Şiir Türleri> LİRİK ŞİİR, EPİK ŞİİR, DİDAKTİK ŞİİR, PASTORAL ŞİİR, DRAMATİK ŞİİR, SATİRİK ŞİİR

Şiir TürleriLİRİK ŞİİR, EPİK ŞİİRDİDAKTİK ŞİİRPASTORAL ŞİİRDRAMATİK ŞİİRSATİRİK ŞİİR

Şiir Türleri Nelerdir, LİRİK ŞİİR NEDİR, EPİK ŞİİR NEDİR, DİDAKTİK ŞİİR NEDİR, PASTORAL ŞİİR NEDİR, DRAMATİK ŞİİR NEDİR, SATİRİK ŞİİR NEDİR, Şiir Türleri, LİRİK ŞİİR, EPİK ŞİİR, DİDAKTİK ŞİİR, PASTORAL ŞİİR, DRAMATİK ŞİİR, SATİRİK ŞİİR, Şiir Türleri Nelerdir, LİRİK ŞİİR NEDİR, EPİK ŞİİR NEDİR

Şiir Türleri İçin Tıklayınız

Şiir Türleri Nelerdir, LİRİK ŞİİR NEDİR, EPİK ŞİİR NEDİR, DİDAKTİK ŞİİR NEDİR, PASTORAL ŞİİR NEDİR, DRAMATİK ŞİİR NEDİR, SATİRİK ŞİİR NEDİR, Şiir Türleri, LİRİK ŞİİR, EPİK ŞİİR, DİDAKTİK ŞİİR, PASTORAL ŞİİR, DRAMATİK ŞİİR, SATİRİK ŞİİR, Şiir Türleri Nelerdir, LİRİK ŞİİR NEDİR, EPİK ŞİİR NEDİR

LİRİK ŞİİR NEDİR?

LİRİK ŞİİR NEDİR?

* Kişisel duygularla birlikte dini ve milli duyguları da işleyen, sanatçının duygularını coşkulu bir şekilde ifade eden şiirlere lirik şiir denir.

* Lirik şiirler insan yüreğine seslenen, okunduğunda insanı duygulandıran, coşkulandıran şiirlerdir.

* Lirik şiirler içten gelen heyecanları coşkulu ve akıcı bir dille anlatır.

* Lirik şiirler insanda coşku, güzellik sevgisi, dinî ve millî vb. duygular uyandırır.

* Eski Yunan edebiyatında şairler şiirlerini Lyra (lir) denilen bir sazla söyledikleri için bu tür şiirlere lirik denilmiştir.

* Lirik şiirler aşk, ayrılık, hasret, özlem, ölüm acısı bu şiir türünün konularıdır.

* Lirik şiir, dünya edebiyatında en çok işlenen ve sevilen şiir türüdür.

* Tanzimat döneminde bir saz adı olan “rebab” dan dolayı bu tür şiirlere rebabi denmiştir.

* Divan edebiyatında gazel, şarkı; Halk edebiyatında güzelleme türündeki koşma, semai lirik şiire girer.

* Türk edebiyatında koşma, semai, varsağı, ağıt, mersiye, ilâhî, münacat gibi şiirler lirik şiire örnektir.

* Eski Yunan edebiyatında Sappho ve Alkaios, Divan edebiyatında Fuzuli, Baki ve Baki; Halk edebiyatında Yunus Emre, Karacaoğlan; yeni edebiyatta ise Cenap Şahabettin, Yahya Kemal, Ahmet Haşim, Cahit Sıtkı Tarancı gibi şairler lirik şiirler yazmışlardır.

ÖRNEK:

Geceleyin bir ses böler uykumu.

İçim ürpermeyle dolar: -Nerdesin?

Arıyorum yıllar var ki ben onu,

beni çağran bu sesin.

(A. Kutsi Tecer; Nerdesin)

ÖRNEK:

Yeşil pencerenden bir gül at bana

Işıklarla dolsun kalbimin içi.

