Cengiz Han'ın mezarını arama ve aratmama çabaları sürüyor!

Cengiz Han'ın mezarını arama ve aratmama çabaları sürüyor!


Yabancı keşif ekipleri mezarı bulmak için tarihi belgelere başvurdu, hatta National Geographic’in Hanlar Vadisi Projesi, uydu fotoğraflarını bile inceledi. Ancak Moğollar 1227’de ölen liderlerinin mezarının bulunmasını istemiyor.

Moğol İmparatorluğu’nun dört bir yanından gelen hazineleri içerdiğine inanılan Cengiz Han’ın mezarı, üstünden 800 yıl geçmesine rağmen bulunamıyor.

Cengiz Han’ın yönetimi, diplomatik dokunulmazlık ve dini özgürlük kavramlarını getirdi. F: Samuel Bergstrom

Cengiz Han bir zamanlar Büyük Okyanus ile Hazar Denizi arasındaki topraklara hükmetmişti. Öldüğünde cenazesinin gizli tutulmasını istemişti.

Yas tutan ordusu, cenazeyi taşırken önlerine çıkan herkesi öldürmüş, Cengiz Han gömüldükten sonra mezarın izini kaybettirmek için üzerinde bin at dolaştırılmıştı. Ölümünden sonraki 800 yılda kimse mezarına ulaşamadı.
Mezarı bulunsun istemiyordu

Yabancı keşif ekipleri mezarı bulmak için tarihi belgelere başvurdu, hatta National Geographic’in Hanlar Vadisi Projesi, uydu fotoğraflarını bile inceledi.

Ancak Moğollar 1227’de ölen liderlerini sevse de mezarının bulunmasını istemiyor. Dışarıdan bakan birinin ise bunu anlaması biraz zor.

Bunun, mezar bulunursa dünyanın sonu gelecek inancıyla ilgisi yok. Rusya’daki bir üniversitede uluslararası ilişkiler okuyan Moğol tercümanı Uelun’a göre, Cengiz Han mezarının bulunmasını istemiyordu, ona saygı gereği, aranmamalıydı bu mezar.

Cengiz Han’ın isteğini dikkate alan Moğolların kültürel baskısının yanı sıra, mezar aramayı zorlaştıran başka etkenler de var.

Moğolistan devasa bir ülke, üstelik düzenli yol ağları çok zayıf. Nüfus yoğunluğu çok düşük; sadece Grönland ve birkaç ada bu konuda onu geride bırakabilir. Böyle bir ortam, sırlarına sahip çıkar.

Ulanbatur Devlet Üniversitesi’nin arkeoloji bölümünden Dr. Diimaajav Erdenebaatar bu mezarı bulmaya uğraşan Japon-Moğol ekibi ile çalışıp Cengiz Han’ın doğum yeri olan Hentiy bölgesinde yoğunlaştı. Ancak 1990’da yapılan bu çalışmalar aynı yıl gerçekleşen demokratik devrim nedeniyle yarım kaldı. Zira halk bu çalışmalara da tepki göstermiş.

20 metre derinde olabilir

Dr Erdenebaatar 2001’den bu yana Moğolistan’ın orta kesimindeki Arkhangai bölgesinde, Hun krallarının 2.000 yıllık mezarlığında kazı çalışmaları yapıyor. Cengiz Han, Hunların Moğolların atası olduğuna inanıyordu. Bu nedenle mezarı onlarınkine benzeyebilirdi.

Hun kralları 20 metre derinlikte ahşap bölmeler içine gömülür, yerin üzerine kare şeklinde taşlar dizilirdi. Dr Erdenebaatar’ın ilk mezarı kazması 10 yaz sürmüş, burası daha önce soyulmuş olmasına rağmen Hunların uzak diyarlarla diplomatik ilişkilerini gösteren Çin at arabası, Roma cam eşyası ve çok sayıda değerli metal bulunmuştu.

Moğolistan, İngiltere’nin yedi katı büyüklüğünde ve İngiltere’deki yol ağının sadece %2’sine sahip. F: Samuel Bergstrom

Üniversitenin arkeoloji müzesinde altın ve gümüş heykelcikleri, bunlar üzerinde leopar ve tek boynuzlu at desenlerini görmek mümkündü. Bu imgeler Cengiz Han ve sonrası dönemde de kullanılmıştı.

Cengiz Han’ın mezarının da Moğol İmparatorluğu topraklarından gelen benzer hazinelerle dolu olduğu sanılıyor.

Ancak Hun tarzı bir mezarın bulunması biraz zor. Mezar üstündeki taşlar kaldırılmış olabilir. Moğolistan’ın genişliği düşünüldüğünde 20 metre derinlikte bir mezarın bulunması neredeyse imkansız.

Bölgedeki inanca göre Cengiz Han’ın mezarı, başkent Ulanbatur’un 160 km kuzey doğusundaki Hentiy sıradağlarının Burhan Haldun tepesinde. Ancak mezarın kesin yeri belli olmadığı gibi bu iddianın yanlış olma ihtimali de var.

Mezarın yerini kaybetmek için üzerinde bin at gezdirildiği söylencesi mezarın bir vadide olduğuna işaret ediyor ve buna göre Hun mezarlığı uygun aday olabilir. Ama Cengiz Han’ın bir dağa gömülmeyi vasiyet ettiği de biliniyor. Bu nedenle Burhan Haldun dağı da makul bir aday.

