Gereksiz Sözcük Kullanımı Örnekleri, Gereksiz Sözcük Kullanımı Nedir?
Gereksiz Sözcük Kullanımı Örnekleri, Gereksiz Sözcük Kullanımı Nedir?
Gereksiz Sözcük Kullanımı Örnekleri
Aynı kavramı veya varlığı karşılayan birden fazla sözcüğün, işlevi olmayan bir sözcüğün veya ekin aynı cümlede kullanılması anlatım bozukluğuna neden olur. Ayrıca bir sözcüğün anlamının aynı cümlede başka bir sözcük içinde bulunması da anlatım bozukluğuna yol açar. Bu tür anlatım bozuklukları genellikle, aynı sözcüğün Türkçesinin yabancı dillerden gelen karşılığıyla aynı cümle içinde kullanılmasıyla oluşur.
Birbirimizin fikir ve görüşlerine saygı duymalıyız.
Bu cümlede, “fikir” ve “görüş” sözcükleri aynı anlama geldiğinden, gereksiz sözcük kullanımından kaynaklanan bir anlatım bozukluğu yapılmıştır.
Ben merhameti de acımayı da dedemden öğrendim.
Bu cümlede, “merhamet” ve “acıma” sözcükleri aynı anlama geldiğinden, gereksiz sözcük kullanımından kaynaklanan bir anlatım bozukluğu yapılmıştır.
Dün akşam fotoğraflara bakarken aklıma eski geçmiş günlerim geldi.
Bu cümlede, “eski” ve “geçmiş” sözcükleri eşanlamlı değildir. Ancak “geçmiş” sözcüğünün içinde “eski” anlamı var olduğundan, cümlede “eski” sözcüğünün kullanılması anlatım bozukluğuna yol açmıştır.
Onunla aramızdaki görüş ayrılığının sebebinin neden kaynaklandığını hâlâ anlamış değilim.
Bu cümlede, “sebep” ve “neden kaynaklandığını” sözcükleri aynı anlama geldiğinden, gereksiz sözcük kullanımından kaynaklanan bir anlatım bozukluğu yapılmıştır. Bu cümledeki anlatım bozukluğu, cümle “Onunla aramızdaki görüş ayrılığının neden kaynaklandığını hâlâ anlamış değilim.” şeklinde düzeltilerek giderilebilir.
Sınavdan düşük not almasının nedeni, derslerine günü gününe çalışmamasındandır.
Bu cümlede, “çalışmamasındandır” sözcüğündeki “-dan” durum ekinde “neden” sözcüğünün anlamı bulunduğundan, bu durum gereksiz sözcük kullanımına yol açmıştır. Bu cümle, “Sınavdan düşük not almasının nedeni, derslerine günü gününe çalışmamasıdır.” veya “Sınavdan düşük not alması, derslerine günü gününe çalışmamasındandır.” şeklinde düzeltilebilir.
Annem, ilk konuşmaya başladığım zaman üç yaşında olduğumu söyledi.
Bu cümlede, “konuşmaya başladığım zaman” söz öbeğinde “ilk” sözcüğünün anlamı bulunduğundan, bu durum gereksiz sözcük kullanımına yol açmıştır.
Usta sanatçı, son yapıtını, yaşamında edindiği deneyimlerinden yola çıkarak kaleme almış.
Bu cümlede geçen “deneyim” sözcüğünün tanımı, “kişinin belli bir sürede veya yaşamı boyunca edindiği ilgilerin tamamı”dır. Bu durumda, cümledeki “yaşamında edindiği” sözü gereksiz kullanılmış ve anlatım bozukluğuna yol açmıştır. Bu cümle, “Usta sanatçı, son yapıtını, deneyimlerinden yola çıkarak kaleme almış.” şeklinde düzeltilebilir.
Maçın oynanacağı gün yaklaştıkça, futbolculardaki heyecan gittikçe artıyordu.
Bu cümlede, “yaklaştıkça” sözcüğünde “gittikçe” sözcüğünün anlamı bulunduğundan, bu durum gereksiz sözcük kullanımına yol açmıştır. Bu cümle, “Maçın oynanacağı gün yaklaştıkça, futbolculardaki heyecan artıyordu.” şeklinde düzeltilebilir.
Her yaz buraya gelmekteki amacım, yılın yorgunluğunu biraz olsun üzerimden atabilmek içindir.
Bu cümlede, “amaç” sözcüğünün anlamı “için” sözcüğünde bulunduğundan, bu durum gereksiz sözcük kullanımına yol açmıştır. Bu cümle, “Her yaz buraya gelmekteki amacım, yılın yorgunluğunu biraz olsun üzerimden atabilmektir.” ya da “Her yaz buraya gelmem, yılın yorgunluğunu biraz olsun üzerimden atabilmek içindir.” şeklinde düzeltilebilir.
Aşağıda, aynı anlama gelen sözcüklerin bir arada kullanılmasından kaynaklanan anlatım bozukluklarını içeren cümleler yer almaktadır. Bu cümlelerde aynı anlama gelen sözcükler ayraç içinde gösterilmiştir.
Mahallemizdeki varlıklı ve zengin insanlar, fakirlere her zaman yardım ederdi, (varlıklı = zengin)
Sınavın başlamasına henüz daha yarım saat var. (henüz = daha)
Bu problemi çözmek için başka bir alternatif seçeneğimiz yok gibi. (alternatif = seçenek)
Yaşamınızdaki monotonluktan kurtulmak için, örneğin birkaç arkadaşınızla piknik yapabilirsiniz mesela. (örneğin = mesela)
İşçiler, bu maden ocağında oldukça güç ve zor şartlar altında çalışıyorlardı. (güç = zor)
Gerçek sanatçı, yapıtlarıyla ilgili eleştiri ve tenkitleri dikkate almalıdır. (eleştiri = tenkit)
Konsere yaklaşık on bin civarında müziksever katılmış. (yaklaşık = civarında)
Aşağıda, bir sözcüğün anlamının aynı cümle içinde başka bir sözcükte bulunmasından kaynaklanan anlatım bozukluklarını içeren cümleler yer almaktadır. Anlatım bozukluklarının açıklaması ayraç içinde gösterilmiştir.
Okulun basketbol takımında, boyu en kısa oyuncu bendim. (Cümlede, “boyu” sözcüğünün anlamı “kısa oyuncu” sözünde vardır.)
Son yıllarda ülkemizde üretilen birçok ev eşyası dışarı ihraç ediliyor. (Cümlede, “dışarı” sözcüğünün anlamı “ihraç ediliyor” sözünde vardır.)
Yardımsever insanlar, karşılıksız bağışlarıyla, yoksul öğrencilerin okumasına katkıda bulunuyor. (Cümlede, “karşılıksız” sözcüğünün anlamı “bağışlarıyla” sözünde vardır.)
