siz bize ağabeylik taslamayınız!
Prof. Dr. Timur Kocaoğlu
TÜRK LEHÇELERİ KOLAY ERİŞİM ÇİZELGESİ
