(Dini Terimler Sözlüğü'nde geçer.) > Kader 1. Hükmetme, gücü yetme. 2. Allah’ın sonsuz ilmi ve kudretiyle başlangıçtan sona kadar evrende olacak olan her şeyi programlaması, varlıkları istediği şekil ve biçimde yaratması ve insanların özgür iradelerine göre yapacakları her şeyi Allah’ın önceden bilmesi, takdir etmesi, bir plana göre düzenlemesi. Allah’ın yaratmış olduğu varlıkların bir kısmının sorumluluğu yoktur. Cansız varlıklar, bitkiler ve hayvanlar bu gruptandır. Allah, evrenin düzeni ile ilgili kurallar koymuştur. Güneşin doğması, batması, gezegenlerin hareketleri, med ve cezir olayları vb. Evrenle ilgili tüm bu yasalar Allah’ın belirlemiş olduğu kadere göredir. Evrenin yaratılışından beri bu kader işlemektedir. Bitkiler ve hayvanlar için ise zorunlu ve içgüdüsel bir plan yaratan Allah onlara sorumluluk yüklememiştir. İnsan ise sorumlu bir varlıktır. Onun cinsiyeti, rengi, anne baba seçimi ve eceli Allah’ın ezeldeki bilgi ve kaderine göredir. Bu konularda insana seçme ve tercih hakkı verilmemiştir. İnsanın davranışları konusunda ise Allah, peygamber ve kitap gönderip verdiği akıl nimetiyle ona doğru tercihler yapma konusunda yardımcı olmuştur. İnsana zorlama yapmamıştır. Kişi akıl ve iradesiyle neyi isterse Allah onu yaratır. Bu ifade şöyle özetlenebilir: “dilemek kuldan, yaratmak ise Allah’tandır.” Allah hiç kimseye zorunlu bir eylem planı çıkararak bir şey yapmaya veya yapmamaya zorlamaz. Fakat sonsuz ilmi ve takdiri ile herkesin ne yapacağını bilir.

>