Büyükayı Takımyıldızı
Türkler Büyük Ayı Takımyıldızına Yedi Kardeşler, Yedigen ya da Yedi Han der.
Halk Takvimi, Büyük Ayının Kuyruk Yönüne göre ayarlanır. Büyük Ayının Kuyruğu Doğuda ise Bahar, Kuyruk güneyde ise yaz, Batıda ise Sonbahar, Kuzeyde ise kış gelirdi.
Aslında bu Kozmolojik konumlandırma, Prototürk sayılan Chou'lardan Uygurlara kadar gelen, Türk kozmoloji düşüncesi ile aynıdır. Türklerde Doğu, İlkbahar ve Ejderha Takımyıldızı, Kuzey Kış ve Kaplumbağa-Yılan Takımyıldızı, Batı Sonbahar ve Pars Takımyıldızı ve Güney Yaz ve Kızıl Saksağan Takımyıldızı ile ilişkilendirilir.
Orta Asya ve Ural-Tatar kökenli oldukları bilinen Finlerin ünlü Kalavela Destanları vardır. 19. yy.da Ruslardan bağımsızlıklarını kazanınca Elias Lönrot, dağ köylerine çıkarak köylülerden bu meşhur destanı derlemiş. İki cilt halindedir. Okunması gereken, Türk ve Orta Asya Şamanizmi ile çok ortak yönler keşfadeceğiniz bir mitoloji kitabıdır.
Bu kitapta Büyük Ayı burcunun "Kepçesi" aşağı bakınca Bahar mevsimi başlar. Bahar Yağmurlarının bu "Kepçeden" döküldüğü varsayılır. Sonbaharda ise kepçenin ağzı yukarı bakar.
Uygur Türklerinde ise İki Atın Çektiği bir arabaya benzetilir. Bu araba Güneş diskini taşır ve "Mevsimleri" oluşturur.
Altay Türklerine ait Şamanların söylediği çok güzel bir şiir vardır.
Göklerin yedi hanı. Yıldızların Sultanı,
Büyükayı Burcuymuş, Fakat çokmuş düşmanı,
Pek çok savaş yapmışlar, pek çok da can yakmışlar,
Bunun için yıldızlar ona kanca takmışlar...
Nuray Bilgili
