Türkçe renk adları, Türkçe renk adları listesi
Türkçemiz renk adları konusunda da çok varlıklıdır. Türkçe renk adları listesi aşağıda ilginize sunulmuştur. Türkçe renk adları, Türkçe renk adları listesi, Türkçe renk isimleri

Türkçe renk adları, istanbul eÅŸya depolama, Türkçe renk adları listesi, Türkçe renk isimleri
Türkçemiz renk adları konusunda da çok varlıklıdır. Türkçe renk adları listesi aşağıda ilginize sunulmuştur. (Bu adlardan kimileri Arapça ve Farsça kökenlidir.)
Türkiye Türkçesinde renk adlarında yabancılaşma Arapça ve Farsça sözcüklerle başlamıştır.
Örneğin; amber, beyaz, eflatun, esmer, kırmızı, kimyoni, safran, şarabi, zeytuni, zümrüt, zift gibi kelimeleri Arapçaya; abanoz, ateş, lacivert, siyah, erguvani, nohudi kelimelerini Farsçaya borçluyuz.
Bej, bordo, füme, gri, karmen, krem, safir, siklamen, taba, vermiyon, maron, kadmiyum, mimoza, magnezyum, bismark gibi renk adlarını ise Fransızcadan almışız.
Bunu, ilerleyen yıllarda gri füme, abanoz karası, abanoz siyahı; biftek kırmızısı, karmen kırmızısı, vermiyon kırmızısı; karmen mavisi, kobalt mavisi, mine mavisi, saks mavisi; katran siyahı, sahtiyan siyahı, hareli nefti… gibi her iki unsuru da yabancı kelimeden oluşmuş renk adlandırmaları izlemiştir.
Dilimize yabancı dillerden girmiş kelimeleri Türkçeleştirme eğilimine karşın son yıllarda cream, beige, grey örneklerinde olduğu gibi tersi durumlara da rastlamak mümkün olup kültürel değişime bağlı olarak avokado yeşili örneğinde olduğu gibi Türkçede yeni adlandırmalara da başvurulduğu görülmektedir.
TÜRKÇE RENK ADLARI
- Ateş kırmızısı
- Baklaçiçeği
- Bal rengi
- Balköpüğü
- Boncuk mavisi
- Buz mavisi
- Camgöbeği
- Çingene pembesi
- Çivit mavisi
- Çivit rengi
- Deniz mavisi
- Devetüyü
- Duman rengi
- Fare tüyü
- Fes rengi
- Fındıkkabuğu
- Fildişi
- Fulya sarısı
- Gece mavisi
- Gelincik kırmızısı
- Geyik kanı
- Gök mavisi
- Gülkurusu
- Gümüş rengi
- Güvercinboynu
- Güvercingöğsü
- Hacı yeşili
- Horozibiği
- Kanarya sarısı
- Kavuniçi
- Kazayağı
- Keklikayagı
- Kestane rengi
- Kiremit rengi
- Kömür karası
- Kumru göğsü
- Kumru tüyü
- Küf yeşili
- Kül rengi
- Leylak rengi
- Limon sarısı
- Limonküfü
- Menekşe rengi
- Narçiçeği
- Ördekbaşı
- Ördekgagası
- Pas rengi
- Pismiş ayva: ayva pişiği
- Portakal rengi
- Safra yeşili
Listemiz devam edecek ancak burada bazı açıklamalar yapmak yararlı olacaktır.
