Anlatım Bozuklukları Konu Anlatımı > Gereksiz Yardımcı Eylem Kullanma

Anlatım Bozuklukları Konu Anlatımı, Gereksiz Yardımcı Eylem Kullanma

Anlatım Bozuklukları, Anlatım bozuklukları örnekler, anlatım bozuklukları kısaca, anlatım bozuklukları pdf, anlatım bozuklukları test, yapısal anlatım bozuklukları, anlatım bozukluğu, anlatım bozuklukları nedir, anlatım bozuklukları örnek cümleler ve açıklamalarıAnlatım Bozuklukları Konu Anlatımı, Gereksiz Yardımcı Eylem Kullanma

Anlatım Bozuklukları Konu Anlatımı, Gereksiz Yardımcı Eylem Kullanma

Türkçede doğrudan fiil olarak çekimlenebilecek bir kelimenin yardımcı eylem alarak çekimlenmesi yanlıştır.

Boşuna umut etme oraya gelmeyeceğim.
Açıklama: “Umut” fiili doğrudan çekimlenebilecek durumdadır, öyleyse “etme” yardımcı eylemeni kullanmaya gerek yoktur. Cümlenin doğrusu şu şekilde olmalıdır: Boşuna umutlanma oraya gelmeyeceğim.

Benden kuşku etmemelisin.
Açıklama: “kuşku” sözcüğü doğrudan çekimlenebilecek durumdadır, öyleyse “etme” yardımcı eylemi gereksiz kullanılmıştır. Cümlenin doğrusu: Benden kuşkulanmamalısın.

Aşağıdaki örnekleri de siz yapınız:

Senin düşüncelerin hiçbir zaman bana etki etmez.
Bu işi onun yapabileceğinden şüphe etmiyorum.
Dipçe: Bu konuyu bazı kaynaklar anlatım bozukluğu olarak kabul etmez. YGS ve LYS’de de şimdiye kadar böyle bir soru çıkmamıştır.

Türkçede kimi ad soylu sözcükler etmek olmak yardımcı eylemleriyle birlikte kullanılmaktadır.  Günümüzde bu eylemlere yapmak,  bulmak,  eylemleri de katılmıştır. Oysa yardımcı eylemlerle cümleyi doldurmak yerine sözcüklerin eylem olanını kullanma yoluna giderek, Türkçenin zenginliğinden ve gücünden yararlanarak, daha duru bir anlatıma sahip olabiliriz.

umut ediyorum yerine umarım, dilerim
kuşku etmek yerine kuşkulanmak
başvuruda bulunmak, başvuru yapmak yerine, başvurmak
duyuru yapmak yerine duyurmak
etki etmek yerine etkilemek

Aşağıdaki cümleleri inceleyelim.

Son günlerin en çok istek alan parçası yine bir numarada

    "istenen veya beğenilen" olmalıdır.

Burada bekleme yapılmaz.

    "beklenmez veya durulmaz" olmalıdır.

Stüdyomuza gelme isteğinde bulunanlar.

    "gelmek isteyenler" olmalıdır.

Yavrulama yapan kediler kobay olarak kullanıldı.

    "yavrulayan" olmalıdır.

KISA ÖZET


1) Gereksiz Sözcük Kullanımı:

Bir cümlede anlamları ayrı olan veya anlamca biri diğerini içeren sözcüklerin birlikte kullanılması anlatım bozukluğuna yol açar.

Bu yol yay yürümekle bitecek gibi değil.

2) Sözcükleri Birbiriyle Karıştırma:

Anlamları veya yazılışları çok benzer olan sözcüklerin karıştırılması cümlenin anlam bütünlüğünü bozar.

Bu binalar gerçekten çok yaklaşık yapılmış.

3) Sözcükleri Yanlış Anlamda Kullanma:

Sözcük anlamlarına uygun yerde kullanılmadığı zaman ya da yanlış anlama gelecek şekilde kullanıldığında anlatım bozukluğu doğar.

Şimdi size yarın yayınlanacak programlardan bazılarını hatırlatıyoruz.

4) Sözcüğün Yapısındaki Yanlışlık:

Bir sözcük dilbilgisi kurallarına aykırı türetilirse anlatım bozukluğu doğar.

Mehmet Efendi on beş yıldır bakkalcılık yapıyor.

5) Yerinde Kullanılmayan Sözcük veya Öğeler:

Bir sözcüğün cümlenin akışına veya anlamına uygun yerde kullanılmaması anlatım bozukluğuna yol açar.

Hakan çok iyi futbolcu ama fazla topla oynuyor.

6) Anlamca Çelişen Sözcüklerin Bir Arada Kullanılması:

Bir cümlede anlamca birbirine ters olan sözcüklerin birlikte kullanılması cümlenin anlam bütünlüğünün bozar. Genellikle kesinlik ihtimal çelişkisi görülür.

Hiç şüphesiz bu olaya en çok üzülen başkan olsa gerek.

7) Deyim ve Atasözü Yanlışlıkları:

Deyimler ve atasözleri kalıplaşmış ve halk diline, kültürüne yerleşmiş kelime gruplarıdır. Bu yüzden deyimlerdeki kelimeler kesinlikle değiştirilemez. Kullanılan deyim, cümleye de uygun olmalıdır.

Çok acıktım midem zil çalıyor.

8 ) Gereksiz Yardımcı Eylemler Kullanma:

Türkçede doğrudan fiil olarak çekimlenebilecek bir kelimenin yardımcı eylem alarak çekimlenmesi yanlıştır.

Boşuna umut etme oraya gelmeyeceğim.

9) Mantık Hataları:

İyi ve sağlam bir cümlenin temel mantık ilkelerine uygun olması gerekir aksi taktirde anlatım bozukluğu yapılmış olur.

Seninle değil şehir içinde gezmek, dünya turuna bile çıkılmaz.

10) Zamir Eksikliğinden Kaynaklanan Anlatım Bozukluğu:

Bazı cümlelerde iyelik zamiri kullanılmadığı taktirde bir anlam belirsizliği ortaya çıkar. Cümlenin başına hem senin hem de onun zamirini getirebiliyorsak orada bir anlam belirsizliği vardır. Bu tip cümlelerdeki anlam belirsizliğini gidermek için cümlenin uygun bir yerine iyelik zamirinin getirilmesi gerekir. Aksi taktirde anlam belirsizliğinden kaynaklanan bir anlatım bozukluğu doğar.

Ehliyetini polis almış öyle mi?

11) Karşılaştırma Hataları:

Bazı cümlelerden iki farklı anlam çıkabilmektedir. Bu tip karşılaştırma bildiren cümlelerdeki Anlatım bulanıklığı giderilmediği taktirde anlatım bozukluğu ortaya çıkar.

Bu kötü insanlara sizden çok kızıyorum.

Anlatım bozuklukları ile ilgili tüm yazıları okumak için tıklayınız. Anlatım bozuklukları

Yorumlar (1)
salak mal 5 yıl önce
siz salakmısınız