Geldim işte mevsim gibi kapına,

Gözlerimde bulut, saçlarımda çiğ.

Açılan bir gülsün sen yaprak yaprak

Ben aşkımla bahar getirdim sana.

Tozlu yollardan geçtiğim uzak

şarkılar getirdim sana.

(Ahmet Muhip Dıranas; Serenad)


EPİK ŞİİR

Şiir Türleri Nelerdir, LİRİK ŞİİR NEDİR, EPİK ŞİİR NEDİR, DİDAKTİK ŞİİR NEDİR, PASTORAL ŞİİR NEDİR, DRAMATİK ŞİİR NEDİR, SATİRİK ŞİİR NEDİR, Şiir Türleri, LİRİK ŞİİR, EPİK ŞİİR, DİDAKTİK ŞİİR, PASTORAL ŞİİR, DRAMATİK ŞİİR, SATİRİK ŞİİR, Şiir Türleri Nelerdir, LİRİK ŞİİR NEDİR, EPİK ŞİİR NEDİR

* Kahramanlık şiirleridir.

* Epik sözcüğü , Yunancada destan anlamındaki ‘epope’ sözcüğünden gelmektedir.

* Bir milletin hayatını yakından ilgilendiren ve etkileyen tarih ve toplum olayları ile ilgili kahramanlıkları dile getiren destansı şiirlere epik şiir denir.

* Olağanüstü olaylar ve kahramanlıklar dikkat çeker.

* Yazının bulunuşundan önceki dönemlerde ulusların hayatında derin izler bırakan tarihsel olayları dile getiren destanlar birer epik şiir örneğidir.

* Epik şiirlerde yiğitlik, kahramanlık, savaş… temaları işlenir. Tarihimizde birçok şanlı zaferler yaşadığımızdan, epik şiir yönüyle bir hayli zengin bir edebiyatımız vardır.

* Her epope ( destan) ya da epik şiirlerde tarihsel bir gerçek vardır. Epik şiir bu gerçekten kaynaklanır.

* Divan edebiyatında kasideler, Halk edebiyatında koçaklama, destan, varsağı türleri de epik özellik gösterir.

ÖRNEK 1:

FETİH MARŞI

Yelkenler biçilecek, yelkenler dikilecek;
Dağlardan çektirilen, kalyonlar çekilecek;
Kerpetenlerle surun dişleri sökülecek
Yürü, hâlâ ne diye oyunda oynaştasın?
Fatih’in İstanbul’u fethettiği yaştasın.!

Sen de geçebilirsin yardan, anadan, serden....

Senin de destanını okuyalım ezberden...
Haberin yok gibidir taşıdığın değerden...
Elde sensin, dilde sen, gönüldesin baştasın...
Fatih’in İstanbul’u fethettiği yaştasın.!

ÖRNEK 2:

İptida Bağdat'a sefer olanda

Dalkılıç yazıldı, çıktı Genç Osman

Askerin bir ucu göründü Van'dan

Kılıcın kabzası görünmez kandan

Bağdat'ın içine girilmez yastan

Her ana doğurmaz böyle bir aslan

Kelle koltuğunda geliyor Kars'tan

Şehitlere serdar oldu Genç Osman.


DİDAKTİK ŞİİR

Şiir Türleri Nelerdir, LİRİK ŞİİR NEDİR, EPİK ŞİİR NEDİR, DİDAKTİK ŞİİR NEDİR, PASTORAL ŞİİR NEDİR, DRAMATİK ŞİİR NEDİR, SATİRİK ŞİİR NEDİR, Şiir Türleri, LİRİK ŞİİR, EPİK ŞİİR, DİDAKTİK ŞİİR, PASTORAL ŞİİR, DRAMATİK ŞİİR, SATİRİK ŞİİR, Şiir Türleri Nelerdir, LİRİK ŞİİR NEDİR, EPİK ŞİİR NEDİR

* Herhangi bir konu hakkında bilgi vermek, öğretmek, bir düşünce ve duyguyu aşılamak, ahlaki bir ders vermek amacıyla yazılan şiirlere didaktik şiir denir.