Renk Bildiren Kelimelerin Sayısı
Güney Afrika’da bir kabile olan ve çöl çevresinde yasayan Kafferlerin dilinde sadece kahverenginin tonlarını karşılayan 500-800 kelime bulunmaktadır. Avusturalya ve Yeni Zelanda yerlilerinden Fiji ve Polinezya kökenli Maorîler 3000 renk bilmekte ve her biri için ayrı bir isim kullanmaktadırlar. Arjantin, Şili, Uruguay ve Brezilya’da yasayan kırsal bir topluluk olan Gaucholarda ise at renkleriyle ilgili 200 terim, buna karşılık yalnızca 4 bitki adının bulunduğu görülür. (Okuyucu, 2006: 134)
Renkler üzerine titiz ve son derece ayrıntılı bir çalışma gerçekleştiren Kaymaz (1997: 253) tarafından Türkiye Türkçesi ve ağızlarında renk bildiren kelimelerin toplam sayısı -pekiştirme sıfatları, benzerlik sıfatları, at donları ve fillerden türetilmiş ağarmak, bozarmak, bronzlaşmak, esmerleşmek, gövermek, kararmak, kızıllaşmak, morarmak, neftileşmek, sararmak, turunculaşmak, zümrütlenmek vb. renk adları da dahil olmak üzere- Türkiye Türkçesine ait çeşitli sözlükler, yazılı eserler ve Derleme Sözlüğü dikkate alınarak 1.447 olarak ifade edilmiştir.
Yalnız Türkiye Türkçesi için geçerli olan bu rakamın diğer lehçelerde yer alan renk adlarının ilave edilmesiyle artacağı bir gerçektir.
Renk adlandırmaları ve tonları yönünden Türkiye Türkçesi son derece zengindir
Örneğin yalnız yeşil rengi ve tonlarını karşılamak için 44 kelime kullanılmaktadır: Altın yeşili, Ankara armudu yeşili, asit yeşili, Bursa yeşili, cam yeşili, camgöbeği yeşili, can eriği yeşili, çağla yeşili, çimen yeşili, deniz dibi yeşili, dudu yeşili (papağan yeşili), emerot yeşili, fosfor yeşili, hacı yeşili, hayıt yeşili, iç midye yeşili, İngiliz yeşili, Kâbe yeşili, kabuk yeşili, karanfil yaprağı yeşili, karpuz kabuğu yeşili, krom yeşili, küf yeşili, magnezyum yeşili, marul yeşili, orman yeşili, salatalık yeşili, sinabr yeşili, su yeşili, türbe yeşili, Türk yeşili, Türk çinisi yeşili, üzüm yeşili, verenoz yeşili, vessi yeşili, yağ yeşili, yaprak yeşili, yonca yeşili, yosun yeşili, zehir yeşili, zeytin yeşili, zeytin ağacı yeşili, zümrüt yeşili gibi…
(Kaymaz, 1997: 290- 293; Aksan, 1999: 59).
Türkiye Türkçesi Renk Adları
Türkçesi’nde diğer dillerden farklı olarak aynı zamanda acı, tatlı, cart, donuk, canlı, parlak, menevişli, yaldızlı, janjanlı, yanardönerli, ebruli, küllü, hareli, fosforlu, sütlü, açık, çok açık, orta, koyu, kapalı, uçuk, mat, kirli gibi kelimelerle de renklerin ara tonunu belirlemek mümkündür.
(Bayraktar 2003).
Örneğin; Açık eflatun, çok açık kızılcık rengi, orta bebek mavisi, orta mor, koyu eğrelti, uçuk pembe, mat beyaz, kirli sarı… gibi.
(Akdoğan ve Aydın 1995: 56-66).
Yukarıda yeşilin çeşitli tonlarını bildiren renk adlarına açık, koyu, orta, hafif koyu, hafif açık gibi kullanımları da eklediğimizde yeşil renkle ilgili kelimelerin sayısı 49’a ulaşmaktadır.
Bunların dışında süt mavi, şeker pembe, tozpembe, su yeşili, saman sarısı gibi dış dünya gerçekliğine gönderme yapılarak somutlukları daha belirginleştirilmiş bir çok renk adı vardır.
(Bayraktar, 2003).
Bugün Türkiye Türkçesi’nde yalnız nispeti’siyle kurulmuş 47 renk adı bulunmaktadır: altuni, angudi, ateşi, barudi, Bergamodi, beyazi, buğdayi, cevizî, çadıri, çividi,demiri, ebruli, eflatuni, erguvani, fındıki, fıstıki, filizî, firfiri, gövezi, gülgani, gümüşi, hâkî, havai, kâfuri, keşmirî, kibriti, kimyoni, kurşuni, kuzguni, laciverdî, leylaki, limoni, mercanî, neftî, nohudi, patlıcani, portakalî, samani, sedefi, sincabi, şarabi, tahini, tarçıni, zeri, zeytuni, zifirî, zümrüdi gibi.
