Türk Tamgalarında Ünlüler

Değerli okurlar, Türklük bilimi, Türkçe düşkünleri. Bu kez doğaçlama, kısa, ama çarpıcı bir yazı ile gerçekleri ortaya dökmeyi amaçlıyorum. 

Anımsayanlar olabilir; ilk yayınlanan çalışmam Güdül Türk kaya yazıtlarıdır. Nisan 2018 de Dağarcık Türkiyede yayınlandı. Türkçenin dirilişi hareketinde de düzeltilmiş biçimiyle yeniden yayınlandı. Bu çalışmada, Güdül Salihler köyü kırsalındaki kaya yazıtında aynı dizgede ‘O’ ve ‘U” tamgalarının varlığını ‘OLU” sözcüğünde belirleyip açıklamıştım. Sonraki çalışmalarımda da bununla yetinmeyip bu iki damganın kökenini, anlamını, yorumunu kısaca açıklamaya çalışmıştım. O > U değişimi ya da daralmasının nedenini yeniden yazıyorum. Alın çıkıntımız nedeniyle çevremizi ‘O” gibi yuvarlak değil ‘U” gibi görürüz. Özet olarak O ve U tamgaları aynı ve Orhun abecesinde 1893’ ten beri ‘ > ’ biçiminde bilinmektedir. Ama değiller! ‘ > ’ U,‘ < ’, ‘O’dur! (Bu konu için bakınız, TDH Güdül Türk kaya yazıtları başlıklı yazın.)

Gelelim A ve E tamgalarına.

‘A’ tamgamız yine TDH de “A tamgasını tarihsel kökeni” yazınımızda ayrıntılı işlenmişti. Şimdi söze gerek duymadan, iki net görselle bu acı gerçeği yani 1893’ten beri Orhun abecesindeki bu iki tamganın da yanlış bilindiğini; aynı olmadıklarını gösterelim.

Söz yok! Kırmızılı alandakiler ‘A’, sarı alandakiler ‘E’dir! Ayrıca üst dizgedeki ince ‘R’ tamgamıızn yönü başaşağı! Yön yukarı olmalıydı. Bu demektir ki üstteki iki dizge taş çevrilip tamgalar soldan sağa yazılmış bu kez!

Söze gerek bile yok! Kırmızılı alandakiler ‘A’, sarı alandakiler ‘E’dir! Ayrıca üst dizgedeki ince ‘R’ tamgamıızn yönü başaşağı! Yön yukarı olmalıydı. Bu demektir ki üstteki iki dizge taş çevrilip tamgalar soldan sağa yazılmış bu kez!

Çalışmamız sonlandı. Bu kez siz değerli okurlarımı sıkmadığımı, yormadığımı umuyorum. 
Yaşasın ana ve ata dilimiz Türkçe. Türklükle, sevgiyle, aydınlıkla kalın. O ya da Gün (eş) ısıtsın,  aydınlatsın hepimizi!

Not: Yukarıdaki yazının telif hakkı T.C. 5836 Fikir ve Sanat Eserleri Yasasına göre yazarındır. Tümüyle alıntılanamaz. Bir bölümünden alıntı yapılacaksa kaynak belirtilmesi zorunludur.

Muhsin DURLU, 20/08/2020, BURSA