* ‘Didaktik’ sözcüğü Grekçe "didasko"dan türetilmiştir.

* Didaktik şiirler, bir fikri aşılamak, anlatmak ve öğüt vermek amacıyla yazılan öğretici nitelikli şiirlerdir

* Bilim, sanat, ahlak, felsefe, din… gibi konularda yazılan şiirler didaktik şiirlerdir.

* Didaktik şiirler, okuyucunun daha çok aklına hitap eden şiirler oldukları için duygu yönü biraz zayıftır.

* Şiirde kafiye ve ölçülerinden dolayı bilgiler akılda daha kolay kaldığından, bilgiler bu yolla verilir.

* Manzum hikâyeler, hicivler, tekke şiiri ve fabllar birer didaktik şiir özelliği gösterir.

* Edebiyatımızda ilk didaktik şiir olarak Yusuf Has Hacip’in Kutadgu Bilig adlı eseri kabul edilir.

* Edebiyatımızda Nâbî, Ziya Paşa, Tevfik Fikret, Mehmet Âkif, Ziya Gökalp bu tür şiirler yazmıştır.

ÖRNEK 1:

DİNLE VATANDAŞ

Kulak ver sözüme, dinle vatandaş

Uyma lâklak edip gülüşenlere.

Seni meşgul eder, işinden eğler,

Karışır tembel perişanlara.

Adım at ileri, geriye bakma,

Bir sağlam iş tut da elden bırakma,

Saçma sapan sözler hep delip takma

Allah’ın yardımı çalışanlara.

Âşık Veysel

ÖRNEK 2:

LİSAN

Güzel dil Türkçe bize,

Başka dil gece bize;

İstanbul konuşması

En saf, en ince bize.

Lisanda sayılır öz

Herkesin bildiği söz

Mânası anlaşılan

Lügata atmadan göz.

Uydurma söz yapmayız.

Yapma yola sapmayız,

Türkçeleşmiş Türkçedir,

Eski köke tapmayız.

Ziya GÖKALP


PASTORAL ŞİİR

Şiir Türleri Nelerdir, LİRİK ŞİİR NEDİR, EPİK ŞİİR NEDİR, DİDAKTİK ŞİİR NEDİR, PASTORAL ŞİİR NEDİR, DRAMATİK ŞİİR NEDİR, SATİRİK ŞİİR NEDİR, Şiir Türleri, LİRİK ŞİİR, EPİK ŞİİR, DİDAKTİK ŞİİR, PASTORAL ŞİİR, DRAMATİK ŞİİR, SATİRİK ŞİİR, Şiir Türleri Nelerdir, LİRİK ŞİİR NEDİR, EPİK ŞİİR NEDİR

* Çoban ve kır hayatını, tabiat güzelliklerini göstermek ve içimizde bunlara karşı bir ilgi, sevgi ve özlem uyandırmak maksadıyla yazılan şiirlere pastoral şiir denir.

* Pastoral şiirde tabiat güzellikleri, dağlar, bunlara karşı duyulan ilgi, çobanların hayatındaki ilgi çekici olaylar, onların maceraları ve kır hayatı işlenir.

* Pastoral şiirlerin her türlü süsten, yapmacıktan, gösteriş ve söz oyunlarından uzak bir yapısı vardır. Bunlara bukolik şiir ( çoban şiiri) de denir.

* Bir çoban öldüğünde arkasından arkadaşlarının söylediği ağıtlara eleji denir.

* Edebiyatımızda ilk pastoral şiiri Abdülhak Hamit Tarhan, Sahra ismiyle yazmıştır. Kemalettin Kamu (Bingöl Çobanları), Faruk Nafız Çamlıbel (Çoban Çeşmesi), Behçet Necatigil (Kır Şarkısı) diğer pastoral şiir yazarlarımızdır.