(Kaymaz, 1997: 270-274).
Türkçe Renk İsimleri (devamı)
- Saman rengi
- Sıçan tüyü
- Soğan kabuğu
- Sütlü kahverengi
- Tarçın rengi
- Tavşankanı
- Turnagözü
- Vapurdumanı
- Vişneçürüğü
- Yavruağzı
- Zeytin yeşili
- Ablak: çok beyaz ala bula siyahlı beyazlı
- ah: beyaz ak
- ahca: oldukça beyaz akça
- ahcil: rengini atmış soluk
- akbacık: bembeyaz çok beyaz
- akarap: siyahlı beyazlı alacalı
- akca/akça: beyazca beyaza yakın
- akcıl/akçıl/agcıl: beyaza yakın beyazı çok beyazlı
- akgug: ak apak
- akkakık: kırmızı
- akkur: bembeyaz
- aklan: beyazca beyaza yakın
- akmaltak: boz renkli beyaza yakın
- akman: beyaz
- ala/ala bele/alaca: siyahla beyaz karışık renk siyahlı beyazlı kahverengi ile kırmızı arası bir renk açık kahverengi elâ
- alajik: çok renkli
- alasal: çeşitli renkler
- albulak: kıpkırmızı
- allım yeşillim: rengarenk
- almes: pembe
- alpak: kırmızı
- Alvala: bembeyaz
- ampah/ampak: bembeyaz
- belek: alacalı karışık renkli
- beyaz gelen: az beyaz beyazca
- bozarak: açık renk
- boziya: boz renkli
- börtük: açık soluk ‘renk için’
- cam kırığı: cam öbeği rengi
- ce: çige, sarı
- cevizi: ceviz ağacının gövdesinden kesilince görülen koyu kahverengi renk ceviz meyvesinin yeşil kabuğunun kaynatılmasından elde edilen kahverengi
- cevt: bej rengi meşe palamudunun kabuğunun rengi
- cıcılı bıcılı/cicülü bücülü: allı morlu
- cicikli: karışık renkli
- cimbil: benekli noktalı
- cimbirt: koyu renk
- cingara: simsiyah
- coga: kırmızı
- çakıldak: renksiz
- çakman: süt mavisi
- çal: ala renk
- çalçapar: karışık renk
- çıgmagak: bembeyaz
- çımak: beyaz
- çigirdik: pembe renk
- çimepe: beyaz
- çini: açık mavi
- çohar: beyaz
- çörçük: kızıl
- çulka: siyah beyaz eğrilmiş ipin karıştırılmasından elde edilen gri renk
- çulla: kara renk
- çur: sarısın açık sarı renkli
- davla: alaca
- dırgıl: alacalı çeşitli renkli
- diken: sarı
- dumduru: çok beyaz
- dunuk/dunuh: donuk mat rengi bozuk seyler
- dümag/dümmag: bembeyaz
- elebek: beyaz
- emir: siyahımtırak yeşil nefti
- esker: sarısın
- etirengi: ten rengi açık pembe
- gece girmez: sarı renk
- genevir: sarı beyaz karışımı bir renk
- geyik kanı: pembe renkli boya
- gırbız: kırmızıya yakın bir renk ‘hayvanlar için’
- gırmuzu: kırmızı renk
- gızılgıt: kızıla yakın bir renk
- gogot: kırmızının koyu tonu
- gonür: kahverengi gri renk
- gögel: yeşil renk
- gögnü: çürük rengi
- gönür: kırmızıya yakın koyu sarı renk
- göy: yeşil yemyeşil
- hanım teni: açık pembe renk
- hayit yeşili: kaynatılmış ve saplanmış hayıt ağacı yaprağından yapılan bir çeşit dokuma boyası rengi
- hesin: yeşil
- holuz: boz renk
- irenk: kızıl
- islikir: demir kırından biraz daha koyu renk
- islikula: gri kır
- ispi: ak beyaz
- iti: koyu ‘renk için’
- karaçalgı: kara
- karala: koyu gri renk
- karamtık kızıl: siyahla kırmızı arası bir renk