Efsanelere göre Cengiz Han’ın mezarının Hentiy sıradağlarında gömüşmüş olabileceği düşünülüyor. F: Peter Langer/Design Pics Inc/Alamy
Cengiz Han’a saygı

Ancak UNESCO’nun Hentiy Han bölgesini Dünya Mirası Listesi’ne alıp koruma altına alması, araştırmacıların bu bölgedeki çalışmalarının da sınırlanması ve Cengiz Han’ın mezarı sorununun havada asılı kalması anlamına geliyor.

Peki mezarın bulunması sorununa Moğolistan’da neden sıcak bakılmıyor? Cengiz Han ülkenin en büyük milli kahramanı. Batı onu ele geçirdiği topraklarla hatırlarken Moğollar onu sağladığı olanaklarla hatırlıyor.

Cengiz Han bir zamanlar Pasifik Okyanusu ile Hazar Denizi arasındaki topraklara hükmetti. F: Samuel Bergstrom

Moğol İmparatorluğu doğu ile batıyı birbirine bağladı, İpek Yolu’nu canlandırdı. Diplomatik dokunulmazlık ve din özgürlüğü kavramları onun döneminde yerleşti. Güvenilir bir posta hizmeti ve kâğıt para kullanımı sağlandı. Yani Cengiz Han sadece dünyayı ele geçirmekle kalmadı, ona medeniyet de getirdi.

Bütün bunlardan dolayı büyük bir saygınlık uyandırıyor ve Moğollar mezarına dokunulsun istemiyor. Tercüman Uelun konuyu şöyle özetliyor: “Mezarını bulmamızı isteselerdi bir işaret bırakırlardı.”

AA


Cengiz Han Kimdir?


 

Cengiz Han, gerçek ismiyle Temuçin. Temuçin, demirci anlamına gelmektedir. Cengiz lakabını daha sonradan almıştır. 21 sene büyük Moğolistan İmparatorluğu’nun kurucusudur. Bütün Moğol kabilelerini bir araya getirip, o zamanın büyük devletleri olan Çin ve Harzemşahları dize getirip büyük bir imparatorluk kurmuştur.

Cengiz Han, bu ismi Dünyada duymayan yok denecek kadar azdır. Kimileri zalim biri olarak, kimileri ise yaşamış en büyük devlet adamı olarak bilmektedir. Burası tarihçilerin araştırması gereken farklı bir tartışma konusu. Fakat büyük bir devlet kurmuş ve yönetmiş olup; tarihe ismini kazımış birinin gerek zeka, gerek devlet yönetimi konusunda üst seviyede olması gerekir. Cengiz Han, birçok yenilikler yapmıştır. Aynı zamanda çok yerler yıkıp, günümüz şartlarına göre “Barbarlık” diyebileceğimiz şeylerde yapmıştır.


4464_2

Cengiz Han, zorlu bir hayat yaşamıştır. Çocukluğundan hayatının sonuna kadar zorluk ve sıkıntılarla baş etmek zorunda kalmıştır. Daha 9 yaşındayken o zamanın geleneklerinden dolayı başka bir kabilenin kızıyla sözlü olarak evlendirilmiştir (beşik kertmeliği gibi). Babası bu yolculuktan dönerken öldürülmüştür. O zamanlar küçük olduğu için kendi kabilesinden dışlanmış, lider olarak kabul görmemiştir. Daha sonraları da eski kabilesine esir olarak düşmüştür. Burada daha sonradan ordusunun generallerinden olacak olan Çilayu’nun yardımı ile kurtulmuştur.

1206 yılına kadar Cengiz Han birçok zorluk yaşamıştır. Tüm Moğol kabilelerini bir araya toplamaya çalışmıştır. Bunu yapmak tüm Moğolista’nın hükümdarı olmak demektir ki Cengiz Han bunu başarmıştır. Artık Moğol İmparatorluğu kurulmuş bütün kabileler bir araya toplanmıştı. Fakat dış dünyada daha birçok düşman vardı. Cengiz Han, 1211 yılında Pekine sefer düzenledi ve ele geçirdi. Çin hükümdarı barış için prenseslerinden birini Temuçin ile evlendirse de barış uzun sürmedi ve 1215 yılında büyük bir savaştan sonra Cengiz Han Çini himayesine altına aldı. Daha sonra Harzemşahlar ile savaşmıştır ve onları da bozguna uğratmıştır. Bağdat kütüphanelerini yakıp, yıkmıştır. İnsanlık tarihini ve gelişimini etkileyen önemli bir olaydır. Bilinenin aksine Cengiz Han İmparatorluğunun en geniş kara sınırları Cengiz döneminde olmamıştır. Daha sonraları çocukları tarafından oluşturulmuş ve 1279 yılında en büyük sınırlarına ulaşmıştır.

1227 yılının Ağustos ayında çıktığı son seferinde ölen Cengiz Han arkasında büyük bir imparatorluk bırakmıştır. Ölümünden önce geleneklere göre varisini seçmiş ve oğulları arasında paylaşım yapmıştır.

Tarihte Bıraktığı İzler

-Yaşamış en büyük hükümdarlardandır.
-Son 1000 yıla ismini yazdırmış kişilerdendir.
-Kurduğu imparatorluk en büyük 2. Kara sınırlarına sahiptir.
-En fazla ırkı devam eden kişide Cengiz Handır.(16 milyon kişi)
-Asyayı ve Avrupayı kısa süreliğine de olsa birleştirmeyi başarmıştır ve ticaret artmıştır.
-Avrupanın askeri sistemini değiştirmiştir.
-Gittiği yerler de pusula ve abaküsün kullanımını yaygınlaştırmıştır.

Yorumlar (0)