Pastoral şiir iki bölümde incelenebilir:

İdil: Bir ozanın ya da çobanın ağzından yazılıp kır yaşamının çekiciliğini, güzelliğini anlatan çobanıl aşkı yansıtan kısa şiirlere denir.

Eglog: Birkaç çobanın karşılıklı konuşmaları yoluyla oluşturulan, aşk, kır yaşamı üzerine duygu ve düşüncelerini yansıtan pastoral şiirlere denir.

ÖRNEK 1:

ÇOBAN ÇEŞMESİ

Derinden derine ırmaklar ağlar,

Uzaktan uzağa çoban çeşmesi,

Ey suyun sesinden anlayan bağlar,

Ne söyler su dağa çoban çeşmesi.

O zaman başından aşkındı derdi,

Mermeri oyardı, taşı delerdi.

Kaç yanık yolcuya soğuk su verdi.

kaç dudağa çoban çeşmesi.

(F. Nafiz; Çoban Çeşmesi)

ÖRNEK 2:

BİNGÖL ÇOBANLARI

Daha deniz görmemiş bir çoban çocuğuyum.

Bu dağların eskiden aşinasıdır soyum.

Bekçileri gibiyiz “eben ced” buraların,

Bu tenha derelerin, bu vahşi kayaların

Görmediği gün yoktur sürü peşinde bizi

Her gün aynı pınardan doldurup testimizi

Kırlara açılırız çıngıraklarımızla.

Kırlarda buluşuruz, karımız, kızımızla.

(Kemalettin Kamu; Bingöl Çobanları)


DRAMATİK ŞİİR

Şiir Türleri Nelerdir, LİRİK ŞİİR NEDİR, EPİK ŞİİR NEDİR, DİDAKTİK ŞİİR NEDİR, PASTORAL ŞİİR NEDİR, DRAMATİK ŞİİR NEDİR, SATİRİK ŞİİR NEDİR, Şiir Türleri, LİRİK ŞİİR, EPİK ŞİİR, DİDAKTİK ŞİİR, PASTORAL ŞİİR, DRAMATİK ŞİİR, SATİRİK ŞİİR, Şiir Türleri Nelerdir, LİRİK ŞİİR NEDİR, EPİK ŞİİR NEDİR

* Konuyu tiyatro gibi canlandıran şiirlerdir.

* Dramatik şiir daha çok tiyatroda kullanılan şiir türüdür. Eski Yunan edebiyatında oyuncularınsahnede söyleyecekleri sözler şiir haline getirilir ve onlara ezberletilirdi. Bu durum dram tiyatro türünün ( 19. yy. ) çıkışına kadar sürer. Bundan sonra tiyatro metinleri düz yazıyla yazılmaya başlanır.

* Acıklı ve üzüntü verici olayları işleyen şiirlerdir.

* Dramatik şiir harekete çevrilebilen bir şiir türüdür.

* Manzum tiyatro eserlerinde görülen şiir örnekleridir.

* Klâsik komedya ve trajedide bu tür şiir görülür. Dolayısıyla başlangıçta trajedi ve komedi olmak üzere iki tür olan bu şiir türü dramın eklenmesiyle üçe çıkmıştır.

* Edebiyatımızda Namık Kemal, Abdülhak Hamit Tarhan, Faruk Nafiz Çamlıbel, Necip Fazıl bu türün başarılı isimleridir.

ÖRNEK 1:

GELİNLİK KIZIN ÖLÜMÜ

Salâ verilirken kalktık kahveden,

Kızın babası yanımızda, boyu uzun,

Zayıf, ağzı mırıltılar.

On köylü, iki subay, bir tezkereci er,

Sıralandık ahşap mescidin avlusunda,

Aldık cenazeyi sarsmandan, iğreti

Ve hafif, gözlerimiz yerde,

Kayıp bir tayın izini süreriz sanki....