- karantu: karamsı karamtırak
- kelemi: açık yeşil renk
- kelkör: alaca lekeli
- kınalı: kırmızı
- kogur kongur kongur konkurkonur]: sarı ile siyah karışımı bir renk koyu kumral kestane rengi ‘öküz inek için kullanılır’
- konur: kara esmer
- koygun [koygul koykul koyak]: koyu ‘renk için kullanılır’
- koyun: açık renkli
- körezi: soluk ‘renk için’
- köylü pembesi: açık vişne rengi
- kubus boya: koyu kahverengi
- kumru tüyü
- kurşuni renk
- kunduz: siyah
- küldoru: külrengi
- küle: çok beyaz
- külen: boz renk ‘eşek vb. Hayvanlarda’
- külensan/küleysi: külrengi
- külüsefteli/gülsefteli: açık kırmızı renk
- kündükü: kilim boyacılığında kullanılan bir renk
- küp mavisi: küpte mayalandırılarak lacivert renk elde edilen bir çeşit boya
- levarike pembesi: mor renk
- maskal: ela mavi gözlü
- mavele: maviye yakın ela
- mavileyin: mavimsi
- mavu: mavi
- mavus: mavis
- maz: kara
- mengis: mavi
- monus: boz ile kara arası bir renk
- morçuk: mora çalan kırmızı
- morgelen: morca mor gibi
- mugal: esmer mat donuk renk
- müllük: sarısın
- narıncı: portakal rengi koyu sarı
- narınç: koyu sarı portakal rengi
- navrike: pembe
- oflaz: eflatun
- öveykır: kır renk
- pal: kahverengi
- patul: beyaz
- pedrik: beyaz
- pezik: koyu pembe renk
- sagas: sarı
- saman yıldızı: altın yaldızın benzeri
- samanı: sarı renk
- sargut: açık saman rengi sarımsı
- sarı gelen: sarımsı
- sarıbaybak: sarısın
- sarılgıt: çok renkli
- sarım: sarımtırak sarımsı
- sarkanak: sarımsı
- saz rengi: yeşilimsi sarı
- sevi: renklerin anlamını azaltarak -ımsı ekinin yerine kullanılır alsevi morsevi…
- sığınak: boz
- sınık: soluk renksiz
- simit: kara
- sitil: kara kirli isli
- sur: kırmızı al
- süt: tam katıksız ‘renkler için’ süt beyaz
- süt mavi: çok açık mavi ten rengi
- sayak: pembe
- sebüs: sarı
- sıl: yeşil
- tapan: kötü ‘renk için’
- tarsı: duman rengi ‘hayvan için’
- tetir: kahverengi
- tetirli: cevizin yeşil kabuğuyla yapılan yeşile çalan koyu sarı
- tok/toh: koyu
- ton: hayvan rengi
- toru: koyu
- Kırmızı
- tutkun: koyu renk
- türlü tevür: çeşitli renk
- tüssü: kahverengi
- tütek: çekici parlak ‘renk için’
- ugut: ak
- yağız/yağız/yagal: yanardöner parlak kırmızı
- yanal/yanıl: kırmızı pembe pembeleşmiş
- yanıkal: kahverengi doruya yakın al
- yasıl: yeşil
- yesi: bir at rengi
- yeşil: koyu al ‘at rengi için’
- yesilgelen: yeşilimsi
- yeşilimsirek: yeşilimtırak
- yesit: yeşil parlak yeşil
- yisil: yeşil
- yiti: koyu
- zer: sarı
- zeri/zerî: sarımsı
- zilgara: kapkara
- Kırmızı (Ar.) - al, kızıl
- Turuncu (Far.+Ar.) - kızılsarı
- Sarı (Tr.) - sarı
- Yeşil (Tr.) - yeşil
- Mavi (Ar.) - gök
- Siyah (Far.) - kara
- Beyaz (Ar.) - ak
- Kahverengi (Ar.+Far.) - ar
Türkçe çiçek isimleri ise aşağıdaki yazımızdadır. Yararlı olması dileğiyle.
Türkçenin Diriliş Hareketi