TÜRKÇEDE İKİ ÜNSÜZ YAN YANA GELİR Mİ?

TÜRKÇEDE İKİ ÜNSÜZ YAN YANA GELİR Mİ? EVET, GELİR!

Türkçede iki ünsüz yan yana gelebilir. Ancak bu ünsüzlerin sözcük sonunda veya içinde olması gerekir. Sözcük başında iki ünsüz yan yana gelemez. Tren, trafik, spor, spektrum, vb. gibi sözcükler Türkçe değildir.

Yaygın yanılgının tersine, Türkçede iki ünsüz yan yana gelebilir. Bu iki durumda olabilir:

İlk olarak farklı ve art arda gelen seslemlerde (hece) ünsüzler olabilir.

Örneğin; göZLük, eLLi, baŞKan gibi sözcüklerde yan yana gelen ünsüzler farklı seslemdedir. Bu durumda üç ünsüz bile yan yana gelebilmektedir. Örneğin; TüRKÇe, seRTLik, deNKLik gibi...

Türkçenin seslem türleri bellidir. Bu seslem türleri, zaten bu düşünceyi yanlışlamaktadır. Türkçede seslem türleri şöyledir:

1. Tek ünlü: o, e, ...vb.
2. Ünlü + Ünsüz: al, at, el, ...vb.
3. Ünsüz + Ünlü: bu, şu, ...vb.
4. Ünsüz + Ünlü + Ünsüz: ben, sen, yan, ...vb.
5. Ünlü + Ünsüz + Ünsüz: alt, üst, ölç, ...vb.
6. Ünsüz + Ünlü + Ünsüz + Ünsüz: Türk, kurt, börk, sert, ...vb.

Görüldüğü gibi, aynı seslemde yan yana gelebilen ünsüzler vardır. Ancak bunlar belirlidir. Bir seslem içinde ve sözcük sonunda, aşağıdaki ünsüz ikilileri dışında ünsüz ikilileri bulunmaz:

• -lç: ölç, ...
• -lk: ilk, kalk, ...
• -lp: alp, ...
• -lt: alt, bunalt, salt, ...
• -nç: dinç, genç, gülünç, inanç, sevinç,
• -nk: denk, ...
• -nt: ant, yont-, ...
• -rç: sürç, borç, ...
• -rk: bark, görk, Türk, ...
• -rp: sarp, serp, ...
• -rs: sars, pars, ters, ...
• -rt: art, kart, kurt, ört, yırt, yurt, sırt, yoğurt, ...
• -st: ast, üst, ...

***

Bunlar dışında kalan iki ünsüzün yan yana geldiği sözcükler (aşk, arş, çift, disk, film, fötr, harf, lüks, misk, modernizm, popülizm, risk, şevk, tolerans gibi), Türkçenin bu ses özelliğine uymayan yabancı dillerden alınma sözcüklerdir.

Ek olarak; Türkçede iki ünlü de yan yana gelemez. Saat, vaat, Fuat, tual gibi sözcükler Türkçe değildir.

***

Türkçenin Ses Özellikleri

Türkçede iki ünlü yan yana bulunmaz. İki ünlünün yan yana bulunduğu "saat, kanaat, şecaat, maarif, aile" sözcükleri Türkçe değildir.

Kökeni Türkçe olan sözcüklerde uzun ünlü yoktur. Uzun ünlü, Arapça ve Farsçadan dilimize giren sözcüklerde vardır'.

***

Ancak Türkçede uzun ünlü bulunmadığı için   "beyaz, hiç, rahat, birçok" gibi yabancı sözcüklerdeki uzun ünlüler Türkçede kısa telaffuz edilir.

Uzun ünlüler belli durumlar dışında gösterilmez.

***

Gösterilmeyenlere örnek: adalet, badem, beraber, şive, şube...

Gösterilenlere örnek: âdet, yâr', âlem, şûra, hâlâ...

Türkçede kısaltmalar hariç İngilizcedeki “by” gibi ünlü bulundurmayan sözcük yoktur.

***

Türkçe sözcüklerde birinci heceden sonraki hecelerde o ve ö ünlüleri bulunmaz.

Türkçede sözcük başında iki ünsüz yan yana bulunmaz. Ancak "bre" ünlemi hariç, tren, fren, plân, grup, trafik, klan, kral gibi sözcükler Türkçe değildir.

Türkçede "m, ğ, 1, c, f, r, v, j, p, ş, h, n, z" ünsüzleriyle sözcük başlamaz. Bu ünsüzlerle başlayan sözcükler ya Türkçe değildir ya da Türkçe ise değişime uğramıştır.

Türkçede "b, c, d, g" ünsüzleriyle sözcük bitmez.

"g, k, l ve t" seslerinin ince ve kalın olmak üzere ikişer şekilleri vardır, ama birer harfle karşılanırlar.

Türkçede f, h, j, v sesleri sözcük başında bulunmaz.