Melih Cevdet ANDAY

ÖRNEK 2:

"KÜFE" şiirinden:

Bu bir hamal küfesiymiş... Aceb kimin? Derken;
On üç yaşında kadar bir çocuk gelip öteden,
Gerildi, tekmeyi indirdi öyle bir küfeye:
Tekermeker küfe bîtâb düştü tâ öteye.
-Benim babam senin altında öldü, sen hâlâ
Kurumla yat sokağın ortasında böyle daha!
O anda karşıki evden bir orta yaşlı kadın
Göründü:-Oh benim oğlum, gel etme kırma sakın!
Ne istedin küfeden yavrum? Ağzı yok, dili yok,
Baban sekiz sene kullandı... Hem de derdi ki: "Çok

Uğurlu bir küfedir, kalmadım hemen yüksüz... "
Baban gidince demek kaldı âdeta öksüz!
Mehmet Akif ERSOY


SATİRİK ŞİİR

Şiir Türleri Nelerdir, LİRİK ŞİİR NEDİR, EPİK ŞİİR NEDİR, DİDAKTİK ŞİİR NEDİR, PASTORAL ŞİİR NEDİR, DRAMATİK ŞİİR NEDİR, SATİRİK ŞİİR NEDİR, Şiir Türleri, LİRİK ŞİİR, EPİK ŞİİR, DİDAKTİK ŞİİR, PASTORAL ŞİİR, DRAMATİK ŞİİR, SATİRİK ŞİİR, Şiir Türleri Nelerdir, LİRİK ŞİİR NEDİR, EPİK ŞİİR NEDİR

* Kişilerin, toplumların, inançların aksayan, beğenilmeyen ve istenmeyen yönlerini eleştirmek, toplumdaki düzensizlikleri, yöneticilerin beceriksizliklerini, kişilerin dalkavukluklarını, kendini beğenmişliklerini yermek amacıyla yazılan şiirlere satirik şiir denir.

* Her yergide bir uyarı olduğu için satirik şiirlerde öğretici özellik de bulunur.

* Satirik şiirlerde iğneleyici sözler, zekice kurgulanmış ince bir alay ve komiklik öğesi vardır.

* Halk edebiyatında taşlama, Divan edebiyatında hicviye yeni edebiyatta ise yergi adını alır.

* Türk edebiyatında, yergi denilince akla Nef'î gelir.

* Divan edebiyatında Nef’î, Bağdatlı Ruhî, Şeyhi, Ziya Paşa, Şair Eşref; Halk edebiyatında Dertlî, Bayburtlu Zihnî, Develili Seyranî yer almaktadır.

ÖRNEK 1:

Elin kapısında karavaş olan

Burnu sümüklü hem gözü yaş olan

Bayramdan bayrama bir traş olan

Berbere gelir de dükkân beğenmez.
 

Aslında neslinde giymemiş hare

İş gelmez elinden gitmez bir kare

Sandığı gömleksiz duran mekkare

Bedestene gelir kaftan beğenmez.
 

Kazak Abdal söyler bu türlü sözü

Yoğurt ayran ile hallolmuş özü

Köyden şehre gelen bir köylü kızı

İnci yakut ister mercan beğenmez.

KAZAK ABDAL

ÖRNEK 2:

KUYRUKLU ŞİİR

Uyuşamayız, yollarımız ayrı;

Sen ciğercinin kedisi, ben sokak kedisi;

Senin yiyeceğin kalaylı kapta;

Benimki arslan ağzında,

Sen aşk rüyası görürsün, bense kemik.

Ama seninki de kolay değil kardeşim,

Kolay değil hani,

Böyle kuyruk sallamak Tanrının günü.

Orhan Veli KANIK

ÖRNEK 3:

Benim bu gidişe aklım ermiyor

Fukara halini kimse sormuyor

Padişah sikkesi selam vermiyor

Kefensiz kalacak ölümüz bizim

Yorumlar (0)